الکساندر گروشکو؛ نماینده روسیه در ناتو روز چهارشنبه، درباره عملیات‌ های ناتو در افغانستان گفت: بسیاری از کشورهای عضو تمایل دارند؛ تا شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه ‌ای را درباره استقرار نیروهای ائتلاف در افغانستان پس از ۲۰۱۴ صادر کند.
به گزارش خبرگزاری ایتارتاس روسیه، گورشکو در پی نشست وزرای امور خارجه کشورهای عضو ناتو در بروکسل این اظهارات را که با حضور وزرای خارجه ۲۸ کشور برگزار شده بود، مطرح کرد.
این در حالی است که الکساندر لوکاشویچ؛ سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه پیشتر گفته بود که مسکو بر این باور است استقرار نیروی نظامی بیشتر از ایالات متحده و متحدان ناتو در افغانستان بدون قطعنامه خاص شورای امنیت ممکن نیست.
پیش از این مشروعیت حضور نیروهای خارجی عضو سازمان نظامی ناتو در افغانستان، به قطعنامه های شورای امنیت، نسبت داده می شد؛ اما به دنبال امضای پیمان امنیتی میان افغانستان و ناتو و همچنین افغانستان و امریکا، شماری از تحلیلگران همسو با حضور نظامی ناتو در افغانستان استدلال می کنند که بر پایه این پیمان ها دیگر نیازی به صدور قطعنامه از سوی شورای امنیت نیست.
با این حال، روسیه و چین که به صورت روزافزونی درگیر چالش های شدید با غرب به رهبری امریکا هستند، به این ترتیب سعی خواهند کرد حضور بلندمدت ناتو در افغانستان را به چالش بکشند.
صرف نظر از تاثیرگذاری اینگونه موضع گیری ها بر ماموریت نظامی آینده ناتو و امریکا در افغانستان، این امر، می تواند بیانگر بروز عرصه ای تازه از چالش و کشمکش در روابط روسیه و امریکا باشد.
کارشناسان می گویند در صورتی که روسیه و کشورهای همسو با آن مانند چین، دامنه این بحث ها را فراتر از یک موضع گیری ساده ببرند و در دستور کار شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار دهند، این امر می تواند آینده ماموریت این سازمان در افغانستان را به چالش بکشد.
چالش روسیه و ناتو در دیگر مناطق درگیر نبرد به ویژه اوکراین و دیگر جمهوری های تحت سلطه شوروی سابق در اروپای شرقی، تازگی ندارد؛ اما روس ها به ندرت در زمینه آینده ماموریت ناتو در افغانستان اظهار نظر می کنند و آن را به چالش می کشند.
دلیل این امر از نظر صاحب نظران، نزدیکی دیدگاه ها و اشتراک نسبی منافع ناتو و روسیه در ماموریت افغانستان است.
روسیه که در برخی از قلمروهای تحت کنترل خود مانند چچن و بخش هایی از آسیای مرکزی، درگیر چالش ها و تهدیدهایی است که از سوی افراط گرایان تکفیری ایجاد می شود حضور ناتو در افغانستان را به مثابه سدی بازدارنده در مقابل گسیل سیل آسای تروریست ها از افغانستان به آسیای مرکزی و چچن، مغتنم می شمارد.
به عنوان نمونه، در یکی از کم سابقه ترین رویدادها روز پنجشنبه، گروزنی؛ پایتخت جمهوری چچن که در کنترل روسیه است، پس از سال ها آرامش نسبی، آماج حمله ای قرار گرفت که چندین کشته بر جای گذاشت.
روسیه بدون شک این حمله را کار جدایی طلبانی می داند که با افراط گرایان تکفیری ارتباط دارند.
از سوی دیگر، روس ها می دانند که عربستان سعودی از جهادی های تندرو تکفیری به عنوان اهرم انتقام از مسکو به دلیل حمایت این کشور از نظام بشار اسد در سوریه استفاده می کند و به همین دلیل، یکی از نقاطی که روسیه نگران است از آن آسیب ببیند افغانستان است.
در صورت استمرار اینگونه حملات، روسیه به حضور ناتو در افغانستان، چراغ سبز نشان خواهد داد و در زمینه به چالش کشیدن این حضور، اندکی محتاطانه تر عمل خواهد کرد.
به همین دلیل، شماری از کارشناسان می گویند که این موضع گیری نماینده روسیه در ناتو، از دو جهت حایز اهمیت و توجه است؛ یکی اینکه روسیه می خواهد به ناتو خاطرنشان کند که به دقت عملکردها، تحرکات و برنامه هایش را در افغانستان زیر نظر دارد و به عنوان یک عضو دایمی شورای امنیت، اگر بخواهد می تواند آن را به چالش بکشد و از سوی دیگر، از آنجایی که با نفس این حضور، مخالفت صریحی نکرده است، تلویحا آن را ضمن تذکری حقوقی نسبت به مشروعیت آن، تایید کرده است.