حجت‌الاسلام والمسلمین حسینی مزاری، رئیس مرکز فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی تبیان و خبرگزاری صدای افغان (آوا) در مراسم هفتمین روز درگذشت خانم راحله سادات مضرابی در مشهد مقدس، طی سخنانی به چند مورد از وظایف مهم زنان در محیط خانواده و اجتماع، چهار عامل مهاجرت مردم به خارج از کشور، وظایف حکومت،‌ مردم، همسایگان و مجامع بین‌الملی در کاهش موج مهاجرت و نیز ارائه‌ی چند راهکار در این رابطه پرداخت.

خبرگزاری صدای افغان (آوا) –مشهد مقدس: حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعیسی حسینی مزاری در مراسم هفتمین روز درگذشت خانم راحله سادات مضرابی در اجتماع صدها زن و مرد عزادار در مشهد مقدس، با بیان اینکه زن چند وظیفه مهم در خانواده و چند وظیفه مهم در اجتماع دارد، گفت: همسرداری اولین وظیفه خانوادگی یک زن است، چرا که اگر زن بتواند بر اساس مبانی اسلام و شریعت به این وظیفه خود به درستی عمل نماید، هم خودش، هم همسرش و هم خانواده‌اش موفق خواهند بود.
 
وی خاطرنشان کرد؛ حمایت از همسر در موقعیت‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی از وظایف زن است. در هر عرصه‌ای که مرد در آن عرصه مسئولیت و حضور دارد، زن نیز بایستی در کنار مرد باشد و اسباب آرامش و آسایش و رشد و پیشرفت و همچنین حمایت در تمامی عرصه‌ها را برای مرد فراهم کند.
 
خانه‌داری وظیفه‌ دوم زنان در خانواده است که حسینی مزاری به آن اشاره کرد و گفت: وظیفه دوم یک زن خانه‌داری است اگر چه مسئول و مدیر اصلی خانه مرد است اما در حقیقت مدیر داخلی در خانه زن است و زن باید در بحث مدیریت خانه و خانواده به وظایف خود به درستی عمل کند. در هر خانواده‌ای که زن مدیریت خوبی داشته باشد، آن خانواده‌ قوی، آرام، با سعادت و دارای اقتصاد خوب و فرهنگ عالی و با روابط اجتماعی مناسب خواهد بود.
 
رئیس مرکز تبیان با تاکید بر اینکه یک جامعه از کنار هم قرار گرفتن خانواده‌ها شکل می‌گیرد، عنوان کرد: در مجموع اگر زنان در مدیریت خانواده‌ها به خوبی عمل کنند در نتیجه ما جامعه‌ای خوب خواهیم داشت. یک جامعه متشکل از بنیاد خانواده‌هاست. صدها و هزاران و میلیون‌ها خانواده در کنار هم قرار می‌گیرند و اجتماع را تشکیل می‌دهند، لذا اگر در جامعه‌ی ما همه‌ خانواده‌ها موفق باشند و از نظر دین و اخلاق و عبادت توسط خانمِ خانواده به خوبی مدیریت شوند، طبیعی است که از یک اجتماع خوب و مطلوب برخوردار خواهیم شد.  حسینی مزاری با اشاره به تحول‌آفرین بودنِ زنان در طول تاریخ در هر دو جهت مثبت و منفی خاطرنشان کرد: زنان به عنوان محرکه اصلی در مبارزات پیشگام بوده‌اند. اگر زنان خوب نمی‌بودند ۱۲۴ هزار پیامبر و معصومین ما و شخصیت‌های بزرگ تاریخی نظیر امام خمینی از دامن‌شان متولد نمی‌شدند. کسانی که امروز در دنیا تحول ایجاد می‌کنند تربیت‌شده مادرانی هستند که در خانواده‌ها به درستی مدیریت کردند؛ اما از آن طرف مادرانی که به وظایف خودشان درست عمل نکردند نیز تاریخ‌ساز بوده‌اند اما به سمت منفی و بدی‌ها. یزیدیان و تمام کسانی که دست‌شان به خون ملت‌ها آغشته اند متولدشده مادرانی هستند که به وظایف‌شان به خوبی عمل نکردند.
 
