رییس جمهور افغانستان و نخست وزیر پاکستان در دیداری در حاشیه نشست شانگهای توافق کرده‌اند که دو کشور به هدف از بین بردن شبکه‌های تروریستی، گروه‌های کاری مشترک ایجاد کنند.

در این دیدار آقای غنی گفت: افزایش حملات تروریستی به خصوص در ماه مبارک رمضان و در مراسم جنازۀ شهدا، غیر قابل قبول است". وی بر ضرورت کاهش خشونت ها علیه مردم بی گناه افغانستان تاکید کرد.

رییس جمهور غنی افزود:"باید پاکستان و افغانستان دست به دست همدیگر بدهند تا شبکه های تروریستی، پناهگاه ها و همچنن منابع تمویل آنها را از بین ببرند".

سران دو کشور توافق کردند تا تلاش های شان ‌را در امر مبارزه با تمام اشکال تروریزم که امنیت دو کشور و منطقه و فراتر از آن را به مخاطره می اندازند، تشدید کنند.

آنها همچنین توافق کردند که از مکانیزم نشست گروه هماهنگی چهارجانبه و دیدارهای دوجانبه به منظور اقدامات قوی و مشخص بر علیه گروه های تروریستی استفاده کنند و اقدامات انجام شده را ارزیابی و تایید نمایند.

کارشناسان اما نسبت به این توافق تازه میان دو همسایه برای مبارزه مشترک با تروریزم، تلاش برای تأمین صلح و ثبات در افغانستان و همگرایی در راستای برقراری صلح و امنیت و ثبات پایدار در ابعاد منطقه ای، عمیقا تردید دارند.

این تردید اما نسبت به اراده، صداقت و قاطعیت جانب افغانستان وجود ندارد. کابل از سال ها پیش تاکنون آماده چنین تعامل تنگاتنگ و همه جانبه با اسلام آباد برای مهار تهدیدها، ناامنی ها و وضعیت وخیم امنیتی دو کشور بوده و در این مسیر، هزینه ها و قربانی های سنگینی را نیز متحمل شده است؛ اما پاکستان علیرغم وعده های فراوانی که داده، تفاهم های رسمی که امضا کرده، موضع گیری های مستقیمی که مطرح نموده، هرگز از حمایت تروریزم، استفاده از نیروهای تروریستی برای تأمین و تعمیم هژمونی خود در افغانستان و سایر ملت های منطقه و هم پیمانی با رژیم ها، گروه ها و سازمان های شناخته شده حامی تروریزم، مروج افراط گرایی و اشاعه دهنده ناامنی و خشونت و جنگ و نفاق و خون ریزی و ویرانگری در سراسر منطقه، دست نکشیده است.

این نشان می دهد که پیمان هایی که پاکستان با افغانستان در عرصه مبارزه با تروریزم، تأمین امنیت و کمک به ایجاد صلح در منطقه می بندد، هرگز به اندازه پیمان های پیدا و پنهانی که میان رژيم اسلام آباد و سازمان های تروریستی بین المللی وجود دارد، قوی، مستحکم، صادقانه و استراتژيک نیست.

پاکستان هنوز هم منافع خود را در فربه سازی همه جانبه تروریزم می بیند و تلاش می کند تا با ایجاد جنگ و ناامنی و ترور و بی ثباتی در افغانستان، مانع از توسعه و پیشرفت و استقلال و اقتدار کشور همسایه اش شود.

پاکستان همچنین از این امر هراس دارد که یک افغانستان امن، عرصه ای برای حضور پرقدرت هند شده و به این ترتیب، از نفوذ و سلطه و هژمونی اسلام آباد در آن، کاسته خواهد شد.

به بیان روشن تر، پاکستان نگران از دست دادن افغانستان به مثابه عمق استراتژيک خود است.

رژيم سیاسی مطلوب پاکستان در افغانستان، رژیم طالبان یا سیستمی شبیه آن است که تماما تحت سلطه و در اختیار دستگاه های جاسوسی آن کشور باشد و منافع پاکستان را بر منافع ملی مردم افغانستان، مقدم بدارد.

هنوز هم استراتژیست های پاکستانی به پنج سال سلطه طالبان بر افغانستان، به عنوان دوران طلایی روابط دو کشور نگاه می کنند و معتقد اند که با حمایت از تروریزم می توانند آن دوران را یکبار دیگر احیا کنند.

با این حساب، هیچ اطمینانی وجود ندارد که این بار نیز تلاش های اشرف غنی برای احیای پیمان های دوجانبه با پاکستان به منظور سرکوب تروریزم، آغاز روند صلح با تروریست ها و در نتیجه تأمین ثبات و امنیت در افغانستان، برخلاف موارد پیشین، به نتیجه مثبت منتهی شود.

در این میان اما از دید صاحب نظران، موضوع ناامیدکننده این است که کابل علیرغم ده ها بار تجربه شکست و بن بست و ناامیدی از همکاری مشترک و صادقانه پاکستان در این امور، هنوز هیچ راه دیگری جز جلب رضایت و حمایت و همراهی اسلام آباد در برابر خود نمی بیند و علیرغم تحمل تلفات صدها نفری در عملیات های تروریستی مورد حمایت پاکستان، همچنان تلاش می کند تا راهی برای آشتی و سازش با پاکستان پیدا کند.

این تلاش ها اما تا زمانی که با حمایت و همراهی واقعی و صادقانه قدرت های خارجی مانند امریکا همراه نشود، نمی تواند به نتیجه ای برسد. امریکا هنوز از فشار بر پاکستان به عنوان رژيم حامی تروریزم، امتناع می کند و انتظارات کابل در این زمینه را بی پاسخ گذاشته است.

در چنین شرایطی پاکستان هیچگاه خود را مجبور به اعتنا و پایبندی به تفاهم و پیمان با افغانستان نمی بیند و به آسانی آنها را نادیده می گیرد و نقض می کند.