رابطه افغانستان و ایران؛ الگوی همکاری منطقه ای

صلاح الدین ربانی؛ وزیر خارجه در دیدار از ایران، روز دوشنبه با محمد جواد ظریف؛ همتای ایرانی خود دیدار و گفتگو کرد.

آقای ظریف در این دیدار گفت: همانطور که بارها در ملاقات با تمامی مقامات افغانستانی اعلام کرده ام، پیشرفت، ثبات و امنیت شما را ما نیز پیشرفت، ثبات و امنیت خود می دانیم.

وی تاکید کرد موضوع امنیت برای هردو کشور از اهمیت خاصی برخوردار است و لازم است طرفین همواره به رایزنی های مستمر خود در این خصوص ادامه دهند.

او با اشاره به گسترش تروریزم در منطقه بر ضرورت مبارزه با تروریسم تاکید کرد و گفت: ما اعتقادی به تروریزم خوب و بد نداریم و لازم است با تمام گروه های افراطی و تکفیری مقابله شود.

صلاح الدین ربانی نیز گفت: این دیدارها بیانگر اهمیتی است که جمهوری اسلامی ایران برای دولت و ملت افغانستان دارد.

وی همچنین با اشاره به اهمیت بندر چابهار برای توسعه افغانستان گفت: این بندر قادر خواهد بود نقش بسزایی در توسعه و آبادانی افغانستان ایفا نماید.

سفر وزیر امور خارجه به ایران در حالی انجام شد که به باور کارشناسان، روابط دو کشور همسایه، نمونه ای روشن و کم نظیر از یک همکاری منطقه ای صادقانه و مبتنی بر احترام و منافع متقابل است.

افغانستان با ایران، پیوندهای عمیق و گسترده سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دارد و این پیوندها ریشه در یک تاریخ همگانگی و شراکتی دارد که شاید میان کمتر ملتی در منطقه وجود داشته باشد.

میلیون ها نفر از پناهجویان و مهاجران افغانستانی ده ها سال است که در ایران، زندگی می کنند و با بهره وری از امکانات زندگی آرام و‌ آسایشمند در این کشور همسایه، هم از آسیب های زندگی در کشوری جنگ زده و خطرناک برای زندگی در امان مانده و هم به پیشرفت های خیره کننده ای در حوزه آموزش، تحصیل، هنر و حرفه دست پیدا کرده اند.

در سال های اخیر به یمن عنایت رهبران و مقام های مسؤول در جمهوری اسلامی ایران، تسهیلات فراوانی برای افغانستانی های مقیم این کشور نیز ایجاد شده که در برخی موارد مانند تحصیل بدون تبعیض در مکاتب، شرکت در کانکور و ورود به دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی، دقیقا هم اندازه همان تسهیلاتی است که شهروندان کشور میزبان از آن بهره مند هستند.

این امر به ویژه از آن حیث اهمیت دارد که حتی مشمول افغانستانی های فاقد مدارک قانونی اقامت در ایران نیز می شود.

از آنسو ایران نیز در افغانستان، بی تردید، منافع و دغدغه های مشروعی دارد که برای تأمین آنها نیازمند برقراری روابط گسترده ای با دولت افغانستان می باشد.

این در حالی است که ایران بی هیچ تردیدی، یک قدرت بلامنازع منطقه ای است و می تواند مانند پاکستان و سایر رژيم های تروریست پرور منطقه، اهداف و منافع غیر مشروع دیگری را نیز در کنار منافع و اهداف مشروع خود در افغانستان از مسیر ایجاد گروه های تروریستی و حمایت از ناامنی و بی ثباتی و عقب ماندگی و ویرانی افغانستان، ایجاد و دنبال کند؛ اما دولتمردان ایرانی در طول ده ها سال حتی در شرایطی که عملا در افغانستان، دولتی مستقر و مسلط وجود نداشته، با پذیرفتن میلیون ها مهاجر افغانستانی، نشان داده اند که هیچگاه سود و قدرت خود را در زیان و ضعف همسایه شرقی اش نمی بینند و به همین دلیل، وقتی محمد جواد ظریف؛ وزیر امور خارجه ایران در دیدار با صلاح الدین ربانی؛ همتای افغانستانی خود می گوید: همانطور که بارها در ملاقات با تمامی مقامات افغانستانی اعلام کرده ام، پیشرفت، ثبات و امنیت شما را ما نیز پیشرفت، ثبات و امنیت خود می دانیم، این جمله کاملا قابل درک است و صداقت و درستی آن با توجه به مصادیق بارز و فراوان آن، قابل تأیید و باور می باشد.

با توجه به این مسایل، روابط دو کشور افغانستان و ایران، الگویی کم نظیر و کامل از یک همکاری صادقانه منطقه ای است؛ چیزی که هم افغانستان و هم سایر همسایگان ما عمیقا به آن نیاز دارند.

تنها در سایه ایجاد شبکه ای وسیع و قدرتمند از همکاری های منطقه ای است که می توان با خطر رو به گسترش تروریزم و افراط گرایی تکفیری در منطقه، مبارزه کرد.

امنیت، ثبات و پایداری منطقه، امروزه از نیازهای اساسی تأمین منافع همه کشورها و قدرت های ذی نفع در معادلات منطقه ای است؛ چیزی که سال هاست در نتیجه سیاست های مداخله جویانه و غیر عادلانه رژيم های خودکامه و انحصارطلب با ایجاد و پرورش و گسترش شبکه های هراس افکن و تروریست، با خطرات جدی مواجه شده است؛ اما تجربه نشان داده است که پیامدهای منفی و ویرانگر این رویکرد، حتی دامن حامیان و پدیدآورندگان تروریزم را نیز خواهد گرفت؛ بنابراین، تنها راه برون رفت از این وضعیت و ایجاد منطقه ای امن، باثبات و عاری از تکفیر و ترور، تأسی از الگوی همکاری منطقه ای جاری میان افغانستان و ایران است.