اشرف غنی؛ رئیس جمهور با شرکت در پانزدهمین نشست سران سازمان همکاری‌های شانگهای در روسیه، گفته است که تروریزم و مواد مخدر تهدیدی مشترک برای همه کشورهای منطقه است و مبارزه با آن نیازمند همکاری منطقه ‌ای است.
آقای غنی که روز جمعه ۱۹ سرطان در این نشست صحبت می‌کرد، گفت:"از کشورهای شما تعداد زیادی تروریست به افغانستان می ‌آیند و از قلمرو ما علیه شما استفاده می ‌کنند و ما به نمایندگی از شما با آنها می‌ جنگیم."
رئیس جمهور از آسیای مرکزی، چین، پاکستان، روسیه، عربستان سعودی و خاور میانه به عنوان مناطقی نام برد که به گفته او "تروریستان" از آنجا به افغانستان می ‌آیند.
کارشناسان می گویند که این سخنان رییس جمهور، بیان واقع بینانه و شجاعانه حقایقی بود که افغانستان سال هاست شاهد آن می باشد و به آن درگیر است.
تروریزم تهدیدی مشترک و یکسان برای همه کشورهای منطقه است و افغانستان در این میان، به گونه صوری، به مرکزی برای فعالیت های تروریستی بدل شده است؛ در حالی که تروریزم نه بومی افغانستان است و نه تبعات منفی و مرگبار آن محصور و محدود به افغانستان خواهد ماند.
به باور تحلیلگران، این اظهارات صریح و بی پرده آقای غنی، کشورهای منطقه را رسما به میدان مبارزه با تروریزم در افغانستان فرامی خواند و آنها را متوجه مسؤولیت سنگین و مشترکی می کند که همه در این خصوص بر دوش دارند.
واقعیت این است که نیروهای تروریستی، اتباع کشورهای دیگر هستند و از کشورهای دیگر و با سلاح و پول و امکانات مالی و سازمان دهی استخباراتی کشورهای دیگر برای تامین منافع کشورهای دیگر وارد افغانستان می شوند و الا در هیچ جایی نیامده است که به تعبیری، راه «بهشت» گمشده تروریست ها از افغانستان می گذرد.
افغانستان، اروپا نیست که کسی به خاطر رسیدن به آن، خود را به کشتن بدهد؛ پس حتما منفعت بزرگتری وجود دارد که نیروهای تروریستی و کشورهای حامی آن را به سمت افغانستان می کشاند.
آقای غنی همچنین گفت که مبارزه مشترک به معنی "همکاری اطلاعاتی، اقدامات و تدابیر مشترک و نظارت است تا مشخص شود تروریستان چه کسانی هستند، از کجا می‌آیند و چه کسانی از آنها حمایت می‌کنند."
به عقیده تحلیلگران، این همان چیزی است که شاکله و شالوده اولیه مورد نیاز یک مبارزه مشترک و واقعی با تروریزم را تشکیل می دهد و محدوده مسؤولیت های هر کشور در مبارزه با تروریزم را مشخص می نماید.
در همین حال، سران کشورهای عضو پیمان شانگهای در نشست امسال خود در مورد وضعیت امنیتی افغانستان پس از خروج نیروهای ناتو گفتگو کردند.
این کشورها توافق کردند که با هدف ایجاد "منطقه‌ای عاری از تروریزم، از تلاش‌های دولت افغانستان" در این زمینه حمایت کنند.
اما به عقیده کارشناسان، باید منتظر ماند و دید که این «حمایت» شامل چه موارد و زمینه هایی می شود و تا چه حد می تواند به مبارزه با تهدیدهای مشترک و ایجاد فرصت های مشترک، میان افغانستان و سازمان شانگهای و کشورهای عضو منجر شود.
ولادیمیر پوتین؛ رئیس جمهوری روسیه که میزبان این نشست بود یکبار دیگر در مورد "رسیدن" گروه داعش به افغانستان هشدار داد و گفت که یک دهه حضور نیروهای خارجی در این کشور تاثیر چشم‌گیری بر وضعیت امنیتی نگذاشته است.
