معترضان به افزایش ناامنی و سربریده شدن هفت گروگان هزاراه در زابل، ساعاتی پس از نیمه شب گذشته محوطه اداره امور در نزدیکی ارگ ریاست جمهوری را ترک کردند.

صبح روز چهارشنبه هزاران شهروند افغانستان با حمل اجساد هفت گروگان سربریده شده در ولایت زابل، راهپیمایی بزرگ اعتراضی را راه اندازی کردند.

مقام‌های محلی ولایت زابل در جنوب روز یکشنبه اعلام کردند که نیروهای وابسته به داعش هفت نفر از غیرنظامیانی را که اواخر سال گذشته خورشیدی به گروگان گرفته بودند، سر بریده‌اند.

راهپیمایان تا مقابل ارگ ریاست جمهوری پیش رفتند. زمانی که شماری از معترضان قصد داخل شدن به محوطه اداره امور را داشتند نیروهای امنیتی مبادرت به شلیک هوایی کردند. در نتیجه این تیراندازی دست کم ۸ نفر از جمله یک خبرنگار زخمی شدند. سخنگوی وزارت صحت عامه نیز تایید کرد که هفت نفر در اثر شلیک هوایی نیروهای امنیتی افغان برای متفرق کردن معترضان روز گذشته زخمی شده‌اند.

اسماعیل کاووسی گفت که پنج نفر از اینها مستقیما در نتیجه اصابت گلوله و دو زن نیز در اثر پایین افتادن از دیوار زخمی شدند.

تلویزیون خصوصی نور هم بعدا اعلام کرد که یک خبرنگار این شبکه در نتیجه اصابت گلوله به سنگ و برخورد پاره سنگ به سرش، زخمی شده است.

سرانجام شمار انبوهی از معترضان توانستند داخل محوطه اداره امور در نزدیکی ارگ شوند. تجمع این معترضان تا حدود ساعت دو پس از نیمه شب گذشته در مقابل ارگ ادامه یافت.

معترضان بارها بر علیه سران حکومت وحدت ملی شعار دادند و آنها را به استعفا فراخواندند.

شعارهایی که خشم شدید اشرف غنی؛ رییس جمهور و محمد محقق؛ معاون دوم ریاست اجرایی را برانگیخت و آنها این شعارها را «خواست دشمن» و «توطئه» افرادی دانستند که از معاونت در وزارت بازمانده یا در انتخابات شکست خورده اند!

در جریان تظاهرات، نیروهای امنیتی پخش مستقیم دو شبکه تلویزیونی طلوع نیوز و آریانا را قطع کردند که با اعتراض شدید نهادهای مدافع رسانه ها مواجه شد.

آصف آشنا؛ سخنگوی ریاست اجرایی نیز در اعتراض به بی توجهی دولت به وضعیت گروگان ها و خواسته های مردم، از مقام اش استعفا داد و به معترضان پیوست.

محمد اشرف غنی؛ رئیس جمهور، با حضور در تلویزیون ملی، خطاب به تظاهرکنندگان گفت:"ما مصمم هستیم انتقام خون هموطنان خود را بگیریم."

آقای غنی گفت که او با درد خانواده شکریه و دیگر قربانیان این حادثه غم‌شریک است و تا زمانی‌که عاملان این حادثه به جزای اعمال‌شان نرسند، آرام نخواهد نشست.

او از مردم خواست تا در کنار دولت‌شان بایستند و "توطئه شوم دشمنان" را ناکام بسازند.

غنی گفت:"من خود روند حوادث را دنبال می‌کنم. در عملیات برای آزاد کردن گروگان ها، بیش از ۹۰ تروریست کشته شدند." به گفته او "دشمن در این مدت، بیش از ۵۶ بار گروگان‌ها را جابه جا کرد."

او گفت که دولت از زمان وقوع این گروگانگیری چند سری عملیات‌‌ را برای نجات جان این گروگان‌ها به راه انداخت.

رئیس جمهوری گفت که در یکسال گذشته "دشمنان افغانستان" از شیوه‌های مختلف برای ضربه زدن به افغانستان استفاده کردند و حالا می‌خواهند وحدت افغانستان را هدف قرار دهند."

