خبرگزاری صدای افغان(آوا) ـ تهران: ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران که امروز دوشنبه، 28 حمل/ فروردین در نشست خبری هفته‌وار خود با خبرنگاران سخن می‌گفت، به دو سوال از جمله خبرنگار آوا در مورد افغانستان و نشست وزارت امورخارجه کشورهای همسایه در سمرقند ازبکستان پاسخ داد.
وی در پاسخ به سوال اول در مورد نوع سیاست جمهوری اسلامی ایران در مورد افغانستان  و انتقاد از آن گفت: در ارتباط با افغانستان لازم است این را مورد تاکید قرار دهیم که نباید نقش سیاست مخرب و اشغالگرایانه آمریکا طی۲۰ سال گذشته در افغانستان و تاثیر مخرب خروج غیرمسئولانه آمریکا از افغانستان مورد غفلت قرار بگیرد.
کنعانی با اشاره به این که ایران به عنوان کشور همسایه، نمی تواند راجع به مسائل افغانستان بی تفاوت بماند، در مورد نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان در سمرقند گفت که موضوعات متعددی در این نشست مطرح شد که در بیانیه آن وجود دارد؛ از ‌جمله ضرورت حمایت از یک الگوی همکاری مشترک منطقه‌ای، مبارزه با تروریسم و افراطی‌‌گری از جمله داعش، تشکیل دولت‌فراگیر، مبارزه با قاچاق‌ مواد‌مخدر، مباحث مربوط به حقوق‌زنان و ارائه‌ پیشنهاداتی برای تحصیل دانش‌آموزان و دانشجویان زن‌ افغان به صورت مجازی و حضوری مطرح شد.
وی تأکید کرد: سیاست ما در ارتباط با افغانستان از مولفه‌های روشنی تبعیت می‌کند؛ ما در ‌ارتباط با افغانستان از صلح و ثبات در این کشور حمایت می‌کنیم و مخالف ‌حضور مجدد بازیگران خارجی هستیم.
سخنگوی وزارت امورخارجه ایران با بیان این که ‌تعامل و همکاری با هیئت حاکمه موقت افغانستان(امارت اسلامی) به معنای شناسایی وضع موجود نیست، اما تأکید کرد که در ارتباط با افغانستان موضوعات دوجانبه بسیار مهمی مانند پیگیری حقابه ایران، امنیت مرزی و مسئله رسیدگی به آوارگان را دارند که نیاز به هماهنگی با حاکمیت کنونی در افغانستان است.
بر این اساس کنعانی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران موضوعات عدیده‌ای را به صورت همزمان در سیاست خود در ارتباط با افغانستان دنبال می‌کند که نه دوگانگی تلقی می‌شود و نه دچار ابهام است، بلکه سیاست ایران، آگاهانه، هوشمندانه و روشن است؛ هم در جهت منافع مردم افغانستان و هم در جهت امنیت ایران و منافع اساسی ایران در ارتباط با مسائل افغانستان.
...
در ادامه این نشست خبری، سخنگوی وزارت امورخارجه ایران به سوال خبرنگار آوا در این مورد این که نشست سمرقند به نوعی به محل بیان نگرانی های کشورهای همسایه تبدیل شد و ابتکار عمل خاصی را در مورد وضعیت کنونی افغانستان ارائه نکرد، بلکه عملا شاهد یک ادبیات مشترک و قابل فهم با طرف امارت اسلامی در کشور نیستیم، از جمله در بحث تشکیل دولت فراگیر پاسخ داد: همه ابتکار عمل های جمهوری اسلامی ایران در مورد افغانستان، به دلیل اهمیتی که افغانستان برای ایران و ثبات در منطقه دارد، جدی است. جمهوری اسلامی ایران با جدیت و ابتکار عمل های مختلف؛ هم در حوزه ملی و روابط دوجانبه در تعامل با حاکمیت کنونی در افغانستان و هم در چهارچوب ابتکار عمل های چندجانبه در حال تلاش برای کمک به افغانستان است.
وی تأکید کرد: نکته حائز اهمیت این است که افغانستان در نتیجه سال های طولانی بحران و اشغال، دچار بحران های متداوم، چند وجهی و چند لایه است. به همین خاطر نمی توان یک نسخه فوری و شفابخش برای آن تجویز کرد، بلکه حل این بحران نیازمند تلاش های مستمر در ابعاد مختلف، از یک طرف بین نیروهای موثر داخلی در افغانستان و از سوی دیگر بین کشورهای همسایه و منطقه، مجامع و سازمان‌های بین‌المللی و همچنین دولت اشغالگر امریکا، که مسئولیت مستقیم 20 سال اشغالگری را در این کشور دارد، است.
کنعانی خاطرنشان کرد: هرچند ممکن است دیدگاه های مختلفی بین کشورها به خصوص کشورهای منطقه پیرامون مسائل افغانستان وجود داشته باشد، اما برگزاری نشست‌هایی مثل سمرقند به تقریب این دیدگاه‌ها کمک می کند.
...
این در حالی است که وزاری خارجه کشورهای همسایه افغانستان(ایران، پاکستان، چین، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان) به اضافه روسیه در بیانیه پایانی چهارمین نشست خود در شهر سمرقند ازبکستان، بار دیگر بر اهمیت ایجاد یک نظام حکمرانی فراگیر و جامع در افغانستان، منعکس‌کننده منافع همه اقشار جامعه افغانستان، تقویت همکاری ها برای مبارزه با تروریسم و مواد مخدر و همچنین احترام به حقوق اساسی بشر در کشور تأکید کردند.
اما امارت اسلامی افغانستان همواره تأکید کرده که حکومت کنونی در کشور، یک حکومت فراگیر از حضور همه اقوام است، در حالی که به گفته وزیر امورخارجه روسیه، همه کسانی که در این حکومت حضور دارند، وابسته به امارت اسلامی است، بلکه منظور آن ها، تشکیل یک حکومت فراگیر با حضور اقوام ها و جریان های غیر وابسته به امارت اسلامی می باشد.
در حاشیه دیدار وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران و سرپرست وزارت امورخارجه امارت اسلامی نیز امیرخان متقی در پاسخ سوال دوستانه دکتر امیرعبداللهیان در مورد تشکیل دولت فراگیر در افغانستان، پرسید که دولت فراگیر چه تعریفی دارد؟! هرچند دکتر سید رسول موسوی، دستیار وزیر امورخارجه ایران در توییتر به این سوال پاسخ داد، اما دیده می شود ادبیاتی که در سطح منطقه و جهان برای آینده افغانستان مطرح است، به خصوص دولت فراگیر، برای حکومت امارت اسلامی تعریف نشده و مبهم است.