مولوی توانا می گوید که وحدت و همدلی میان پیروان مذهب اسلامی در شرایط کنونی که جهان اسلام در خطرناک‌ترین پیچ و خم تاریخی آن قرار گرفته است از منظر قاطبه علما ‌‌و دانشمندان جهان است از اوجب واجبات دانسته شده است.
 
خبرگزاری صدای افغان(آوا) - مشهد مقدس: مولوی عبدالرئوف توانا مسئول کانون فرهنگی شهید توانا ضمن تبریک فرارسیدن میلاد مسعود سرور کاینات حضرت محمد مصطفی(ص) و هفته وحدت گفت: اگر به تاریخ اسلام به صورت دقیق و عمیق مروری داشته باشیم؛ عامل تمام بدبختی ها جهان اسلام را در اختلاف و نفاق میان مسلمانان و نبود زعامت سلیم به ویژه مهجوریت قرآن کریم می توانید دریافت .
 
دبیر شورای اخوت اسلامی بلخ افزود: زمانی که جهان اسلام پیکر واحد داشت ‌و به کشورهای مختلف تقسیم نشده بود، آن زمان اسلام حرف نخست را در جهان می زد،  مسلمانان  از عزت، کرامت و‌اقتدار لازم برخوردار بودند. اما زمانی که این پیکر به بیش از ۵۷ بخش تقسیم گردید، بخشی از سرزمین های اسلامی بویژه بیت المقدس قلب تپنده جهان اسلام در اشغال دشمنان اسلام درآمد. بنابراین وحدت نه تنها یک ضرورت کنونی، بلکه واجب شرعی برای آحاد امت مسلمه شمرده می شود و از مهمترين اصول و ارکان نظام اسلامي است.
 
به گفته آقای توانا، امروز نبود وحدت میان امت مسلمه باعث شده است که قرآن کریم در مهجوریت، مسلمانان در مظلومیت و اسلام در محکومیت قرار بگیرد و دشمنان اسلام این جرائت را پیدا کنند و به ساحت مقدس پیامبر مکرم اسلام بتازند ‌و به قرآن کریم و سایر ارزشهای اسلامی اهانت کنند .
 
این کارشناس مسایل دینی گفت: وحدت همدلی زمانی ممکن است که مسلمانان به اصل خویش برگردند و در سايه سار وحدت عقيده، محکم‌ترين اتحاد را همچنان صدر اسلام ایجاد کنند. قرآن، بر اساس همين وحدت عقيده، مؤمنان را برادران يکديگر خوانده است: «انما المؤمنون اخوة».
 
این فعال فرهنگی افزود: وحدت میان  مسلمانان حول محور قرآن كریم و پیامبر رحمت(ص) از مهمترین مسئولیت و مکلفیت امت اسلامی است. پیامبر اسلام از خود دو ثقل عظیم را برای رهبری و‌هدایت جامعه اسلامی یعنی «قرآن کریم و سنت»  را به جا گذاشته است. قرآن کریم و ‌سنت رسول الله (ص) از اساسی ترین و محوری ترین مولفه های وحدت همدلی میان جامعه اسلامی است  كه باید همواره به آنها تمسك كرد.
 
به گفته این عالم دین، مولفه های وحدت به صورت فشرده عبارت اند از است:
۱- اخوت آفرینی؛ مسلمانان روی اصل «انما المؤمنون اخوة...» همدیگر را در زندگانی اخلاقی، اجتماعی و سیاسی برادر و دوست ببینند و نه دشمن همدیگر.
۲- مناسک حج؛ حج کنگره عظیم امت اسلامی است از آن در راستای وحدت امت و اعلام بیزاری از قدرت های طاغوتی استفاده بهینه صورت گیرد .
۳- محبت اهل بیت پیامبر اسلام (ص)؛ فضای دوستی و برادری میان پیروان مذاهب اسلامی به طور صحیح یکدیگر را بشناسند، از مواضع فکری و اعتقادی هم کاملاً آگاه شوند؛ چون علت فاصله میان مذاهب، عدم آشنایی صحیح از مبانی فکری یکدیگر است
 
۴- دفاع از سرزمین های اسلامی؛  بویژه از نخستین قبله مسلمانان که از مکلفیت و مسولیت امت مسلمه است. در حمایت از مجاهدان خط مقدم علیه رژیم غاصب اسرائیل در بسیج عمومی امت استفاده اعظمی صورت گیرد .
۵- عبرت از تاریخ اسلام؛ یقین داشتن به این مولفه که عزت در پرتوی وحدت است، از اختلاف میان مسلمانان اجتناب کرد ‌و از هر زبان، حنجره، رسانه و ‌مناره که صدای اختلاف بلند شود، آنرا صدای شیطان شمرده باید اعلان بیزاری کرد.
۶-  ارجاع اختلافات به خدا و رسول، احیانا میان پیراون مذاهب اسلامی بالای قضیه ای اختلاف پیدا می شود باید به خدا و رسول الله ارجاع ‌و آنچه نتیجه آن بیرون شود تمکین و‌تسلیم محض باید داشت .
۷- تربیت سالم و رشد اخلاقی جامعه در پرتوی آموزه های قرآن، سنت النبوی و عترت پیامبر اسلام (ص) تهاجم فرهنگی دشمن و‌عدم مدیریت سلیم در کشور های اسلامی متاسفانه تعدادی جوانان مسلمان را دین گریز و‌دین ستیز ساخته است.
۸- اجتناب از پرداختن به مسائل حاشیه ای که جامعه اسلامی را مقابل هم قرار می دهد، مسایلی که قرن ها از آن گذشته است هیچ ارتباط به مسایل اعتقادی ندارد، نباید اختلافات گذشتگان در چنین شرایط فربه ساخت.
۹- طرد و برائت از اختلاف افکنان و از جریان های که زیر نام دین تیشه به ریشه دین می زنند و با شعار اسلام مسلمانان را به شهادت می رسانند .
از توهین به پیشوایان و اصول مذهبی سایر مذاهب اسلامی در خلوت و جلوت پرهیز گردد و از کارها و سخنانی که احساسات و تعصّبات و کینه های مخالف را بر می انگیزد، بشدت دوری شود.
 
