یک نظرسنجی تازه مؤسسه گالوپ در واشنگتن نشان میدهد که ۶۷ درصد افغانها به این باور اند که کاهش رشد اقتصادی و نرخ رو به افزایش بیکاری در افغانستان تهدیدی به مراتب بزرگتر از طالبان برای آینده مردم این کشور است.
در این گزارش آمده که اقتصاد افغانستان در سال ۲۰۱۴ همچنان به سقوط خود ادامه داد و تنها شش درصد از افغانها فکر میکنند شرایط اقتصادی افغانستان در حال بهتر شدن است.
این نظرسنجی که زیر عنوان "نگاه افغانها به اقتصاد شان" منتشر شده، نشان میدهد از هرسه شهروند افغانستان دو نفر آنها بر این باور اند که شرایط اقتصادی در کشورشان رو به وخامت است.
این نظرسنجی نشان میدهد که در میان مردم افغانستان آینده مبهم است.
برپایه این گزارش "عدم اطمینان در مورد انتقال امنیتی و بحران انتخابات ۲۰۱۴ قطعا نگاه افغانها به اقتصاد شان را منفی تر ساخته است؛ ولی بدتر اینکه این وضعیت در کشوریکه رشد اقتصادیاش بسیار وابسته به کمک بین المللی است، سرمایهگذاران را نیز دچار ترس ساخته است."
شاید در تدوین این گزارش یا انجام نظرسنجی آن، نظر واقعی همه مردم افغانستان به درستی بازتاب نیافته باشد، شاید برخلاف یافته های این نظرسنجی، اقتصاد واقعا دغدغه درجه یک مردم افغانستان نباشد، شاید تحولات اخیر در کابینه و حکومت و... یافته های این گزارش را در حال حاضر، مورد سؤال قرار دهد و شایدهای دیگری از این دست؛ ولی چیزی که در این میان واقعیت دارد این است که اقتصاد افغانستان با بحران های عمیق و بنیادی مواجه است؛ بنابراین، بدون اتکا و اشاره به این گونه نظرسنجی ها هم می توان نتیجه گرفت که اقتصاد و وضعیت حاکم بر این عرصه، یک نگرانی عمده و جدی برای همه مردم افغانستان است. هرچند در این زمینه یک تردید جدی وجود دارد که آیا واقعا نگرانی از اقتصاد، اولی تر از نگرانی های امنیتی است یا خیر. یا به تعبیر دیگر اینکه خطر بحران و رکود اقتصادی در افغانستان جدی تر است یا خطر تروریزم و هراس افکنی؟
اما در این میان، از یک نکته مهم دیگر نیز نباید غفلت کرد و آن اینکه یک کشور ناامن، بی ثبات، جنگ زده و درگیر نبرد با تروریزم و دهشت افکنی و دخالت خارجی، هرگز نمی تواند امید به شکوفایی اقتصادی را بارور و محقق سازد.
پیش نیاز اصلی بهبود وضعیت اقتصادی و ایجاد زمینه های سرمایه گذاری، توسعه، بازسازی، ایجاد زیرساخت های مدرن شهری و راه اندازی چرخه تولید و تجارت و ترانزیت و... در قدم نخست تامین امنیت است و در قدم دوم، مبارزه با فساد.
افغانستان به شدت درگیر بحرانی است که چون سدی سترگ در برابر توسعه و رونق اقتصادی در کشور ایستاده و مانع از پیشرفت و رشد اقتصادی می شود.
از آنجایی که به نظر نمی رسد مردم بدون درنظرداشت وضعیت حاد امنیت و ثبات در کشور، چشمداشت توسعه، کاریابی، اشتغال زایی و رونق اقتصادی را داشته باشند، تصور می شود این استدلال مؤسسه گالوپ نیز فاقد مبنا و معیار است که مردم بیشتر از امنیت، نگران آینده اقتصادی کشور و وضعیت وخیم بیکاری اند.
در این تردیدی نیست که دلیل اصلی مهاجرت افغان ها در حال حاضر، اقتصاد و معیشت و کار است نه ناامنی و بی ثباتی و تروریزم؛ اما آنها بدون تردید می دانند که بدون تامین امنیت، هرگز زمینه کار نیز فراهم نخواهد شد.
در این میان، به باور صاحب نظران، اشرف غنی؛ رییس جمهور به نظر می رسد بیش از حد بر توسعه اقتصادی و رونق بخشیدن به وضعیت راکد موجود در این زمینه توجه نشان می دهد. این در حالی است که از نظر ناظران، دوچندان این تلاش ها و توجهات می بایست به عرصه امنیت و مبارزه با تروریزم برای تامین ثبات، مبذول شود؛ تا با تحقق این پیش نیاز، نیاز اصلی که رونق اقتصادی کشور است برآورده شود.
با این حال، محور اصلی بسیاری از سفرهای خارجی آقای غنی در چهارماه نخست ریاست جمهوی اش، توسعه همکاری های اقتصادی با کشورهای همسایه و منطقه بوده و در حوزه سیاست داخلی نیز توجه چندانی را از او نسبت به موضوع امنیت و مبارزه با تروریزم که پیش نیاز تحقق هدف اول اوست شاهد نبوده ایم.