این آگاه مسایل اجتماعی، فرزندآوری را وظیفه‌ی سوم و مهم زنان دانست و گفت: متاسفانه در سال‌های اخیر فرهنگ بد دو فرزند کافی است در برخی جوامع جهان اسلام برای اولین بار در ایران حاکم شد که بر جامعه افغانستان نیز تاثیر گذاشت، در حالی که این طرح کاملا استکباری و استعماری بود. اما با توجه به اینکه جوامع مسلمین احتیاج به ازدیاد نفوس دارند بنابراین هر زنی که بتواند در عرصه فرزندآوری کار و تلاش کند و زحمت بکشد قطعاً زنی موفق بوده و زنی است که مورد توجه خداوند و ائمه معصومین علیهم السلام قرار می‌گیرد و چنین زنی به یکی از وظایف مهم خود به درستی عمل کرده است.
 
وی خاطرنشان کرد: زنان غربی متوجه موضوع هستند و می‌بینیم که زنان سلبیریتی‌شان ۶ تا ۷ و ۸ اولاد دارند و با افتخار رسانه‌ای هم می‌کنند، اما کسانی که مثلا در دنیای اسلام سلبریتی شدند بازیگران و فوتبالیست‌ها اینقدر وضع‌شان وحشتناک است که یک زن صبر نمی‌کند که با یک مرد چند سال زندگی کند و از او جدا می‌شود و با یکی دیگر ازدواج می‌کند و دائما در حال جدایی‌ است و در بحث فرزندپروری هم که هیچ برنامه‌ای ندارند. از طرفی هم بسیاری از افراد را در جامعه می‌بینیم که ریش و مویشان سفید شده و هنوز مجرد هستند و ازدواج نکرده‌اند. این در سطح دنیای اسلام یک فاجعه است.
 
بر این اساس حسینی مزاری ادامه داد: باید در امر تشویق به ازدیاد نسل جدّا تبلیغات شود، فرهنگیان و نویسندگان و معلمان و اساتید دانشگاه ما باید نهضت ملی تشکیل بدهند و در این راستا کار کنند. علما و شخصیت‌های ما بایستی تبلیغ کنند تا خانم‌ها در بحث فرزندآوری توجه جدی و فوری کنند. ما باید از خطرات پیری زودرس خلاص شویم. اگر مردم ما و جامعه اسلامی به همین شکل ادامه بدهند چند سال آینده جامعه ما پیر می‌شود. کشوری که نیروی جوان نداشته باشد به راحتی مستعمره خارجی‌ها می‌شود و خانه و زمین و سرمایه خود را تقدیم دیگران می‌کند. این خطر مسئله‌ای جدی است.
 
رئیس مرکز تبیان از تربیت فرزند به عنوان وظیفه چهارم زنان نام برد و گفت: مادر در بحث تربیت فرزندان نقش بسیار مهم و عمده‌‌ای بر عهده دارد. اگر مادر به تربیت فرزندان نرسد پدر نمی‌تواند در این قسمت اشراف داشته باشد چون معمولا مادر با بچه‌ها بیشتر در ارتباط است. به باور حسینی مزاری، اگر خانم‌ها در این چهار عرصه توفیق داشته باشند حتی هیچ نیازی به حضورشان در اجتماع‌ هم نیست، چون خروجیِ موفقیت در چهار عرصه همسرداری، خانه‌داری، فرزندآوری و تربیت فرزند، به موفقیت در اجتماع‌ منتهی می‌شود.  وی با بیان اینکه زن در صورتی می‌تواند وارد اجتماع شود و در محافل سیاسی اجتماعی فرهنگی حضور داشته باشد که این چهار وظیفه را به درستی انجام بدهد، خاطرنشان کرد: اگر زن این وظایف را رها کند و وارد اجتماع شود آنجا خطای جدی مرتکب شده است. متاسفانه در طول ۲۰ سال گذشته غربی‌ها در افغانستان سعی کردند که زن را از وظایف اصلی‌شان جدا کنند، چرا که آنان می‌دانند اگر بخواهند کشوری را مستعمره بسازند و تحت تاثیر خودشان کنند باید از بنیاد خانواده‌ها شروع کنند. بنیاد و ستون خیمه‌‌ی خانواده نیز زنان و مادران هستند. لذا آنان زنان و مادران افغانستانی را از وظایف‌شان جدا کردند و وارد اجتماع و بازار و محافل نمودند.
 