۱۰- همه مسلمانان در صف واحد در برابر دشمنان قسم خورده اسلام قرار بگیرند. وَ قاِتلُوا اْلمشْرِکینَ کاَّفةً کَما یقاِتلُوَنکُمْ کَافَّةً...
 
دبیر شورای اخوت اسلامی با اشاره به دیدگاه قرآن درباره وحدت گفت: از نگاه قرآن کریم، هر نوع وحدت و همگرایی، ارزش ذاتی نداشته و مطلوب نیست؛ بلکه محور و هدف مقدس است که به وحدت و همگرایی، ارزش و بار مثبت اعتبار میکند؛ یعنی وحدت و همگرایی، ابزار و به مثابه شمشیری دو لبه است؛ اگر همگرایی در راه حق به کار برود، مطلوب است و همگان باید تلاش کنند آن را به وجود آورند و پس از ایجاد، نیز در حفظ آن کوشا باشند و اگر در راه باطل محقق شود، مضر است و از بین بردن چنین اتحادی بر همگان لازم است .
 
استاد توانا اظهار داشت: در طول تاريخ اسلام، دانشمندان و عالمان راستین ‌‌مبارز  وجود داشته اند كه براي ايجاد وحدت همدلی ميان مسلمانان و سازگاري مذاهب اسلامي كوشيده اند. عالمان و دانشمندان مسلمان در يك قرن اخير نيز با در نظر داشتن ضرورت وحدت و همبستگي ميان امت اسلامي براي ايجاد سازگاري بين فرق و مذاهب اسلامي تلاش فراوان كرده نهاد ها ، سازمان ها را  پايه ريزي كرده اند .علما وارثین راستین انبیاء(ع) هستند و‌نبض جامعه اسلامی نیز در دست علماست .مسلما اگر در یک زمان ‌و مکان مجموعه انبیایی الهی مبعوث می شدند کوچکترین اختلاف میان ایشان وجود نمی داشت .علمایی راستین ادامه دهنده راه انبیاء است و هیچگاهی به اختلافات مذهبی و قومی تباری دامن نمی زنند
او تأکید کرد، لازم می دانم به رسم پاسداری  و ارج‌گذاری اسم تعداد از شخصیت های که در راستای وحدت خدمات ارزشمند ‌‌قربانی های بی نظیر را دادند از ایشان یادمانی شود؛ از جمله سید جمال الدین افغانی يکي از تأثيرگذارترين رهبران وحدت طلب جهان اسلام شناخته می شود. سید به منظور بسیج امت موضوع کلمه التوحید و‌توحید کلمه را  مطرح ساخت که مورد حمایت قاطبه علمای امت قرار گرفت ‌و ثمره شیرین را برای امت در جهت ایجاد حرکت های اسلامی به ویژه اخوان المسلمین و نهضت جهانی امام خمینی(رح) بوجود آورد .
 
او با اشاره به وحدت اسلامی در کشور، گفت: افغانستان گلستان تمام اقوام با هم برادر اين سرزمين است. «اگر در باغ یک نوع گل باشد گلستان نیست، گلهای متنوع و رنگارنگ باغ را گلستان می سازد .» اقوام باهم برادر این سرزمین اعم از  پشتون، تاجیک، ازبیک، هزاره، ترکمن، عرب، بلوچ، ایماق، گجر و... هر کدام مانند گلهای رنگارنگ اند که بر زیبایی و تنوع این بوستان افزوده است .
مسلما نیستی هر کدام باعث می شود که بر زیبایی  و جلوه  های خاص که از جانب خالق هستی مهندسی شده است بر آن صدمه وارد نموده  زیبایی و ظرافت خود را از دست دهد.
یقینا اگر کشورمان افغانستان از یک قوم  و زبان خاص تشکیل میگردید و از  تنوع قومی، زیبایی و ظرافت کنونی برخوردار نمی بود ،  آن زمان نمی توانستم آنرا  گلستان گفت، عظمت و شادابی اقوام در جنب هم  در برادر و برابر بودن است.
زمان آن است كه علماي كرام، رهبران و بزرگان تمام اقوام  توجه و اهتمام خاص به  این گلستان داشته باشند، نه به گل خاص، نه به قوم و زبان خاص، لازم است تمام گلها این بوستان از شادابی و طراوت خاص برخوردار باشد، بی اعتنایی در برابر هر گلی باعث می گردد تا آسیب بر این گلستان وارد شود .
واجب است، که آحاد اين ملت  در محور منافع و مصالح علیای کشور  و در پرتوي دساتير اسلام عزيز جمع شده و از این گلستان پاسداري و برای شکوفایی و آبادی میهن متحدانه در محور «حُب الوطن من الایمان» تلاش مخلصانه ‌و صادقانه نماییم.
یگانه راهکار وحدت همدلی در کشور با الگو گیری از رسول گرامی اسلام است که تعصبات قومی را میراث جاهلیت خواند و به مسلمانان هشدار داد و بلال، سلمان و صهیب را به بالاترین مقام رساند.