ملا عبدالمنان نیازی؛ معاون گروه جداشده از طالبان گفته که این گروه با طرف‌های افغان درگیر در جنگ افغانستان مشکلی ندارد و حاضر است در صورت خروج کامل نیروهای خارجی از کشور با این گروه‌ها به تفاهم برسد.

این گروه انشعابی خود را "شورای عالی امارت اسلامی افغانستان" می‌خواند.

معاون گروه انشعابی طالبان از گشایش دفتر گروه طالبان در قطر نیز انتقاد کرد و گفت که در سال‌های فعالیت این دفتر معامله‌های زیادی با امریکا صورت گرفته است.

او گفت که شرط اول این گروه برای شرکت در روند صلح افغانستان، ایجاد یک نظام اسلامی است.

خروج کامل نیروهای خارجی از افغانستان نیز از شرط‌های دیگر است. او گفت که حضور نیروهای خارجی در افغانستان سبب ایجاد نفاق در کشور شده است.

ملا نیازی با تاکید بر اینکه نمی‌تواند روابط خارجی گروه طالبان را انکار کند، گفت:"از مردم و دولت می‌خواهیم که شما آزادی خود را از امریکایی‌ها بگیرید، ما آزادی خود را از همسایه‌ها می‌گیریم."

کارشناسان مسایل افغانستان می گویند که این اظهارات این مقام گروه طالبان نوبنیاد را می توان یک نشانه مثبت برای صلح ارزیابی کرد.

شرایطی نیز که این گروه برای صلح تعیین کرده است، اگرچه تفاوت زیادی با پیش شرط های این گروه در گذشته ندارد؛ اما طراحان این شرایط نیز به خوبی می دانند که این شرط ها اول اینکه بسیار کلی و کلان است و نمی توان به صورت آنی به آنها جنبه عملی بخشید و ثانیا تحقق آنها پیش از آغاز هرگونه روند گفتگوهای صلح، غیر ممکن است. به تعبیر دیگر، سخنگوی گروه طالبان انشعاب کرده و تازه تشکیل هم شاید بداند که در صلحی که قرار است میان این گروه و دولت افغانستان برقرار شود، یک داد و ستد سیاسی مکتوب و مستند باید صورت گیرد که بر پایه آن، خروج نیروهای خارجی و قطع وابستگی دولت به امریکا و نیز برقراری یک نظام اسلامی، برآیند و نتیجه این داد و ستد باشد.

با این حساب، این شرایط اگرچه در سخنان ملا عبدالمنان نیازی به عنوان «پیش شرط» مطرح شده؛ اما در عمل، پس از حصول چارچوبی برای صلح میان دو طرف و در نتیجه مذاکرات مستقیم میان آنها، عملی خواهد بود.

به این ترتیب، این هرگز منطقی و عملی نیست که «شورای عالی امارت اسلامی افغانستان» که به تازگی به رهبری ملا رسول در برابر «امارت اسلامی افغانستان» به ریاست ملا منصور تشکیل شده، ابتدا منتظر بماند تا نیروهای خارجی از افغانستان، خارج شوند و نظام اسلامی تشکیل شود، آنگاه اقدام به صلح با دولت و مردم افغانستان کنند.

تشکیل نظام اسلامی نیز به همان آسانی که بیان می شود، عملی نخواهد شد. امروزه الگوها، برداشت ها و قرائت های مختلف، متفاوت و متضادی از «نظام اسلامی» در جهان وجود دارد. با این وصف، باید مشخص شود که نظام اسلامی مورد نظر طالبان منشعب شده اصولا چی و چگونه است.

آنها باید این حقیقت را نیز درک کنند که با توجه به تجربه پنج ساله سلطه طالبان بر افغانستان و شرایط جدیدی که در ۱۵ سال اخیر در کشور به وجود آمده، برپایی رژيمی مشابه «امارت اسلامی افغانستان» به سبک ملاعمر، نه عملی است و نه منطقی و مورد قبول.

از جانب دیگر، قانون اساسی کنونی افغانستان، صرف نظر از عملکرد مسؤولان و مجریان قانون، جمهوری اسلامی را به رسمیت شناخته و آن را به مثابه اصلی پایدار و ثابت، غیر قابل تغییر و تعدیل، قلمداد کرده است.

صرف نظر از اینها، با این موضع گیری طالبان منشعب شده، دولت افغانستان و شورای عالی صلح، باید مشخص کنند که خواستار کدام صلح با کدام طالبان هستند؟

صلحی که ارزش های جدید و دستاوردهای سال های اخیر را از میان ببرد، منافع و مصالح بزرگ افغانستان را نادیده بگیرد، نقش مردم افغانستان در سیاست را زایل کند و قانون اساسی را در معرض معامله قرار دهد، بدون تردید، هزینه هایی سنگین تر از جنگ خواهد داشت.

این نیز مهم است که دولت مشتاق صلح با کدام طالبان است؟ آیا این قابل قبول است که هر روز گروهی به نام طالبان، ظهور کند و به نام صلح، از حساب دولت و مردم افغانستان، امتیاز کسب کند؟

دولت باید مشخص کند که نگاه و نظرش در مورد طالبان تازه منشعب شده چیست؟ این گروه چقدر قدرت و اثرگذاری دارد؟ و صلح با این گروه چه تاثیری روی کلیت روند صلح با طالبان مخالف این گروه دارد و نتیجه و بازخورد عملی آن برای صلح و جنگ و امنیت و سیاست افغانستان چیست؟