حسینی مزاری در تکمیل مطلب فوق افزود: بنابراین زن در صورتی می‌تواند در مباحث اجتماعی نقش بگیرد و حضور داشته باشد که وظایف چهارگانه خانوادگی‌اش را انجام بدهد و اگر انجام ندهد نیاز و ضرورت ندارد که وظایف چهارگانه خود را رها کند و وارد اجتماع شود؛ چرا که اینگونه هم به خود و هم به اجتماع آسیب خواهد زد.
 
رئیس مرکز تبیان در ادامه با اشاره به شخصیت خانم مرحومه راحله سادات مضرابی نیز گفت: تا جایی که اطلاع داریم ایشان در وظایف خانوادگی خود موفق عمل کرده است. یعنی هم در بحث همسرداری که پا به پای همسر خود در تمامی عرصه‌ها حامی و پشتیبان وی بوده و هم در مدیریت خانواده و هم بحث فرزندآوری و همچنین تربیت فرزند موفق بوده و همه‌ فرزندان آن مرحومه افرادی متدین و مسلمان و صالح هستند.
 
حسینی مزاری در بخش دیگر سخنان خود به عوامل مهاجرت در طول ۴۳ سال گذشته در افغانستان پرداخت و گفت: اولین عامل مهاجرت افغانستانی‌ها عامل امنیتی بوده است. وقتی که کمونیست‌ها وارد کشور شدند یک عده مورد تهدید و پیگرد و تعقیب قرار گرفتند و لذا به ایران و سایر کشورها فرار کردند. این عامل امنیتی در طول این ۴۳ سال وجود داشته چه در زمان کمونیست‌ها و چه در زمان جنگ‌های داخلی که باز به گونه‌ای دیگر ناامنی بر مردم تحمیل شد. با آمدن طالبان در پنج سال اول به شکل دیگری نا امنی برای یک طیف ایجاد شد و در طول ۲۰ سال گذشته به یک شکل دیگر. در این یک سال و اندی گذشته نیز کسانی که مخالف طالبان بودند اینها نتوانستند در آنجا زندگی بکنند زندگی‌شان را در خطر احساس کردند و تنها راه نجات خود‌شان را مهاجرت دانستند.
 
وی افزود: عامل دوم مهاجرت نیز عامل اعتقادی، مذهبی و اخلاقی بوده است. برخی خانواده‌ها می‌دیدند که مثلا در طول ۲۰ سال گذشته شرایط اخلاقی مناسب نیست و نمی‌توانند زندگی کنند و یا در زمان کمونیست‌ها احساس می‌کردند که اگر در کشور بمانند کمونیست می‌شوند و اعتقاد و دین و مذهب خود را از دست می‌دهند، آنان مشکل امنیتی و جانی نداشتند ممکن بود اگر می‌ماندند هیچ معضل ناامنی برای‌شان رخ نمی‌داد ولی به خاطر مباحث اعتقادی و مذهبی و اخلاقی مهاجر شدند بخصوص کسانی که با این عامل مهاجر شدند بیشتر آمدند ایران و بخشی از آنان هم رفتند پاکستان.  رئیس مرکز تبیان عامل سوم مهاجرت افغانستانی‌ها را عامل اقتصادی دانست و گفت: در سال‌های اخیر بخصوص از ۲۰ سال به این‌طرف غیر از این یکسال و خورده‌ای اکثر مهاجرت‌ها مهاجرت‌های اقتصادی بوده است. چرا که در داخل افغانستان کار نبوده و زمینه‌های اشتغال کم بوده لذا مردم بخاطر اینکه گذران زندگی‌شان بهتر شود مهاجر شدند آمدند به خارج از افغانستان و به ایران و سایر کشور‌ها مهاجرت کردند.
 
وی افزود: عامل چهارم مهاجرت‌ها هم متاسفانه اغوای قاچاقچیان است. بسیاری از خانواده‌ها هیچ مشکلی در افغانستان نداشتند، نه مشکل امنیتی داشتند، نه مشکل اعتقادی داشتند و نه اقتصادشان خراب بود، ولی قاچاقچیان آنان را اغوا می‌کنند و مدام تشویق و ترغیب می‌نمایند که خارج از کشور وضعیت فلان است و بهمان است و وضعیت کار چنین و چنان است و لذا خانواده‌ها را از آنجا می‌کشانند به این‌طرف و طی مسیر قاچاق حوادث تلخ رقم می‌خورد، مانند همین حادثه شیراز که این خانم جوان در اثر تصادف جان به حق می‌سپارد.
 
