گروه با انتشار اعلامیه ای ضمن تایید خبر مرگ ملا اختر منصور؛ رهبر پیشین این گروه، از ملا هیبت الله آخوندزاده به عنوان رهبر جدید خود، نام برده اند.

ملا هیبت الله آخوندزاده در زمان قدرت رژیم طالبان، به عنوان وزیر عدلیه این رژيم کار می کرد.
او همچنین در پی به دست گرفتن سکان رهبری طالبان به وسیله ملا اختر منصور، به عنوان معاون او منصوب شد.

در اعلامیه طالبان همچنین آمده است که سراج الدین حقانی؛ از رهبران شبکه تروریستی حقانی، به عنوان دیگر معاون رهبر جدید این گروه، برگزیده شده است.

در همین حال، کارشناسان مسایل طالبان می گویند که مرگ ملا منصور یکبار دیگر، آتش نفاق و اختلافات درونی گروه طالبان را شعله ور خواهد کرد.

به باور آنها اختر منصور، در ماه های گذشته، تلاش های وسیع و فشرده ای را برای تحکیم جایگاه خود به عنوان رهبر طالبان، انجام داد.

او از همه ابزارها، امکانات و اهرم های موجود و ممکن، برای رسیدن به این هدف، بهره گرفت؛ از علمای به اصطلاح دینی گروه طالبان تا رهبران سیاسی، فرماندهان نظامی و تا سازمان های جاسوسی کشورهایی مانند پاکستان.

حتی بر بنیاد برخی گزارش ها، او به برخی رهبران طالبان در برابر «بیعت» آنها با خود، وعده پول و امکانات وسیع مالی نیز داد.

با اینهمه، شماری از ناظران نزدیک به گروه طالبان می گویند که ملا اختر منصور، به احتمال قوی، قربانی انتقام جویی ها و مناقشات درونی طالبان در زمینه جنگ قدرت شده است.

اگر این فرض را درست بدانیم، نخستین نتیجه این امر این است که رهبر جدید گروه طالبان نه از قدرت و نفوذ و جایگاه سیاسی اختر منصور برای جلب رضایت و کسب «بیعت» دیگر رهبران این گروه، برخوردار است و نه به اندازه او به منابع عظیم مالی و امکانات گسترده پولی برای اقناع آنها بهره ای دارد.

بنابراین، به احتمال قوی، در زمان رهبری ملا هیبت الله آخوندزاده، رهبران بیشتری از این گروه، برای کسب جایگاه های بالاتر در شورای رهبری آن، خیز برخواهند داشت و این امر، زمینه بروز شکاف های عمیق تر و اختلاف های شدیدتر بین آنها را بیشتر از پیش، فراهم خواهد کرد.

البته در مقابل، این احتمال هم وجود دارد که پاکستان و به ویژه سازمان جاسوسی آی اس آی، برای مهار بروز اختلاف های بیشتر به هدف جلوگیری از کاهش قدرت و جایگاه طالبان در میان سایر گروه های تروریستی، دست به کار شده و وارد عمل گردد.

صرف نظر از این مسایل، یکی دیگر از نگرانی ها این است که آیا روی کار آمدن رهبر جدید گروه طالبان، لزوما به معنای تغییر رویکرد این گروه در قبال مسایل حساسی مانند جنگ و صلح با دولت افغانستان نیز خواهد بود یاخیر.
کارشناسان مسایل طالبان می گویند که این پرسشی بود که پس از مرگ ملاعمر و روی کار آمدن ملا اختر منصور، با جدیتی بیشتر از اکنون، مطرح شد.

در آن زمان، بسیاری از ناظران، تصور می کردند که از آنجایی که ملا اختر منصور، حتی در زمانی که گفته می شد، ملا عمر، زنده است و گروه طالبان را رهبری می کند، رهبری جناح «میانه رو» طالبان را بر عهده داشت. همچنین از او به عنوان معمار و پایه گذار اولیه دفتر سیاسی قطر، نام برده می شد. به همین دلایل،‌ وقتی اختر منصور، جانشین ملا عمر شد، شماری در افغانستان، نسبت به بروز تحولی بنیادی در رویکردهای طالبان در زمینه صلح و جنگ، ابراز خوش بینی های افراطی کردند؛ اما در نهایت، آنچه عملا رقم خورد، تشدید جنگ و افزایش خشونت و تقویت تحرکات کم سابقه طالبان در افغانستان بود.

با این حساب، به باور گروهی از ناظران، با مرگ ملا اختر منصور هم انتظار نمی رود که تحول غیر مترقبه ای در این زمینه رخ دهد؛ به ویژه در شرایطی که گفته می شود در پی این اتفاق، تندروهای طرفدار جنگ در گروه طالبان، بیش از پیش، زمینه را برای ترکتازی های خود، فراهم می بینند و اگر اختر منصور هم یکی از قربانیان حذف نیروهای «میانه رو» طالبان شده باشد، این احتمال، بیش از پیش، قوت می گیرد.

به این ترتیب، حتی اگر پیامد روی کار آمدن رهبر جدید، رویکرد جدید این گروه نیز باشد، این رویکرد جدید، هرگز ـبراساس انتظار دولت افغانستان- در راستای روند صلح و گفتگوهای مستقیم نخواهد بود؛ بلکه بالعکس، این احتمال تقویت خواهد شد که طالبان، بیش از پیش، بر رویکردهای نظامی و جنگی برای رسیدن به اهداف سازمان های جاسوسی حامی خود، تلاش کنند.