وزير امور خارجه ایران در مراسم افتتاحيه نشست كارشناسان "نم" در تهران، خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی در دوره رياست خود در صدد تقويت اين جنبش و كمك به تجديد حيات آن خواهد بود تا جنبش بتواند به وظايف تاريخي خود جامه عمل بپوشاند.
صالحي ادامه داد: در اين برهه كه روابط بينالملل از ذهنيت مخرب و غيرسازنده برخوردار شده و ميخواهد بر تمام جهان تسلط پيدا كند نيازمند اقدامات دستهجمعي هستيم و جهان مكاني براي ارتقاي فرهنگي و احترام به تمام حقوق پذيرفته شده بينالمللي به ويژه حق تعيين سرنوشت است.
وزير امور خارجه ایران در ادامه به برخي موارد سنتي مورد توجه در چارچوب اهداف جنبش غيرمتعهد اشاره كرد و گفت: در جامعهي جهاني ارزشها و عقايد همه يكسان نيست. براي زندگي، صلح و آرامش، تنوع ميان جوامع بايد شناسايي و مورد احترام قرار گيرد و تلاش براي تحليل برداشتها بر ساير اعضاي جامعه جهاني بايد متوقف شود. جنبش غيرمتعهدها نقش فعالي در گفتوگوي تمدنها و مذاهب ايفا ميكند.
صالحي ادامه داد: ما همواره سازمان ملل را بزرگترين سازمان جهاني ميدانيم كه از خاكسترهاي جنگ جهاني دوم به وجود آمد؛ از اين رو ما به عنوان اعضاي جنبش ضمن انسجام با يكديگر با آثار منفي نظم حاضر به هر شكلي كه از بيعدالتي، تبعيض، درگيري مسلحانه، سوء استفاده از قدرت، خشونت، تمامي اشكال استعمار و اشغال خارجي مخالفيم.
وزير امور خارجه ایران در ادامه گفت: ما به عنوان اعضاي جنبش غيرمتعهدها ضمن برگزاري انسجام داخلي با آثار منفي نظم حاضر از جمله هر شكلي از بيعدالتي و تبعيض، درگيريهاي مسلحانه، سوء استفاده از قدرت و اعمال خودسرانه در روابط جهاني، خشونت، تمامي اشكال استعمار و اشغال خارجي مخالفيم. سازمان ملل متحد پس از شش دهه از آغاز كار خود نيازمند اصلاحات اساسي براي تطبيق با تحولات نوين جهاني است.
صالحي تاكيد كرد: اگر بپذيريم كه چندجانبهگرايي محور سازمان ملل است، اين سازمان بايد سازماني بينالدولي تلقي شود كه توسط همه اعضاي آن هدايت و رهبري گردد كه اين موضوع به خوبي در روش كار مجمع كنوني منعكس است.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران اضافه كرد: با توجه به روند ناتمام اصلاح سازمان، هيچ رويكرد خودمدارانهاي در اين رابطه نبايد تحميل و يا تحمل شود، اصلاحات بايد همسو با اين سه اصل دنبال شود. اصلاحات بايد فراگير باشد. شفاف و كارآمد باشد. اين سه اصل مرتبط نقش اساسي در تحقق اصلاحات هدايتشده توسط اعضا ايفا كرده و از تقدم يك اصل بر اصل ديگر بايد جلوگيري كرد.
وی با اشاره به موج بیداری اسلامی در کشورهای عربی، گفت: آموزه ما از اين تحولات اين است كه هيچ قدرتي نميتواند مطالبات مشروع مردم و آنچه كه آرزومند آن هستند را ناديده بگيرد. با در نظر گرفتن چنين تجربهاي اكنون بيش از هر زمان ديگر بر اين باوريم كه گفتوگو و احترام به حقوق بنيادين بشر و برآوردن نيازهاي اساسي مردم تنها راه غلبه بر چالشهاي ناشي از حكومتهاي استبدادي است.
صالحی در تکمیل مطلب فوق گفت: از اين رو وارد شدن نيروهاي حقيقي و مستقل سياسي به گفتوگويي فراگير براي نيل به اهداف آشتي ملي و پيشرفت در فضايي امن و مناسب به دور از دخالت خارجي نيازمند روندي سياسي است كه مبتني بر ديدگاههاي داخلي و ويژه هر كشور باشد.
صالحي تصريح كرد: مداخله خارجي و سوء استفاده از امواج ناآراميهايي كه منطقهي ما را در بر گرفته است غيرقابل قبول بوده؛ زيرا كه روندهاي ناب مردمسالارانه را در تعيين سرنوشت خود با مانع روبرو ميكند.
وزير امور خارجه ایران در ادامه خاطر نشان كرد: تراژدي فلسطين به عنوان منبع اصلي خشم و نااميدي در كانون درگيري خاورميانه قرار دارد.