حسینی مزاری با اشاره به خدمات ارزشمند نظام جمهوری اسلامی ایران طی چهار دهه گذشته به مهاجرین افغانستانی و سعه‌ صدر نظام در برابر مشکلاتی که از ناحیه مهاجرین با آن مواجه شده است، گفت: حقیقت امر این است که با وصف همه خدماتی که جمهوری اسلامی ایران برای مهاجرین ارائه می‌دهد، اما مهاجرین ما باز هم صدها مشکل و معضل دارند که با آنها دست و پنجه نرم می‌کنند. تشکیلات مرکز تبیان با داشتن سه دفتر فعال در مشهد،‌ تهران و قم شب و روز با مهاجرین و مشکلات‌شان در ارتباط است. قطعا مشکلات زیادی وجود دارد اما تعمدی از سوی نظام نیست، گاهی کمبود منابع، گاهی مشکلات قانونی، گاهی نفوذ برخی جریان‌ها و خطوط در بدنه دولت‌ها عامل مشکلات هستند که حاضر نیستند کاری برای مهاجرین صورت بگیرد.
 
رئیس مرکز تبیان خاطرنشان کرد: ما باید جلو مهاجرت را بگیریم. باید تلاش کنیم تا سیر رو به رشد مهاجرت به سمت خارج از کشور کاهش پیدا بکند. گذشته از همه معضلات، اتباع خوب و دلسوز افغانستان به واسطه مهاجرت از کشور خارج می‌شوند و خانه و کاشانه و جای و امکانات‌شان را می‌گذارند و بقیه تصاحب می‌کنند.
 
وی از دولت‌ها به عنوان اولین عامل و طرفی نام برد که می‌توانند جلو سیر صعودی مهاجرت را بگیرند و گفت: طی دو دهه گذشته چندین دولت داشتیم اینها هیچ‌کدام نه تنها هیچ کاری برای کاهش مهاجرت نکردند بلکه زمینه را فراهم کردند تا سیل مهاجرت مهاجرین به سمت خارج از کشور بیشتر شود. حالا نوبت امارت اسلامی است. امارت اسلامی که تا هنوز یک حکومت یکدست بوده و مدیریت این امارت در رابطه با افغانستان تا هنوز خیلی خوب پیش رفته و در همه عرصه‌ها کار‌های خیلی مثبتی انجام شده است، اکنون وظیفه دارد که زمینه‌های مهاجرت به خارج از کشور را متوقف نماید.
 
حسینی مزاری ادامه داد: اگر عامل مهاجرت‌ها امنیتی است، امارت اسلامی باید آزاد اعلام بکند تا هر که مخالف و هر که موافق است بتواند وارد افغانستان بشود، وقتی عفو عمومی اعلان کردید بگذارید که همه مخالفین برگردند به کشور و شما هم استقبال کنید. اگر عامل مهاجرت اقتصادی است، باید زمینه‌های اشتغال‌زایی در افغانستان فراهم شود، اول برای اتباع کشور فراهم شود بعد برای مهاجرینی که در خارج زندگی می‌کنند فراهم شود تا به کشور برگردند. اگر عامل اغواگری قاچاقچیان است، باید دستیگر شوند و به اشد مجازات گرفتار شوند. البته عامل اعتقادی برای مهاجرت در شرایط فعلی وجود ندارد، چون مشکلات اعتقادی و مذهبی و مکتبی به شکل سابق در افغانستان نداریم، حتی مرکز تبیان که یک مرکز شیعی با اندیشه‌ی صریح ولایت فقیه است مشکلی برای فعالیت در داخل کشور ندارد.  رئیس مرکز تبیان خاطرنشان کرد: دومین مجموعه و طرفی که می‌تواند در بحث جلوگیری از مهاجرت کار بکند مردم هستند. مردم باید هوشیار باشند و تحلیل سیاسی داشته باشند، مردم باید در تمامی عرصه‌ها در مقابل دشمنان افغانستان مقاومت بکنند. حالا این دشمن چه داعش و القاعده باشد و چه هر گروه رزمی دیگری ما باید حضور جدی داشته باشیم و فریب تبلیغات دشمن را نخوریم. برخی از حرکت‌ها حرکت‌های سیاسی و امنیتی است که تلاش می‌کنند مردم ما را وادار به مهاجرت بکنند، قاچاقچیان هم کار خود را می‌کنند اما مردم باید هوشیار باشند و کسانی که در داخل افغانستان هستند به هیچ قیمتی نباید خانه و خانواده و کاشانه خود را ترک بکنند و به خارج رهسپار شوند.
 