او گفت که "دشمنان افغانستان نبرد خود را علیه وحدت و یکپارچگی مردم افغانستان متمرکز کرده‌اند و تلاش دارند در میان مردم افغانستان شکاف و اختلاف قومی ایجاد کنند."

رئیس جمهور همچنین گفت که تجربه‌ کشورهایی مانند عراق، سوریه، لبنان و یمن این پیام را برای افغانستان دارد که وحدت و یکپارچگی مردم تنها راه حل این کشور است. او تاکید کرد که اجازه نخواهد داد که وضعیت افغانستان شبیه آن کشورها شود.

آقای غنی گفت:"باید بر احساسات خود غالب شویم، از واکنش‌های که موجب هرج‌و مرج‌می‌شود، اجتناب کنیم".

سخنان رییس جمهور در شبکه های اجتماعی، واکنش های وسیعی داشت. بسیاری از کاربران، در برابر این سخنان، موضع منفی گرفتند و او را متهم به «دروغگویی» در خصوص اقدام برای رهایی گروگان ها کردند.

برخی دیگر نیز این بخش از سخنان رییس جمهور را که گفت اجازه نخواهد داد افغانستان وضعیتی شبیه یمن یا سوریه پیدا کند، «تهدیدآمیز» تلقی کرده و از او به دلیل اتخاذ موضع تحکم آمیز و زورگویانه در برابر هزاران معترض، انتقاد کردند.

پس از آن نمایندگان مظاهره کنندگان با رئیس جمهوری و رئیس اجرایی دیدار کردند؛ اما به گفته خود شان، پاسخ روشن و قناعت بخشی نگرفتند.

معترضان خواسته‌ هایی را مطرح کرده‌ بودند که عملیات گسترده پاکسازی برای دستگیری گروگانگیران و قاتلان مسافران در زابل، تشکیل قول اردویی فعال و مجهز با ۴ فرقه در یکی از ولایت های هزاره نشین، تبدیل ولسوالی جاغوری به ولایت، تامین امنیت شاهراه های منتهی به هزاره جات و دلجویی از خانواده های قربانیان از آن جمله بود.

نامگذاری یک تپه در کابل به احترام کشته‌شدگان زابل نیز یکی دیگر از خواسته‌ها بود که قول‌های مساعدی در این باره داده شد؛ اما در برخی دیگر از موارد، ریاست جمهوری ظاهرا با خواسته های معترضان موافقت نکرد. از جمله درباره ایجاد قول اردویی قدرتمند در یکی از ولایت های مرکزی، آقای غنی گفت که او قادر به تصمیم گیری نیست و باید از جامعه جهانی و ناتو اجازه بگیرد!

در مورد ولایت شدن جاغوری نیز او پاسخ روشنی نداد.

معترضان همچنین در واکنش به این ادعای اشرف غنی که تلویحا گفت این تظاهرات در راستای اهداف دشمن برای ایجاد تفرقه و برهم زدن وحدت مردم افغانستان است، گفتند که تظاهرات کابل، مختص هزاره ها نبود بلکه همه طیف های مردم افغانستان در آن شرکت داشته اند.

آنها در این زمینه عکس هایی را منتشر کردند که نشان می داد افرادی از اقلیت هندو و سیک افغانستان، تابوت یکی از قربانیان را بر شانه می برند.

همچنین از دیگر ولایات مانند پنجشیر، پروان، میدان وردک و... نیز پیام های همبستگی مردم به تظاهرکنندگان رسیده و آنها برای پیوستن به تظاهرکنندگان، اعلام آمادگی کرده اند.

در مزار شریف و هرات نیز مردم برای برپایی تظاهرات، آمادگی می گیرند.

در این میان، سخنان محمد محقق؛ معاون دوم ریاست اجرایی که در جریان مذاکرات نمایندگان معترضان با دولتمردان در ارگ ریاست جمهوری حضور داشت، واکنش های شدیدی را برانگیخت.

آقای محقق، در سخنانی عجیب و تند، از برگزارکنندگان تظاهرات به شدت انتقاد کرد.

او گفت: دولت در برابر گروگان‌ها بی تفاوت نیست.