وي توضيح داد: صلح در خاورميانه از طريق پيشبرد سياستهاي تبعيضآميز و حمايتي كوركورانه از تروريسم دولتي اسرائيل، اشغال، شكنجه، نابودي، تهديد و تجاوز تامين نميشود. روشن است كه صلح پايدار در فلسطين و خاورميانه تنها از طريق عدالت، پايان بخشيدن به تبعيض، ختم اشغال سرزمينهاي فلسطين، سوريه و لبنان و بازگشت آوارگان فلسطيني قابل تحقق است.
صالحي همچنين تاكيد كرد: رژيم صهيونيستي يكي از منابع تروريسم است و تلاشهاي دولت آمريكا در سوء استفاده از حادثه تروريستي يازده سپتامبر سبب عدم امنيت بيشتر براي منطقه خاورميانه و زمينهي جديدي براي توجيه اهداف سلطهجويانه آمريكا به بهانه مبارزه با تروريسم بوده است. ما براي ايفاي نقشي سازنده و كارآمد به عنوان عضو مسئول جامعه بينالمللي به ويژه عدم تعهد از هيچ تلاشي فروگذار نكردهايم، حال زمان بسيار مناسبي براي برداشتن گامهاي موثر در جهت خاتمه دادن به تمامي اشكال تروريسم از جمله تروريسم دولتي مورد حمايت قدرتهاي غربي است كه به طور فزايندهاي رواج يافته است.
وزیر خارجه ایران همچنين گفت كه ما مصرانه در انتظار اجراي ماده 6 معاهده منع اشاعه ان.پي.تي درباره نابودي سلاحهاي هستهيي هستيم، بر همين اساس هيچ چيزي نبايد ما را از توجه به تهديد اصلي نيروهاي استراتژيكي و تاكتيكي و همچنين تداوم مدرنسازي آنها عليه انسانيت و همينطور دكترينهاي نظامي در زمينه كاربرد احتمالي در مقابل كشورهاي فاقد سلاحهاي هستهيي به امر ديگري معطوف دارد. ما معتقديم زمانبندي براي حذف نهايي سلاحهاي هستهيي تا 2025 كه توسط عدم تعهد پيشنهاد شده است تنها در صورتي ميتواند تحقق يابد كه با قاطعيت اجراي آن را دنبال كنيم. عدم پذيرش رژيم صهيونيستي به طور مداوم از الحاق به معاهده منع اشاعه سلاحهاي هستهيي مانع اصلي در مسير جهانشمولي معاهده منع اشاعه سلاحهاي هستهيي است.
صالحی در ادامه سخنان خود يادآور شد: عدم تعهد بايد با تحميل قوانين داخلي و اعمال فرامرزي آن و اقدامات اقتصادي و تحميلي مالي شامل تحريمهاي يكجانبه اقتصادي كه توسط كشورهاي مشخصي عليه كشورهاي عدم تعهد اتخاذ شده است، مقابله جدي كند. البته اين جنبش همواره و بدون شرط با يك چنين اقداماتي مخالفت كرده است و اينگونه شيوهها را كه در تضاد با منشور سازمان ملل و مغاير با حقوق بينالمللي و همچنين به عنوان ضربه شديد در تجارت و سرمايهگذاري است، محكوم كرده است.
وزیر خارجه ایران توضيح داد: جهان كنوني نيازمند همكاري موثر تمامي اعضاي جامعه بينالمللي بر مبناي عدالت و برابري براي مواجهه موثر با چالشها و مسائل عمدهاي است كه نوع بشر با آنها درگير است بنابراين ما نيازمند يك نظام عادلانه، شفاف و كارآمد مديريت جهاني براي مواجهه با چالشها و مخاطرات ناشي از مشكلات اقتصادي بينالمللي، تهديدهاي امنيتي جهاني، آسيبهاي زيست محيطي، تغييرات آب و هوا، مهاجرت، بيماريهاي مسري و ... هستيم. براي ايجاد چنين نظامي ما اعضاي جنبش عدم تعهد بايد مواضع خود را هماهنگ كنيم و براي پيشبرد علائق و منافع خود همه تلاشها را به كار گيريم. هيچ دولتي نميتواند ادعا كند كه بيعيب و نقص است، با وجود اين به اعتقاد ما سياستهاي نخنماي مبتني بر ارعاب و توهين نه تنها ناعادلانه و ناموجه است بلكه موجب تضعيف همكاري بينالمللي براي تحقق اهداف و مقاصد منشور ملل متحد است. بدون شك طراحان چنين سياستهايي به زودي در خواهند يافت كه اينگونه سياستها محكوم به شكست است.
این مقام ایرانی اعلام کرد: مردم و دولت جمهوري اسلامي ايران با تمام وجود آمادگي دارند تا مسئوليتي كه از سوي اعضاي جنبش عدم تعهد بر آنها نهاده شده را بر دوش گرفته و در جهت ارتقاي نقش و جايگاه جنبش در امور جهاني و نيز براي پيشبرد اصول اهداف عاليهي آن همهي تلاش و توان خود را به كار گيرند.
وي در پايان گفت: از مشاركت چشمگير كشورهاي عضو از طرف دولت و ملتم تشكر ميكنم.