به پایان سال۲۰۱۶ میلادی نزدیک می شویم، این درحالیست که سال گذشته و سال روان از دشوارترین سالها برای حکومت و نیروهای امنیتی کشور نامیده شده است.

در این دوسال اخیر تلفات نیروهای امنیتی افغانستان به شکل تصاعدی بالا رفت و تعداد سربازانی که جان های شان را در مبارزه با هراس افگنان از دست دادند، افزایش بی سابقه داشته است.

مقام های نظامی کشور اعلام کرده اند که علت افزایش تلفات نظامی، شدت جنگ از سوی مخالفان بر حکومت افغانستان بوده است. آنچه قابل تامل و توجه است این که سال آینده نیز چشم اندازی روشنی را نمی توان ترسیم کرد. از یک طرف طالبان در بسیاری از مناطق کشور حضور یافته اند.

برخی مقام های امنیتی در شمال کشور از همکاری برخی پوسته های امنیتی با طالبان خبر داده اند که این وضعیت در شمال کشور کم سابقه است. مقام های حکومتی در ولایت سرپل گفته اند که بعد از تصرف ولسوالی کوهستانات توسط طالبان، آن گروه پایگاه های آموزشی ساخته اند و به تعلیم و تربیت نیروهای خود می پردازند.

در هلمند، قندهار، قندوز و بدخشان نیز وضعیت چندان مناسبی وجود ندارد. در تازه ترین اظهار نظرها وکلای مردم بدخشان از حکومت خواستار راه اندازی عملیات نظامی علیه شورشیان طالب در آن ولایت شده اند.

با توجه به وضعیت پیچیده داخلی که دست طالبان را در همه جای به نحوی می توان مشاهده کرد، شرایط منطقه ای نیز بسیار پیچیده تر از گذشته است و این پیچیدگی، آینده ناروشنی را برای امنیت و ثبات افغانستان ترسیم می کند.

سفیر روسیه در کابل گفته که آن کشور طالبان را یک گروه سیاسی می شناسد و با آن گروه روابط برقرار کرده است. این خبر به معنای پشتیبانی روسیه از طالبان تلقی می گردد.

معنای دیگر این خبر آنست که حکومت افغانستان هنوز نتوانسته است جایگاه قدرتمند خود را به عنوان یک کشور مستقل و دارای حق حاکمیت ابراز و اظهار کند. از این جهت است که برخی کشورها مانند روسیه می کوشد از طریق ارتباط با طالبان به منافع خود دست یابد.

سفیر روسیه هم چنان گفته است که برای حفظ جان شهروندان روسیه با طالبان ارتباط برقرار کرده است. این موضع گیری مبهم نشان می دهد که طالبان بر رغم تنفری که در میان مردم افغانستان علیه طالبان ایجاد شده است اما آن گروه با کشورهای منطقه توانسته است روابط سیاسی برقرار کند و در صورت لزوم از پشتیبانی آنها نیز برخوردار شود.

پاکستان نیز بدون آن که سیاست های خود در قبال طالبان را تغییر دهد، هم چنان با حکومت افغانستان خصومت می ورزد. در روزهای گذشته اظهار نظرهای گوناگونی از سوی مقام های سیاسی پاکستان ابراز شده است که گاه لحن تلخ، درشت و تهدید آمیز به خود گرفته و گاهی هم مخالفت های آن کشور با سیاست های خارجی افغانستان، با زبان دیپلماسی بیان شده است.

رد کمک های پاکستان توسط رئیس جمهوراشرف غنی که در کنفرانس قلب آسیا در امرتسر هند بیان شد باعث شد که مقام های پاکستان با لحن تندی از اشرف غنی انتقاد کنند، اما دیری نگذشت که سایر مقام های پاکستانی، افغانستان را متهم به اتحاد با هندوستان علیه پاکستان کرد و هشداردادند که این اتحاد می تواند ضرر و زیان بی شماری به پاکستان و منطقه وارد آورد. حال این ضرر و زیان چیست مشخص نشده است.

نزدیکی روسیه با طالبان سبب تقویت مواضع طالبان می شود. این در حالیست که روسیه در خاک سوریه با طرفداران و پشتیبانان طالبان می جنگد؛ اما در خاک افغانستان با آنها در یک موضع قرار گرفته است و هم چنان گفته می شود که در پی نزدیکی بیش از پیش حکومت افغانستان با هندوستان روابط میان پاکستان و چین گرم تر از گذشته شده است. مجموع این تحولات ریز و درشت خبر از صف بندی ها جدید در منطقه می دهد.

صف بندی هایی که ممکن است در آینده پیچیده تر از گذشته شود و تحولات منطقه را تحت تاثیر خود قرار دهد. راه یافتن "دونالد ترامپ" رئیس جمهور جدید امریکا به کاخ سفید و سیاست های احتمالی او در قبال منطقه خاورمیانه، هند و پاکستان باز هم بگو مگوهایی فراوانی را به وجود آورده بر دامنه ابهام های سیاسی بیش از پیش افزوده است.

به هر روی گرچه رئیس جمهور افغانستنان با خوش بینی به آینده می نگرد و امید دارد پروژه هایی که در روی کاغذ دارد در آینده بتواند به منصه عمل درآورد، اما به نظر می رسد که وضعیت منطقه پیچیده تر و بغرنج تر از آنست که بتوان آینده را با خوش بینی و حسن نیت نگریست لذا پایان سال ۲۰۱۶ وقتی از راه می رسد که آینده ای ناروشنی فراراه حکومت و مردم افغانستان قرار دارد.