وزارت خارجه می گوید متن توافقنامه های امنیتی با امریکا و ناتو از سوی آنان بررسی شده و به زودی از سوی کابینه جهت تصویب به شورای ملی فرستاده می شود.
سراج الحق سراج؛ معاون سخنگوی این وزارت روز چهارشنبه گفت متن این توافقنامه ها از سوی شورای وزیران تایید شده و امیدوار است مورد تصویب شورای ملی هم قرار گیرند.
از سوی دیگر هیات اداری ولسی جرگه می گوید هر زمانی که این توافقنامه ها به آنان برسد پس از بررسی های همه جانبه جهت تایید یا رد به جلسه عمومی پیشکش خواهند کرد.
سید اکرام؛ منشی این جرگه گفت این توافقنامه ها با در نظرداشت اوضاع کنونی کشور امضا شده اند.
بر اساس این توافقنامه ها با امریکا و ناتو پس از سال ۲۰۱۴ میلادی نیروهای خارجی حضور شان را در افغانستان ادامه می دهند و در کنار سایر امتیازات، در برابر جنایت هایی که مرتکب می شوند از مصونیت تعقیب قضایی هم برخوردار خواهند بود.
در این میان، مشخص نیست پیمانی که اکنون از سوی حکومت امضا شده و عملا دوسیه آن خاتمه یافته محسوب می شود، چگونه می تواند از جانب نمایندگان شورای ملی مورد ارزیابی قرار گیرد و این ارزیابی چه تاثیری روی روندی که اکنون طی شده و نهایی گردیده است خواهد داشت؟
کارشناسان مسایل حقوقی می گویند که مجلس نمایندگان در زمان برگزاری جرگه پیمان امنیتی، نسبت به صلاحیت یک جرگه سنتی فراتر از مقام یک مرجع رسمی و قانونی منتخب مردم، تردیدهای مهمی را مطرح کردند و در نهایت، طیف گسترده ای از نمایندگان، رای به تحریم جرگه یادشده دادند؛ اما سرانجام وقتی جرگه برگزار شد، شماری قابل توجه از آنها به رغم تحریم رسمی آن از جانب این نهاد قانونگذاری در جرگه پیمان امنیتی شرکت کردند و عبدالرؤوف ابراهیمی؛ رییس این نهاد، علی رغم مخالفت اکثر اعضای شورای ملی با آن جرگه‌، در کنار حکومت ایستاد و از آن حمایت کرد.
این دوگانه رفتاری ها از یکسو از اعتبار و شأن حقوقی قوه قانون گذاری می کاهد و از سوی دیگر، بررسی بعدی متنی را که پیشتر توسط جرگه پیمان امنیتی تایید شده و سپس به امضای طرف های افغانستان و امریکا رسیده است، با مشکل مواجه می کند.
پرسش این است که شورای ملی، با چه دیدی متن پیمان امنیتی با امریکا و همچنین ناتو را مورد ارزیابی قرار می دهد و در صورتی که این ارزیابی –اگرنه به صورت کامل- در برخی موارد، برخلاف توافق رسمی افغانستان و امریکا یا افغانستان و ناتو، منجر به مخالفت شورای ملی با این موارد شد، تکلیف چیست؟ آیا نمایندگان این ملاحظات را نادیده می گیرند یانه دو طرف امضاکننده مجبور اند مواد یادشده را تعدیل، اصلاح یا حذف نمایند؟
واقعیت این است که هیچ پاسخ روشنی به این تردیدها وجود ندارد.
اما از قراین موجود، چنین به نظر می رسد که رای و تصمیم شورای ملی درباره متن و مفاد این پیمان ها، بیشتر شکلی و نمادین است و در حالی که رای مثبت آن، راه را برای طی مراحل اجرایی آن باز خواهد کرد، در مورد رای منفی این شورا به این پیمان ها یا دست کم برخی مفاد آن، هیچ تدبیری اندیشیده نشده است.
وقتی در زمینه احتمال ملاحظات نمایندگان شورای ملی درباره برخی مواد پیمان امنیتی با امریکا و ناتو سخن گفته می شود، این امر، با مصادیق عینی و عملی نیز همراه است.
به عنوان نمونه، طی روزهای گذشته که گراف ناامنی ها در سراسر کشور به نحو نگران کننده ای در حال بالا رفتن بوده است و نیز حملات راکتی پاکستان پس از یک وقفه نزدیک به دو هفته ای، اخیرا از سر گرفته شد، شماری از نمایندگان شورای ملی، به صراحت، پیمان امنیتی با امریکا را زیر سؤال برده و این پرسش مهم و بنیادی را مطرح کردند که امریکا و ناتو چرا براساس متن این پیمان ها، خود را متعهد به دفاع از افغانستان در برابر تهدیدها و حملات خارجی نمی دانند؟
این پرسش، اکنون که قرار است متن پیمان های امنیتی با ناتو و امریکا راهی شورای ملی شود، کماکان به قوت خود باقی است؛ بنابراین، اگر نمایندگان شورای ملی، براساس این وضعیت، به برخی مفاد این پیمان، رای منفی بدهند، این تصمیم چه تبعات حقوقی در پی خواهد داشت؟