بهروز کمالوندی؛ سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران از بازدید یوکیا آمانو؛ دبیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از مجتمع نظامی پارچین خبر داده است.
آقای کمالوندی گفت:"یوکیا آمانو در این بازدید، از برخی نقاط کارگاهی این مجموعه که ادعاهای واهی در خصوص آنها مطرح بود، به ویژه روند تعمیر و بازسازی جاده دسترسی به سد ماملو در جوار پارچین که در اثر بارندگی‌های اخیر نشست کرده است نیز دیدن کرد."
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بیانیه‌ای با تایید این خبر، آن را "بخشی از اجرای نقشه راه" برای حل و فصل مسائل باقی‌مانده میان ایران و آژانس توصیف کرد.
در این بیانیه آمده که ترو وارجورانتا؛ رئیس اداره پادمان‌های آژانس هم در بازید از پارچین حضور داشته است.
مجتمع پارچین و چگونگی بازدید از آن از سوی بازرسان سازمان ملل، از مهم‌ترین موارد اختلاف در پرونده هسته‌ای ایران بود.
پیشتر وزیر خارجه ایران، اتهام‌‌های مربوط به " پاکسازی فعالیت‌های مشکوک هسته‌ای" در پارچین را رد کرده و آن را "ادعاهای واهی" علیه جمهوری اسلامی خوانده بود.
با این حال، به نظر می رسد پاسخ های مکرر مقامات جمهوری اسلامی مبنی بر اینکه پارچین یک سایت صرفا نظامی است و هیچ برنامه ای مرتبط با پروژه تکنولوژی هسته ای این کشور در این سایت نظامی، جریان ندارد، نتوانست تردید غربی ها و آژانس تحت تاثیر قدرت های بزرگ را برطرف کند.
گمانه زنی های گسترده در مورد ماهیت برنامه نظامی پارچین در رسانه های غربی و عربی، همچنان استمرار یافت و تصاویر مشکوک ماهواره های جاسوسی امریکا و غرب نیز به این گمانه زنی ها دامن زد و دامنه آن را گسترش داد.
این گمانه زنی ها از سال ها پیش به این سو جریان داشته است. تا آنجا که در یکی از موارد، غربی ها و به دنبال آن، آژانس بین المللی انرژی اتمی، مدعی شدند که تصاویر ماهواره ای نشان می دهد که ایران در سایت نظامی پارچین، اقدام به پاک کاری و ساخت و ساز در مقیاسی گسترده کرده است؛ اما با اسناد و شواهد و توضیحاتی که ایرانی ها ارائه کردند، ثابت شد که تصاویر ثبت شده، جریان تمیزکاری و ساخت ساز یک دستشویی را نشان می دهد و به این ترتیب، ادعاها در این مورد، از یک تردید جدی به مضحکه ای تبلیغاتی و بی بنیاد، تغییر ماهیت داد.
با این حال، در طول مذاکرات هسته ای میان ایران و قدرت های جهانی، پارچین و نحوه دسترسی و بازرسی بازرسان خارجی از آن، یکی از مهم ترین محورهای محل اختلاف بود و به نظر می رسد که از عمده ترین عوامل به درازا کشیدن مذاکرات نیز یکی همین اختلاف بر سر سایت پارچین بوده است.
ایرانی ها استدلال می کردند که پارچین یک سایت نظامی مهم است و قدرت های خارجی و آژانس نمی تواند قاعدتا مراکز حساس نظامی کشورها را به بهانه برنامه اتمی، مورد بازرسی قرار دهند.
اما آژانس بین المللی انرژی اتمی و قدرت های غربی، مصرانه در تلاش بودند که پارچین نیز بخشی از توافق هسته ای میان ایران و این قدرت ها یا ایران و آژانس باشد.
در نهایت، به نظر می رسد ایران و آژانس به توافق های محرمانه ای در این مورد دست یافته اند که محتوای آنها، از دسترس عموم خارج است؛ توافق هایی که محرمانه بودن آن، از یکسو تندروهای طرفدار اسراییل در امریکا را ناخشنود و نگران کرده است و از سوی دیگر، شک و پرسش هایی را در داخل ایران در خصوص ماهیت این توافقات و امتیازهایی که احتمالا به آژانس داده شده، برانگیخته است.
در هر حال، آنچه در پی دیدار اخیر یوکیا آمانو؛ دبیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی از پارچین، اتفاق افتاد، از معمای پارچین رمزگشایی کرد و به این ترتیب، صاحب نظران، انتظار دارند این دیدار بتواند دست کم به بخشی از شک و گمان های آژانس و قدرت های غربی در مورد این مرکز بحث برانگیز نظامی، پایان دهد؛ اما مشخص نیست که یافته های آمانو ضمن دیدار از این سایت نظامی، استدلال و موضع گیری کدامیک از طرف های ایرانی و غربی را تایید یا تکذیب خواهد کرد و این همان چیزی است که اهمیت دیدار اخیر او از پارچین را برای هردو طرف بالا برده و نگاه ها را به تریبیون های رسمی آژانس پس از پایان سفر مهم آمانو به تهران و گزارش دستاوردها و نتایج آن معطوف داشته است.