در ادامه‌ی سقوط ارزش دالر در برابر افغانی؛ شماری از شهروندان می‌گویند که قیمت مواد اولیه در بازارهای کشور همچنان بلند است و پایین آمدن دالر نقشی در کاهش قیمت‌ها نداشته است.

خبرگزاری صدای‌افغان (آوا) - کابل: روز گذشته مسؤولین سرای شهزاده‌ی کابل در گفت‌وگو با خبرنگار آوا تصریح کردند که یک دالر در هفت سال گذشته برای اولین بار به کمتر از ۶۷ افغانی خرید و فروش می‌شود.

حاجی زیرک سخن‌گوی سرای شهزاده - بزرگترین مارکیت صرافی کشور، گفت: «برای ا‌ولین بار در چند سال گذشته یک دالر در رنج ۶۶.۵ و ۶۶.۸ افغانی خرید و فروش می‌شود.»

با این وجود شهروندان کشور می‌گویند که هرچند ارزش دالر امریکایی در مقابل افغانی به صورت بی‌پیشینه‌ی سقوط کرده است؛ اما نرخ مواد اولیه همچنان قیمت است.

بربنیاد گفته‌های آنان در دو ماه گذشته نرخ دالر در مقابل پول افغانستان به بیش از بیست‌و‌پنج درصد کاهش یافته است؛ اما تاجران و فروشندگان در نرخ مواد غذایی، مواد سوختی و سایر اقلام که به دالر خریداری می‌شود هیچ‌گونه کاهش نیاورده‌اند.

آنان از حکومت سرپرست امارت اسلامی می‌خواهند که در قسمت کنترل و پایین آوردن نرخ مواد اولیه با جدیت برخورد کند.

ضیاء اصغری یکی از این شهروندان به خبرنگار آوا گفت: «باافزایش دالر دربرابر افغانی نرخ‌ها سریعترین صعود را اختیار می‌کنند؛ اما افت بی‌پیشینه دالر در مقابل افغانی هیچ تاثیری روی نرخ‌ها نداشته است.»

او اضافه کرد که نه تنها کاهش بهای دالر سودی به مردم فقیر نداشته؛ بل تعدادی از مردم نیز با ترس دالرهای خود را فروخته‌اند که موقتی بودن کاهش بهای دالر آنان را شدیداً متضرر می‌سازد.

عیدمحمد یکی دیگر از شهروندان به خبرنگار آوا گفت: «اگر یک سنت نرخ دالر افزایش داشته باشد قیمت تمام مواد در افغانستان دوچند می‌شود؛ اما با کاهش نرخ دالر هنوز هیچ تغییری در قیمت‌ها نیامده است.»

بربنیاد گفته‌های او؛ کاهش بهای دالر شبیه یک حباب است، که به چشم می‌خورد ولی ارزش ایجاد نمی‌کند.

نبی اکبری دیگر شهروند کشور نیز گفت که زمانی بلند رفتن ارزش پول افغانی در مقابل ارز خارجی تاثیر مثبت دارد که نرخ کالاها در بازار به پیمانه پایین‌رفتن ارز خارجی در مقابل ارز افغانی پایین بیاید.

او اضافه کرد که در غیر آن کاهش ارز خارجی در مقابل ارز افغانی کدام تاثیر مثبت و یا منفی بر اقتصاد و رفاه مارکیت کالاها نداشته و نشان دهنده فرسوده شدن پول افغانی و کمبود پول فزیکی جهت تبادله ارز در مارکیت افغانستان میباشد.

متین افغان نیز گفت تا زمانیکه کنترول همه جانبه از طرف ارگان‌های مربوطه دولتی در بازار وجود نداشته باشد پایین آمدن ارزش دالر در وضعیت مردم چندان اثر نمیکند.