وی افزود:"ما باید افغانستان شمول بحث کنیم، آیا در سایر نقاط افغانستان هیچ حادثه ای واقع نمی شود؟ درست است که حادثه جاغوری تلخ و تکان دهنده است. در جلال آباد کودک را دو تکه کردند. در قندوز قتل عام کردند تجاوز کردند. اگر همه اینها در گِرد ارگ جمع شوند، رئیس جمهور جواب کی را بگوید."

وی با اشاره به تظاهرات امروز گفت: او هم ناحق و ناروا، با مرگ و درد، اگر کسی در انتخابات شکست می خورد، برود دل مردم را به دست بگیرد.

معاون ریاست اجرایی برگزار کنندگان این تظاهرات را خطاب قرار داد و گفت: آدم هایی مفت و کله زی که اینجا در زمین بوریا و در آسمان ستاره ندارند، در انتخابات شکست خوردند، مردم {به روی شان} تف کردند یا اینکه در معاونت وزارت نرسیدند، مردم را جمع کردند، نه مصالح مملکت نه مصالح کشور را در نظر گرفتند، مردم هزاره را جمع کن درد و مرگ در پشت ارگ.

وی در پایان تاکید کرد: ما همراه این نفرهایی که از سر کوچه می‌آیند درد و مرگ می گویند، مذاکره نمی کنیم. اینها نماینده مردم نیستند. نماینده های مردم کسانی هستند که هر کدامش ۲۰ تا ۳۰ هزار رای جمع کردند، ما با این‌ها گپ می زنیم.

این سخنان محقق واکنش گسترده کاربران شبکه های اجتماعی را به همراه داشت.

شماری از کاربران این سخنان آقای محقق را اهانت به شعور هزاران شهروندی دانستند که برای دادخواهی و عدالت به جاده ها ریخته بودند.

در سراسر فضای مجازی عکس هایی از آقای محقق منتشر شده است که با ضربدری سرخ رنگ بر آن، کاربران از رهبری او اعلام برائت می کنند.

کمپاین های جداگانه ای نیز در زمینه سلب صلاحیت از آقای محقق در رهبری هزاره ها به راه انداخته شده است.

بسیاری از کاربران، به صفحه فیسبوکی منسوب به آقای محقق حمله کرده و به او دشنام های رکیک داده اند.

در رویدادی دیگر، گفته شد که مردم معترض، عبدالعلی محمدی؛ مشاور حقوقی اشرف غنی که به نمایندگی از رییس جمهور برای صحبت با تظاهرکنندگان آمده بود را نپذیرفتند و او مجبور به بازگشت شده است.

کریم خلیلی؛ دیگر رهبر هزاره ها و معاون دوم پیشین حامد کرزی نیز اگرچه در میان تظاهرکنندگان نبود و از این بابت مورد انتقادهای گسترده مردم معترض قرار گرفت؛ اما بعدا اعلام کرد که تظاهرات کابل، خودجوش بود و از سوی هیچ کسی سازمان دهی نشده بود.

ناظران، این سخنان آقای خلیلی را در واکنش به مواضع تند محمد محقق بر علیه تظاهرکنندگان ارزیابی کردند.

در جریان تظاهرات دیروز، احتمالا پس از اینکه مردم عبدالعلی محمدی را رد کردند، مرادعلی مراد؛ فرمانده نیروی زمینی ارتش از سوی ارگ ریاست جمهوری در میان تظاهرکنندگان حضور یافت و گفت که رهبران حکومت به تک تک خواسته های این مردم پاسخ مثبت خواهند داد.

آقای مراد گفت که ریاست جمهوری کمیسیونی را برای بررسی خواسته های آنها توظیف خواهد کرد؛ اما وی از جامعه جهانی در برابر جنایت های انجام شده در افغانستان انتقاد کرد و گفت که چشم جهان در برابر این جنایت های جنگی کور است و قادر به دیدن آن نیست.

آقای مراد به دلیل نقش کلیدی اش در عملیات آزادسازی سرزمین هایی که به دست تروریست ها سقوط داده می شوند، از محبوبیت مردمی فوق العاده ای برخوردار است. هرچند وعده های دیروز او در جمع معترضان، محقق نشد.

در همین حال، قرار است سازماندهندگان این اعتراض امروز پنجشنبه با برگزاری یک نشست خبری در مورد اقدامات بعدی‌شان معلومات دهند.