دیدبان حقوق بشر سازمان ملل با انتشار گزارشی راجع به نقض حقوق پناهجویان در ترکیه، گفته است که این کشور هزاران پناهجو از جمله افغان‌ها را به اجبار و با بدرفتاری از ترکیه اخراج کرده است.

خبرگزاری صدای افغان (آوا): سازمان دیدبان حقوق بشر سازمان ملل روز گذشته جمعه (27 عقرب) با نشر گزارشی تحت عنوان "هیچ کس از من نپرسید چرا افغانستان را ترک کرده‌ام" گفته است که دولت ترکیه اخراج حدود 45 هزار شهروند افغانستان را در هشت ماه نخست سال جاری را تأیید کرده‌است.

در گزارش این سازمان آمده است که این رقم، نسبت به همین زمان در سال گذشته 150 درصد افزایش را نشان می‌دهد.

بر بنیاد این گزارش، دولت ترکیه پس از سقوط افغانستان حکومت پیشین در افغانستان، ده‌ها هزار شهروند افغانستان را از مرزهای خود رانده یا بدون این‌که به درخواست و ادعای پناهندگی‌ آنان رسیدگی کند، آن‌ها را مستقیما به افغانستان اخراج کرده‌است.

بنابر گفته‌های بسیاری از افرادی که دیدبان حقوق بشر سازمان ملل برای تهیه این گزارش با آن‌ها مصاحبه کرده، گفته‌اند که مقامات ترکیه حداقل یک بار، بدون رسیدگی رسمی و بدون هیچ فرصتی برای اسکان دادن، آنان را عقب رانده‌اند.

در همین حال ریاست مدیریت مهاجرت ترکیه (PMM) گفته است که تا 20 اکتبر 2022، از ورود 238  هزار و 448 مهاجر غیرقانونی به این کشور جلوگیری شده است که احتمالا ارقام رسمی از ارقام اصلی کمتر است.

در گزارش دیدبان حقوق بشر آمده است: "این‌گونه عقب‌راندن‌ مهاجران، هنجارهای متعدد حقوق بشر را نقض می‌کند؛ از جمله ممنوعیت اخراج دسته‌جمعی بر اساس کنوانسیون اروپایی حقوق بشر، حق رسیدگی عادلانه در میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی و اصل عدم بازگرداندن پناهندگان طبق کنوانسیون 1951، که بازگرداندن افراد به مکان‌هایی که زندگی یا آزادی آن‌ها در معرض تهدید قرار می‌گیرد، را ممنوع می‌کند.

بر اساس این گزارش پناهجویان مجرد که در مرز ایران و ترکیه با مرزبانان ترک مواجه شده، مورد لت‌وکوب و آزار و اذیت قرار گرفته‌اند. همچنین، مواردی از تیراندازی مأموران مرزی ترکیه به سمت پناهجویانی که قصد عبور از مرز ترکیه با ایران را داشته‌اند، نیز گزارش شده‌است.

در این گزارش به نقل از گروهی از افراد اخراج شده، گفته شده است که مقام‌های ترکیه آن‌ها را با دست بند به میدان هوایی استانبول برده و مجبورشان کرده تا روی اوراق بازگشت داوطلبانه اثر انگشت بزنند. براساس این گزارش، افرادی که از امضأ امتناع کرده‌اند، لت وکوب شده‌اند.

دیدبان حقوق بشر می‌گوید که افزایش چشم‌گیر اخراج پناهجویان "احتمالا تا حدی به دلیل مخالفت افکار عمومی ترکیه علیه پناهندگان و مهاجران است."

در این گزارش دید‌بان حقوق بشر از دولت ترکیه خواسته است تا فوراً "به عقب راندن پناهجویان از خاک و مرزهای خود پایان دهد، تیراندازی در مرزها را متوقف کند و مأمورانی که مرتکب اقدامات غیرقانونی می‌شوند، تحت تعقیب کیفری قرار دهند".

این سازمان همچنین از اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن و سایر کشورها نیز خواسته است که ترکیه را به عنوان کشور سوم امن برای پناهجویان افغانستانی و دیگر کشورها در نظر نگیرند؛ زیرا مقام‌های ترکیه دسترسی به پناهندگی را مسدود می‌کنند، آواره‌هایی را که احتمالا پناهنده هستند باز می‌گردانند و مرتکب سایر سوءاستفاده‌ها علیه مهاجران و افرادی که به دنبال حمایت بین‌المللی هستند، می‌شوند.
 
گزارش دیدبان حقوق بشر سازمان ملل راجع به بدرفتاری ترکیه با پناهجویان از جمله افغان‌ها در حالی صورت می‌گیرد که چند هفته قبل پولیس یونان با انتشار تصاویری گفته بود که ترکیه حدود 100 پناهجو را با بدن برهنه به سوی مرزهای یونان فرستاده است.