خبرگزاری صدای افغان(آوا) ـ تهران: حسن کاظمی قمی در این گفت‌وگوی تلویزیونی که صبح امروز دوشنبه، 25 ثور با شبکه سه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران انجام شد، عمدتا پیرامون مسائل مربوط به حق آبه این کشور از رودخانه هلمند/ هیرمند به سوالات پاسخ داده است.
وی گفته است: اکنون بحث ما راجع به تعهدات طرف افغانستان(در مورد حق آبه) نیست و آن چیزی که اکنون طرف افغانستانی به ما اعلام کرده، این است که آنها اقدامات فنی را انجام دادند و نسبت به این معاهده(حق آبه هلمند) صد درصد پایبند هستند و آن وضعیتی که در سال گذشته اتفاق افتاد، امسال اتفاق نخواهد افتاد.
آقای قمی ادامه داد: همه مساعی مان این است، وقتی که آب بند کجکی رها می شود، به سمت ایران بیاید.
وی به یک واقعیت کوچک در موضوع حق آبه ایران از افغانستان اشاره کرد و گفت: من در کابل بودم و دیدم و از ولایت نیمروز هم اطلاع دارم؛ بخشی از خود کشاورزان نیمروزی، هلمندی، قندهاری و زابلی هم جلو ولایت نیمروز و وزارت آب در کابل تجمع دارند، نسبت به اینکه آنها هم اکنون دچار مشکلات آب هستند.
اما به گفته این دیپلمات ارشد ایران، مسئله معاهده حق آبه یک مسئله قانونی است، مسئله ای است که دولت افغانستان به آن تعهد دارد و پایبندی اش را اعلام کرده و باید آن را اجرا کند.
وی خاطرنشان کرد: دستگاه های جمهوری اسلامی به ویژه دستگاه دیپلوماسی این حق مردم ایران را در حال مطالبه و پی گیری است. من امیداور هستم که امسال شاید یک مقداری با فاصله، اما مسئله آب جاری و ساری خواهد شد.
آقای قمی افزود: در سال گذشته ما این بحث را به تکرار با مسئولین طالبان داشتیم که شرایط این سد(بند) به گونه ای است که آب را به انحراف می برد. البته باید گفت دریچه های سد از لحاظ فنی دچار اشکالاتی بود و این مشکلات را داشت. با وجود اینکه طالبان متعهد شده بودند و اطمینان می دادند به اینکه که آب خواهد آمد، اما به دلیل اشکالات فنی که پیش آمده بود و خود شکل این سد باعث شد که فقط بیست و هفت میلیون مترمکعب آب بیاید.
وی به یک نکته مهم اشاره کرد و گفت: متخصصینی که اکنون در افغانستان هستند و ما بارها به مسئولین طالبان گفتیم که آنها برخلاف سیاست های اعلامی شما، به گونه ای عمل می کنند که آن چیزی که مورد انتظار است، نشود؛ متخصصین که از دولت قبل ماندن و ارتباطات شان را هنوز با مقامات پیشین که آنها مورد ارتباط با بیگانگان هستند را حفظ نموده اند. به همین خاطر هم ما به طالبان گوشزد می کردیم و این نگرانی وجود دارد به اینکه این نیت را که شما اعلام می دارید، به اینکه آب بیاید، این اتفاق نیافتد و این ها را هم دیدیم.
البته به گفته نماینده ویژه رییس جمهور ایران در امور افغانستان، این واقعیت در اظهار نظر مسئولین طالبان هم به آنها گفته شد، اینکه این اتفاق افتاد و باعث تاسف است؛ یعنی قبول کردند که چنین مسئله ای اتفاق افتاده است.
....
این در حالی است که آیت الله سید ابراهیم رییسی، رییس جمهوری اسلامی ایران روز گذشته، یک شنبه، 24 ثور بار دیگر از مسئولین دولتی خود، به خصوص وزیران امورخارجه و نیرو و همچنین نماینده ویژه خود در امور افغانستان خواست که مساله حق آبه این کشور از افغانستان را به صورت جدی پی گیری کنند و این مساله بسیار مهم است.
به تازگی برخی از شهروندان ولایت سیستان و بلوچستان ایران در اعتراض به نرسیدن آب از افغانستان به این ولایت، در بستر رودخانه هیرمند اعتراض کردند. برخی نمایندگان مجلس ایران از این ولایت نیز نسبت به عدم پرداخت حق آبه این کشور از افغانستان اعتراض کرده اند.
به‌تازگی امیرخان متقی، سرپرست وزارت امورخارجه‌ امارت اسلامی گفته است که افغانستان حق‌آبه‌ ایران از رود هلمند/ هیرمند را به رسمیت می‌شناسد و امیدوار است که امسال باران بیشتر ببارد تا با افزایش ذخایر آبی، نیازهای دو کشور تأمین شود.