بودجه کمیساریا برای ایران کمتر شده است/ نحوه تخصیص منابع مالی به کشورهای میزبان پناهندگان ناعادلانه است
خبرگزاری صدای افغان(آوا)-سرویس بین‌الملل: به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و روابط عمومی مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور ایران، نادر یار احمدی مشاور وزیر و رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت داخله/کشور ایران در مقر سازمان ملل متحد در ژنو سوئیس در هفتاد و پنجمین جلسه کمیته اجرایی کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (اکسکام) به ایراد سخنرانی پرداخت.
وی با اشاره به بحران انسانی در غزه و لبنان و سوریه و نسل کشی بیرحمانه مردم توسط رژیم صهیونیستی، از جامعه جهانی خواست تا این اعمال از جمله بمباران بیمارستانها و اردوگاههای پناهندگان را صراحتا محکوم نماید.
یاراحمدی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران سالیان متمادی است که میزبان تعداد قابل توجهی از پناهندگان و آوارگان افغانستانی است، گفت: ایران در این زمینه با چالش‌های مختلفی از جمله بار مالی، ازدحام بیش از حد و فشار بر زیرساخت‌ها، کاهش تاب آوری جمعیت میزبان، نگرانی‌های امنیتی، چالش‌های مراقبت‌های بهداشتی، مسائل آموزشی، تنش‌های اجتماعی و اثرات زیست محیطی مواجه بوده است.
وی افزود: برابر آمار منتشرشده سازمان بین‌المللی مهاجرت، موج ورود اتباع افغانستانی به ایران همچنان ادامه داشته و در شش ماهه اول سال ۲۰۲۴ بیش از یک میلیون نفر از این اتباع در ایران ساکن شده‌اند.
به گفته وی، موج ورود اتباع افغانستان در حالی ادامه دارد که کمیساریا در سال ۲۰۲۲ پایان وضعیت اضطراری افغانستان را اعلام کرده و متعاقب آن شدت کمک‌های جهانی کاهش یافته و لذا بیشترین بار مسئولیت بر عهده دولت ایران قرار گرفته است.
مشاور وزیر داخله ایران خواستار بازگشت به شرایط قبل از ۲۰۲۲ و درک بحران اقتصادی و زیرساختی ناشی از حضور مهاجرین برای این کشور و اقدام برای تخصیص منابع بیشتر شد.
یاراحمدی با اشاره به اینکه سالانه میلیاردها دالر برای تأمین سرپناه، غذا، مراقبت‌های بهداشتی و آموزش به اتباع در ایران هزینه می‌شود، گفت: علیرغم محدودیت در منابع داخلی و محدودیت‌های ناشی از تحریم‌های ظالمانه و یکجانبه، جمهوری اسلامی ایران با رویکرد انسانی و اسلامی فراتر از تعهدات خود از اتباع میزبانی نموده است.
وی با تاکید بر اینکه ایران خدمات آموزشی و بهداشتی را بدون تبعیض به اتباع ارائه می‌کند، گفت: ادامه تحصیل دانش آموزان و دانشجویان افغانستانی، ارائه خدمات بهداشتی اولیه رایگان، پوشش رایگان بیمه درمانی پناهندگان آسیب‌پذیر و بهره‌مند شدن از یارانه‌ها تنها گوشه‌ای از رویکرد بشردوستانه ایران به پناهندگان و اتباع خارجی بوده است. این در حالیست که بخش عمده این اتباع بصورت غیر قانونی در کشور حضور دارند.
یاراحمدی با بیان اینکه همه دانش آموزان افغانستانی، فارغ از وضعیت پناهندگی خود از امکان ثبت نام در مدارس دولتی ایران برخوردارند، گفت: با توجه به کمبود فضای آموزشی برای دانش‌آموزان کشور، توسعه مدارس برای تامین نیاز فضای آموزشی اتباع افغانستانی نیاز به تاسیس مدارس جدید وجود دارد که در صورت تامین اعتبار از سوی جامعه بین المللی، علاوه بر ایجاد مدارس جدید می توان با استفاده از سیستم مجازی موجود برای پوشش دادن نیازهای آموزشی اتباع بهره برد.
وی با تاکید بر اینکه راه‌حل‌های موقتی نمی‌تواند مشکل پناهندگی را به صورت پایدار حل کند، گفت: کمیساریای عالی پناهندگان و جامعه بین‌المللی لازم است کوشش مضاعفی برای تسهیل و تسریع بازگشت پناهندگان و آوارگان به کشورهای خود بعنوان راه‌حل پایدار اولویت‌دار به کار گیرند.
به گفته یاراحمدی، در سند نهائی راه‌حل‌های راهبردی برای پناهندگان افغانستانی، اولویت در بازگشت داوطلبانه مورد تاکید قرار گرفته و ایران درخواست دارد بازگشت پناهندگان در دستور کار جدی قرار گیرد.
وی با اشاره به اینکه عدم تسهیل بازگشت از سوی جامعه بین‌المللی و بی‌توجهی به بازسازی زیرساخت‌ها در آن کشور پذیرفتنی نیست، افزود: مدتی است که این ابتکار کمیساریا در ایجاد گروه‌های پشتیبان راه‌حل‌های راهبردی برای پناهندگان افغانستان (SSAR) در هماهنگی کامل با ساز و کار چهارجانبه (Q۴) مورد توجه قرار نگرفته و اولویت بخشی به افغانستان را تحت الشعاع قرار داده است.
یاراحمدی افزود: لذا با توجه به ظرفیت این ابتکار و راهکارهای مناسب برای حل چالش‌های موجود، ادامه پیگیری‌ها و نشست‌های آن، مورد تأکید می‌باشد.
وی با بیان اینکه حجم تخصیص منابع مالی بین‌المللی در حوزه پناهندگان و آوارگان در مقایسه با کشورهای دیگر منطقه، برای ایران بسیار ناامیدکننده است، گفت: در حال حاضر کمتر از نیم درصد از کل هزینه‌های ناشی از میزبانی، از محل کمک‌های بشردوستانه بین‌المللی تامین می‌شود.
یاراحمدی خاطرنشان کرد: بودجه عملیاتی کمیساریا برای ایران در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال ۲۰۲۲ کمتر بوده و در حال حاضر از این هم کمتر شده که نشانگر این است که کمیساریا و جامعه بین‌المللی باید مسئولیت، مشارکت و رویکرد فعال‌تری در این زمینه اتخاذ کنند.
وی با اشاره به اینکه تقریبا تمامی بار میزبانی بر دوش دولت و ملت ایران قرار گرفته است، افزود: بروز بحران‌های جدید در جهان نباید سبب از اولویت خارج شدن بحران قدیمی و طولانی شده و همچنین موضوع مهاجران و آوارگان افغانستانی شود.
یاراحمدی با تاکید بر اینکه بایستی بار و مسئولیت پناهندگان را در سراسر جامعه جهانی تقسیم کرد، افزود: اینکه یک کشور به تنهایی بخواهد هزینه و بار میزبانی جمعیت انبوهی از آوارگان را به دوش بکشد نه عادلانه است و نه عملی.
یاراحمدی با بیان اینکه ایران فشار فزاینده‌ای بر منابع محدود داخلی خود احساس می‌کند، گفت: این وضعیت نمی‌تواند ادامه پیدا کند.