او‌ اشاره کرد: «در دالر هشتاد افغانیگی مردم یک کیلو گاز مایع را به ۵۴ افغانی می‌خریدند؛ اما فعلاً با سقوط ۱۲ افغانیگی در ارزش هر دالر؛ یک کیلو گاز مایع ۶۰ افغانی شده است به همین ترتیب قیمت دیگر مواد اولیه نیز نه تنها کاهش نیافته بل در برخی موارد با افزایش مواجه بوده است.»

او تاکید کرد که مسؤولین در زمینه کاهش نرخها توجه داشته باشند تا محتکرین و مافیا نتوانند بیشتر ازین گرانفروشی کنند.

در همین حال مسؤولین در اتحادیه صرافان سرای شهزاده کابل می‌گویند که کاهش بی پیشینه دالر در مقابل افغانی به نفع اقتصاد مردم افغانستان نیست.

حاجی زیرک، سخنگوی این اتحادیه گفت که روز گذشته یک دالر امریکایی به ۶۶ افغانی در بازارهای کابل معامله شد و امروز به ۶۹ افغانی مبادله می‌شود؛ درحالیکه سه هفته پیش ارزش یک دالر بین ۷۸ تا ۷۵ افغانی در نوسان بود.

حاجی زیرک افزود: "در کل نظر ما این است که بالا رفتن یکبارگی ارزش افغانی به نفع هیچ‌کسی نیست، این نه پالیسی بانک مرکزی و نه پالیسی امارت اسلامی است و نه به خیر مردم ما تمام می‌شود، بلکه ما می‌خواهیم که ارزش دالر به صورت تدریجی کاهش یابد، همزمان نرخ مواد ارتزاقی، خوراکی و نفتی نیز کاهش یابد".

او گفت که اتحادیه صرافان در این خصوص با بانک مرکزی افغانستان جلسه داشت و نظر بانک مرکزی نیز این بود که نباید افغان‌ها از این ناحیه بسیار ضرر مالی را متقبل شوند.

عیسی رضایی، استاد اقتصاد نیز گفت که عرضه بیش از اندازه و بی‌حساب دالر در بازارهای مالی افغانستان تحت نام کمک به نظام اقتصادی این کشور و اعلام امریکا مبنی بر آزاد کردن بخشی از دارایی‌های منجمد شده افغانستان از دلایل اصلی روند کاهش ارزش دالر در برابر افغانی است.

رضایی گفت: "به زعم من این یک روند موقت است، طولانی نیست، به خاطری که بنیاد اقتصادی افغانستان یک بنیاد ناپایدار است و ما نمی‌توانیم روی این کمک‌ها و پول‌های که به صورت آنی وارد بازار افغانستان می‌شود، حساب باز کنیم".

بر بنیاد گفته‌های او؛ اقتصاد افغانستان در طول دو دهه گذشته روی کمک‌های خارجی استوار بوده و هرگاهی که نوسانات در این کمک‌ها به وجود آمده، اقتصاد افغانستان نیز واکنش نشان داده است و نخستین واکنش در بازارهای اسعار خارجی بوده است.

کمبود نقدینگی افغانی در بازارهای کابل و لیلام دالر از سوی بانک مرکزی از دلایل دیگر بلندرفتن ارزش افغانی در برابر اسعار خارجی به ویژه دالر گفته می‌شود.

در این حال، بانک مرکزی افغانستان می‌گوید که این بانک از بازارهای پولی به گونۀ منظم نظارت می‌کند و برای کاهش ارزش اسعار خارجی گام‌هایی را بر می‌دارد.

بر اساس اعلامیۀ این بانک که روز گذشته (۲۱ عقرب) نشر شده، این بانک روند گردآوری بانکنوت‌های مندرس افغانی را از بازارها آغاز کرده و پروسۀ ترویج پول افغانی نیز تدریجی ادامه دارد.

در اعلامیه آمده است: "این بانک منابع کافی پولی در اختیار دارد تا نیازمندی افغانی و اسعاری بازار پوره کند".

بانک مرکزی به مردم افغانستان اطمینان داده است که بانکنوت‌های کافی افغانی در اختیار دارد و با در نظرداشت شاخص‌های پولی به بازار تزریق خواهد کرد.