وی خطاب به مهاجرینی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند نیز گفت: کسانی هم که در خارج هستند اینها اگر توان دارند ظرفیت دارند باید سعی بکنند که اگر تماما برگشته نمی‌توانند، لااقل بخشی از امکانات و ظرفیت‌های خود‌شان را به داخل منتقل کنند و در افغانستان سرمایه‌گذاری کنند و آهسته آهسته کاری شود که ما زمینه مهاجرت به خارج از کشور را به صفر برسانیم و صاحب هست و بود خودمان شویم.
 
حسینی مزاری عامل دیگر کمک‌کننده به کاهش مهاجرت به خارج از کشور را متوجه همسایگان افغانستان دانست و گفت: کشور‌های همسایه بخصوص ایران و پاکستان و سایر کشور‌هایی که از بحث مهاجرت متاثر هستند و آسیب‌های مهاجرت دامن اینها را هم گرفته است باید به دولت افغانستان کمک بکنند. باید امکانات خود‌شان را به داخل افغانستان متمرکز کنند و از نظر امنیتی و اقتصادی به دولت افغانستان کمک نمایند. باید زمینه‌های کارآفرینی و اشتغال‌زایی را در داخل افغانستان روی دست بگیرند چون ایجاد اشتغال در افغانستان به نفع همسایگان است و در این صورت موج مهاجرت نیز کاهش می‌یابد.
 
وی افزود: کشورهای همسایه بخصوص جمهوری اسلامی ایران همین مصارفی را که در ایران می‌کنند همین مصارف را داخل افغانستان بکنند، از تبعات امنیتی و سیاسی آمدن مهاجر هم خلاص می‌شوند. چه در داخل کشور و چه در ایران اقتصاد مصرف می‌شود، اما کنارش تبعات سیاسی و امنیتی هم خواهد بود چون ممکن است به نام مهاجر، داعش و القاعده و نیروهای استخباراتی کشورهای دیگر به ایران بیایند و مشکلات ایجاد کنند. بنابراین اگر این اقتصاد در داخل افغانستان مصرف شود به نفع جمهوری اسلامی خواهد بود.
 
مجامع بین‌المللی از جمله کمیساریای سازمان ملل متحد در امور پناهندگان و شورای امنیت و کشورهای مقتدر جهان، طرف دیگر موثر در کاهش موج مهاجرت افغانستانی‌ها به خارج از کشور هستند که حسینی مزاری به آنان اشاره کرد و گفت: مجامعی که در رابطه با بحث مهاجرین وظیفه دارند از جمله کمیساریای سازمان ملل متحد، شورای امنیت و کشور‌های مقتدر جهان حتی اگر تمایل نداشته باشند ولی باید به سمت و سویی حرکت کنند تا با کمک به برگشت مهاجرین و کمک به دولت افغانستان ثبات بیشتری ایجاد بکنیم چرا که زمینه‌های اشتغال‌زایی در عرصه‌ی معدن و زراعت و مالداری در کشور خیلی زیاد است و می‌شود کار‌های خیلی خوبی صورت بگیرد.
 
رئیس مرکز تبیان در پایان با اشاره به اینکه اگر در افغانستان تمرکز صورت بگیرد به یکی از کشور‌های بسیار ثروتمند آسیا تبدیل خواهد شد، خاطرنشان کرد: این مهم به دست مردم افغانستان و به دست دولت افغانستان امکان‌پذیر خواهد بود. با عمل به راهکارهای فوق می‌توان جلو مهاجرت به خارج از کشور را گرفت و کاری کرد که افغانستان آهسته آهسته به سمت صلح و ثبات و امنیت و رفاه حرکت نماید.

گزارش تصویری این مراسم را در لینک ذیل مشاهده کنید:
https://www.avapress.net/fa/gallery/267346/1/