در این زندان به هیچ وجه به طور یک جا دوسیه‌های محبوسین به سارنوالان افغانی سپرده نمی‌شوند.

طی یک برنامه از قبل طراحی شده و بر اساس هدایت رییس جمهوری اسلامی افغانستان، پوهاند گلرحمن قاضی رئیس کمیسیون مستقل نظارت بر تطبیق قانون اساسی و پوهندوی عبدالقادر عدالتخواه معاون این کمیسیون، وضعیت زندان بگرام را بررسی کردند.
در نشست خبری که مرکز رسانه‌های حکومت در کابل برگزار شد، خلاصه گزارش وضعیت زندان بگرام ولایت پروان و محبوسین جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی به رسانه‌ها ارائه شد.
در این گزارش آمده است که در این زندان به هیچ وجه به طور یک جا دوسیه‌های محبوسین به سارنوالان افغانی سپرده نمی‌شوند و همین‌طور بر اساس زمان‌بندی مناسبی محاکمه نمی‌شوند و محبوسین نیز به طور مناسب و به موقع به ملاقات انتقال نمی‌یابند.
این در حالی است که مسئولان بخش قوای ائتلاف تاکید دارند، زندانیانی که در میدان‌های جنگ از سوی نیروهای ائتلاف بازداشت شده‌اند، باید دوسیه‌های ابتدایی‌شان از طرف مسئولان قوای ائتلاف و مطابق با قوانین بین‌المللی جنگ، بررسی شود.
در این بازدید، هیئت شش نفری سارنوالان اعزامی به زندان بگرام، چندین شکایت را از زندانیان از قبیل لت و کوب و شکنجه‌های روحی و جسمی و دیگر شکنجه‌ها بدون در نظرداشت قوانین حقوق بشر و جنگ شنیده و مورد بازرسی قرار دادند.
گزارش از زندان بگرام که حاصل دیدار رییس و اعضای کمیسیون نظارت بر تطبیق قانون اساسی از این زندان و نشست‌های مکرر با نمایندگان قوای ائتلاف و نمایندگان ارگان‌های عدلی امنیتی و کشفی بود، از چهار بخش اصلی به صورت مختصر ذیل تشکیل شده است:
شکایت زندانیان و مشکلات آن‌ها، شکایت قضات، بررسی علل و عوامل این مشکلات و پیشنهادات کمیسیون در مورد حل همین مشکلات، جز این گزارش‌ها می‌باشد.
به گفته عبدالرحمن قاضی، شکایت زندانیان در مورد بدرفتاری با آنان، ادعای شکنجه شدن بدون در نظرداشت قوانین جنگ، استعمال گاز بر روی آن‌ها، عدم دسترسی به موقع به محاکمه، رها نشدن پس از برائت شدن از محاکمه، رها نشدن پس از سپری نمودن دوران حبس می‌باشد.
وی افزود: قضاتی که در بگرام حضور دارند، شکایت دارند که محبوسین همراه دوسیه‌هایشان به طرف افغانی سپرده نمی‌شوند و این موجب طولانی شدن رسیدگی به اتهاماتشان می‌گردد و از سوی دیگر دوسیه‌های متهمان توسط مراجع مربوط مطابق قانون ترتیب داده نمی‌شود و فاقد اسناد لازم برای برگزاری محاکمه می‌باشد.
آقای قاضی گفت که قوماندان قطعه 435 نیروهای ائتلاف مستقر در زندان بگرام گفته است که زندانیانی که در اختیار قوای ائتلاف هستند، مطابق قوانین مربوط به جنگ نگهداری می‌شوند.
این قوماندان در اظهارات خود افزوده است از مجموع افرادی که در بگرام در حال توقیف به سر می‌برند فقط 300 نفر قابل محاکمه‌اند، اما 2700 نفر دیگر بر اساس اطلاعات محرمانه طالبند و آزادی آن‌ها شدیداً موجب افزایش نا امنی می‌شود. اما به گفته آقای قاضی، اظهارات وی با در اختیار قرار دادن دوسیه تعدادی از همین 2700 زندانی در اختیار طرف افغانی، سازگار نیست.
این کمیسیون پیشنهاداتی را در راستای حل این مشکلات ارائه کرد و افزود: به موجب حکم صریح قانون افرادی که اسناد لازم علیه آن‌ها وجود ندارد، سارنوال باید در مورد آن‌ها قرار ختم دعوا صادر نماید و هم چنین کسانی که محکمه حکم برائتشان داده شده، باید آزاد گردند، در رسیدگی به محاکمه سرعت عمل صورت گیرد و نحوه نگهداری زندانیان تحت قوانین بین‌الملل باشد.