گزارش سازمان ملل در باره وضعیت افغانستان می‌گوید وخامت اوضاع امنیتی این کشور افزایش یافته و نبرد میان نیروهای امنیتی و طالبان که در سال ۲۰۱۶ به اوج رسیده بود، در سال ۲۰۱۷ همچنان ادامه دارد.

سازمان ملل در تازه‌ترین گزارش خود گفته که وضعیت افغانستان در کل رو به وخامت بوده و این سازمان در جریان یکسال حدود ۲۴۰۰۰ رویداد امنیتی را ثبت کرده که این آمار، افزایش ۵ درصدی را نسبت به سال ۲۰۱۵ نشان می‌دهد.

در این گزارش همچنین آمده در حالی که ۵۰ درصد از رویدادهای امنیتی در ۵ ولایت جنوبی و شرقی افغانستان رخ داده؛ اما افزایش فعالیت‌‌های طالبان در شمال و شمال شرقی افغانستان، نمایانگر گسترش جغرافیایی جنگ در افغانستان است.

به گفته سازمان ملل، داعش حضور خود را در ولایت‌های ننگرهار، کنر و نورستان حفظ کرده‌است.

سازمان ملل گفته که کاستی در زمینه‌های فرمان و کنترل، رهبری و تدارکات و نرخ فرسایش بالای نیروهای امنیتی، تاثیری قابل توجه بر روحیه استخدام و پایداری این نیروها داشته است.

این گزارش نشان دهنده آن است که سال جاری میلادی و سال آینده خورشیدی، سخت تر از همه سال های قبل خواهد بود؛ زیرا نه چیزی بر توانمندی و تجهیزات نیروهای امنیتی کشور، افزوده شده و نه نشانه ای از کاهش خشونت و جنگ و ضعف نیروهای تروریستی مورد حمایت قدرت های خارجی، به چشم می خورد.

با این حساب به باور تحلیلگران، از همین اکنون باید منتظر بدتر شدن وضعیت امنیتی افغانستان در سال جاری میلادی و سال آینده خورشیدی بود.

کارشناسان مسایل نظامی می گویند که نیروهای امنیتی افغانستان، اگرچه در سال گذشته میلادی نیز مانند همه سال های گذشته با وجود تسلیحات محدود، تجهیزات اندک و توانمندی های ابتدایی، توانستند در چندین جبهه بجنگند و مانع از سقوط شهرها و ولسوالی های بیشتر به دست طالبان شوند؛ اما از سوی دیگر، نباید از نظر دورداشت که میزان تلفات این نیروها در سال گذشته میلادی به نحو نگران کننده ای بالا رفت و بدتر از آن اینکه سال گذشته، برای دومین سال متوالی شاهد سقوط یکی از شهرهای راهبردی شمال کشور یعنی قندوز به دست طالبان، هرچند طی مدت محدود بودیم؛ بنابراین، با توجه به افزایش تهدیدهای ضد امنیتی تروریست ها، ورود داعش به عرصه عملیات های نظامی و تحرکات تازه ای که قرار است طی سال جاری میلادی از سوی قدرت های حامی تروریزم در افغانستان، سازمان داده شود، هرگز انتظار نمی رود که نیروهای امنیتی بتوانند به تنهایی از عهده مبارزه با تروریزم برآیند؛ مگر آنکه امریکا و هم پیمانانش عدم حضور مستقیم در جبهات جنگ را با تجهیز واقعی و صادقانه نیروهای امنیتی به سلاح های سنگین، هواپیماهای جنگی و همکاری های پیشرفته اطلاعاتی، جایگزین کند.

در غیر این صورت، حضور درازمدت و دایمی نیروهای امریکایی و ناتو در افغانستان، فلسفه، مبنا، مشروعیت و توجیه اش را بیشتر از پیش از دست خواهد داد.

محتوای گزارش ناامیدکننده اخیر سازمان ملل در عین حال، این نکته را تایید می کند که تروریست ها در سال گذشته میلادی هم در موضع تهاجمی قرار داشته اند و این نیروهای امنیتی داخلی بوده اند که در برابر هجمه های آنان به دفاع مقتدرانه و پیروزمندانه پرداخته اند؛ اما این نکته را نباید از یاد برد که براساس دکترین های نظامی، دفاع تحت هر شرایطی که باشد دفاع است و حتی اگر نتیجه آن چیزی جز پیروزی مدافعان و شکست مهاجمان نباشد نیز نمی توان آن را نشانه قدرت مدافعان در نظر آورد؛ به ویژه آنکه حتی دفاع مقتدرانه و واکنش های سریع و به موقع نیروهای امنیتی در برابر تهاجمات تروریست ها نیز نتوانسته چیزی از حجم حملات آنها بکاهد. بنابراین، دلیل کنش پذیری نیروهای امنیتی در برابر تروریست ها را می بایست در سیاست های رسمی دستگاه دولت در برابر تروریزم جستجو کرد؛ نه در ضعف یا قوت روحیه، آمادگی، تجهیزات و... نیروهای امنیتی کشور.

منتقدان می گویند که سیاست رسمی دولت در گذشته بر پایه این رویکرد استوار بوده است که با تروریست ها از حداکثر مماشات و مدارا استفاده شود، زندانیان آنان رها شوند، رویکرد تهاجمی ارتش و پولیس به رویکردی صرفا تدافعی، تقلیل داده شود و به آنها بسته های تشویقی و امتیازهای برانگیزنده داده شود تا به روند صلح بپیوندند. این رویکرد نه تنها، نتیجه ای نداده؛ بلکه سبب رقم خوردن سال های خونین متوالی برای نیروهای نیروهای امنیتی شده است و اگر اوضاع به همین صورت ادامه یابد بدون شک، مردم و ناظران آن را به فال بد خواهند گرفت، امیدها به بهبود وضعیت امنیتی به دنبال بومی سازی تامین امنیت کشور، به نومیدی و یأس تبدیل خواهد شد و این امر، نتایج بسیار مخرب روانی و اجتماعی در پی خواهد داشت، به تقویت مواضع تروریست ها کمک خواهد کرد و نیروهای امنیتی را آسیب پذیرتر خواهد ساخت.

انتظار می رود پیش از آنکه وضعیت از کنترل خارج شود، حکومت وحدت ملی، تغییرات عمده و اساسی را در استراتژي امنیتی، مبارزه با تروریزم و مهار ناامنی های لجام گسیخته جاری ایجاد کند.