وزرای دفاع امریکا و روسیه حدود یک ساعت درباره جنگ سوریه با یکدیگر صحبت کرده اند. بیش از یک سال بود که این دو وزیر دفاع مذاکره ای باهم نداشتند.
بیانیه وزارت دفاع امریکا میگوید اشتون کارتر با همتای روس خود سرگئی شویگو در این باره حرف زده اند که دو طرف چطور می توانند جلو درگیری «تصادفی» نیروهای شان را در خاک سوریه را بگیرند.
رسانه های دولتی روسیه هم در این باره گفته اند این گفتگو تایید کرده است که دو طرف در سوریه "زمینه مشترک" دارند.
اما کارشناسان می گویند که روسیه پس از به شکست انجامیدن تلاش هایش برای متقاعد کردن امریکا برای تن دردادن به یک راه حل صلح آمیز و به نفع دوطرف در مورد سوریه، سرانجام ناگزیر شد دست به اقدامی بزند که امریکا خود به خود مجبور شود، پای میز گفتگو حاضر شود.
اکنون ابتکار عمل در سوریه در دست روسیه است.
با گذشت بیش از چهار و نیم سال از آغاز جنگ در سوریه و کشتهشدن بیش از ۲۰۰ هزار نفر، هنوز راهحلی سیاسی برای این بحران پیدا نشده و تمام تلاشها برای آغاز مذاکرات فراگیر شکست خورده است.
امریکا و روسیه اختلاف نظرهای تندی درباره این جنگ خونبار داشته اند.
مسکو از حکومت ملی سوریه حمایت می کند؛ اما امریکا برکناری بشار اسد را برای حل این بحران، اساسی میداند و از تروریست ها حمایت می کند.
گزارشهای اخیر درباره افزایش حضور نظامی روسیه در سوریه، مایه نگرانی امریکا شده است.
مقام های امریکایی میگویند جتهای جنگنده روسی حالا در یک پایگاه نظامی در نزدیکی لاذقیه فرود آمده اند. لاذقیه در حاشیه ساحلی دریای مدیترانه است و برای حکومت سوریه، اهمیت حیاتی دارد.
روس ها هم اگرچه حضور نظامی مستقیم خود در سوریه را تایید نمی کنند؛ اما تاکید کرده اند در صورتی که سوریه چنین درخواستی ارائه کند، آن را «بررسی خواهند کرد».
این آشکارا نشان دهنده تمایل مسکو به دخالت نظامی در سوریه است.
سوریه برای روسیه، اهمیتی استراتژيک دارد. این کشور تنها متحد عرب روسیه در خاور میانه است. بندر طرطوس سوریه نیز میزبان یک پایگاه مهم نیروی دریایی روسیه و تنها پایگاه نظامی روسیه در خاور میانه است.
واگذاشتن سوریه به حال خود، برای روسیه هزینه سنگینی دارد. روس ها نمی توانند خاور میانه را دربست در اختیار امریکا و غرب قرار دهند.
از سوی دیگر، روسیه در نزدیک به پنج سال گذشته، سعی فراوانی کرد تا بحران سوریه، به گونه ای حل و فصل شود؛ اما امریکا و غرب و اعراب، آگاهانه به آن دامن زدند تا به تعبیری، انتقام اوکراین را در سوریه بگیرند.
اما به تعبیر تحلیلگران روسی، پوتین مردی نیست که دیگر دست روی دست بگذارد و منتظر توطئه چینی های واشنگتن برای مناطق نفوذش در اینجا و آنجا بماند.
حالا روسیه وارد سوریه شده، تا به امریکا بگوید سقوط دولت سوریه که متحد راهبردی مسکو است، خیالی نیست که تحقق یابد.
دو طرف در عین حال، نگران گروه داعش هم هستند. امریکا بیش از یک سال است که ظاهرا علیه این گروه، یک ائتلاف نظامی با حضور کشورهای عربی شکل داده است.
اما روسیه معتقد است که ائتلاف امریکایی ضد داعش، موفق نبوده و چیزی از قدرت این گروه نکاسته است.