این اظهارات در ادامه ابراز نگرانی های مکرر آقای پوتین در خصوص نفوذ و «رسیدن» داعش به افغانستان و انتقاد او از عدم اثرگذاری مثبت حضور نیروهای ناتو در کشور ما بیان می شود و نشان می دهد که روسیه به شدت نگران اوضاع امنیتی افغانستان است.
رئیس جمهور غنی هم در این نشست گفت:"از افغانستان دو تصویر به نمایش گذاشته می‌شود، یکی تروریزم، مواد مخدر و بی‌ثباتی و دیگر تصویر ملتی که با وجود جنگ اعلام ناشده و مصائب آن، به انتخابات باور دارد و ۳۷ درصد رای‌دهندگانش را زنان تشکیل می‌دهند و برای توسعه اقتصادی منطقه، فرصت‌های بالقوه زیادی فراهم می‌کند."
آقای غنی گفت که تمرکز بحث‌ها در نشست پیمان شانگهای روی تصویر اول افغانستان است؛ اما او در این نشست به نمایندگی از تصویر دوم کشورش صحبت می ‌کند.
با این حال، کارشناسان مسایل امنیتی می گویند که در حال حاضر، اولویت اصلی مبارزه با تروریزم، مبارزه با مواد مخدر و تامین امنیت و ثبات در افغانستان است و تنها در این صورت است که تصویر دوم مورد نظر اشرف غنی، شفاف تر و واضح تر دیده خواهد شد؛ زیرا در نتیجه آن، شفافیت و سلامت انتخابات تامین خواهد شد، حیثیت و آبروی از دست رفته دموکراسی افغانی اعاده خواهد شد و مردم جایگاه واقعی خود را در تامین مشروعیت سیاسی در افغانستان به دست خواهند آورد.
آقای غنی تاکید کرد که مسؤولیت پدیده مواد مخدر تنها بر دوش افغانستان نیست؛ بلکه تمام افراد و گروه‌هایی که در تولید، قاچاق، فروش و مصرف مواد مخدر دست دارند، در این زمینه "به صورت یکسان" مسؤول اند.
آقای غنی در حاشیه اجلاس شانگهای همچنین دیدارهایی جداگانه ای نیز با رهبران روسیه، ایران، چین و هند داشت.
او در این نشست گفت که مبارزه با تروریزم به شمول داعش و مواد مخدر در افغانستان به یک راه حل منطقه ای نیاز دارد.
غنی به کشورهای شرکت کننده در پانزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری های شانگهای پیشنهاد کرد تا در سطح وزرای منطقه، کنفرانس ویژه ای در مورد مبارزه با تروریزم و مواد مخدر و برنامه مشترک منطقه ای تشکیل شود.
او اعلام کرد که کشورش حاضر است میزبانی این کنفرانس را بر عهده بگیرد.
آقای غنی همچنین گفت تا زمانی که مواد مخدر از بین برده نشود، مبارزه با تروریزم نیز به جایی نخواهد رسید.
اغلب تحلیلگران نیز با تایید مواضع آقای غنی در خصوص تروریزم، مواد مخدر و تهدیدهای مشترک و بزرگی که این دو آفت خانمان برانداز برای سراسر منطقه ایجاد کرده اند، پیشنهاد او برای فنی و اختصاصی تر شدن مباحث و تجمیع دیدگاه ها برای رسیدن به یک راهبرد جامع مشترک مبارزه را بسیار عملیاتی توصیف کرده معتقد اند که در این صورت، همه طرف ها، یک مسؤولیت مشترک را برای مبارزه با تهدیدهای مشترک و بهره برداری از فرصت های مشترک، خواهند پذیرفت؛ چیزی که در طول ۱۴ سال گذشته در افغانستان وجود نداشته است و شاید حضور ناتو مانع از شکل گیری آن شده است.