رسانه های روسی همچنین اطلاعاتی را از قول منابع دولتی روسیه، منعکس می کنند که نشان می دهد امریکا به بهانه مبارزه با داعش، اهداف ارتش سوریه را آماج قرار می دهد.
بر پایه یکی از این گزارش ها، هفته گذشته یک پهپاد امریکای مناطق مسکونی شهرستان کارناس در سویه را بمباران کرد که خبرگزاری های امریکایی می خواستند این حادثه را طوری جلوه دهند که یک خلبان فراری از نیروهای دولتی سوریه پشت فرمان میگ-۲۱ این کار را کرده است.
بنابراین، مذاکرات نظامی روس ها با امریکایی ها به نفع پنتاگون خواهد بود؛ چرا که در غیر این صورت استفاده از پهپادها و نیروی هوایی امریکا علیه نیروهای ارتش سوریه دفع خواهد شد و آنگاه احتمال رویارویی مستقیم و نه صرفا «تصادفی» نیروهای روسی و امریکایی در سوریه، بیشتر خواهد شد.
همچنین گزارش ها حاکی است که سازمان استراتفور امریکا خبر از کشف سامانه های ضد هوایی روسی پانتسیر-اس۱ در فرودگاه لاذقیه می دهد و احتمال می رود که این بار نیز مانند جنگ های کوریا، ویتنام و خاور میانه، متخصصین نظامی روس استفاده از این سامانه های پیچیده را بر عهده بگیرند.
با این حساب، سرعت برقراری گفتگوهای نظامی میان امریکا و روسیه، نشانگر شدت نگرانی امریکا از اقدام نظامی روسیه در سوریه است.
خبر گفتگوی تلفنی وزرای دفاع امریکا و روسیه کمی پس از آن منتشر شد که وزیر خارجه امریکا ابراز امیدواری کرد مذاکرات نظامی این دو کشور "خیلی زود" آغاز شود.
بیانیه پنتاگون میگوید وزرای دفاع این دو کشور درباره مناطقی تبادل نظر کردهاند که "میتواند حوزه همگرایی یا واگرایی" نیروهای دوطرف باشد.
امریکا این صحبتها را "سازنده" خوانده است.
یک مقام امریکایی به رویترز گفته است که در این مکالمه ۵۰ دقیقهای، سرگئی شایگو به اشتون کارتر گفت که تحرکات روسیه در سوریه "ماهیتی دفاعی" دارد.
دوطرف همچنین توافق کردهاند که مذاکرات را ادامه دهند و تماس رسمی خود را از سر بگیرند.
این در حالی است که روابط دوطرف در پی اقدامات روسیه در شرق اوکراین بهشدت تیره شده بود.
آخرین تماس وزرای دفاع امریکا و روسیه به ماه سنبله سال گذشته برمیگردد.
در همین حال روسیه گفته است که اگر سوریه درخواست اعزام نیرو کند، درباره این درخواست "بحث و بررسی" میکند.
از جانب دیگر، دولت سوریه شهر پالمیرا را که در کنترل داعش است هدف یکی از سنگینترین بمبارانهای خود قرار داده است.
گفته می شود نزدیک به ۲۵ حمله هوایی انجام شده و دستکم ۲۶ عضو داعش کشته شدهاند.
در مناطق دیگر سوریه از جمله در ادلب نیز ۱۷ تروریست در این بمبارانها کشته شده اند.
بخش هایی از ادلب در کنترل تروریست های جیش الفتح است.
رویترز از قول منابع ارتش سوریه نقل کرده است که دولت سوریه تجهیزات دقیق تازهای را که از روسیه دریافت کرده، در این حملات مورد استفاده قرار داده است.
در تازهترین حملات نظامی هوایی، شهر رقه نیز که عملا پایتخت گروه داعش به شمار میآید، بمباران شده است.
با این حساب، پیش بینی می شود با ورود جدی تر روسیه به جنگ سوریه، وضعیت در این کشور وارد فصل جدیدی شود؛ فصلی که دیگر امریکا و اعراب و اروپایی ها و ترکیه و اسراییل، بازیگران یکه تاز میدان نخواهند بود و تروریست ها، بیشتر از پیش، احساس ناامنی و ضعف خواهند کرد.