عنصر اصلی و محوری در شکل‌دهی قیام و نهضت خونین عاشورا و کربلای امام حسین (ع) عاملی به نام احیای امر به معروف و نهی از منکر و احیای سیره سیاسی نبی اکرم (ص) و سیره سیاسی اجتماعی امیرالمومنین علی ابن ابی طالب (ع) می‌باشد و این عناصر محوری، جزو عوامل اصلی قیام حسینی و نهضت خونین عاشورا به شمار می‌روند.

خبرگزاری صدای افغان (آوا) -مشهد مقدس: حجت‌الاسلام و المسلمین سید محمد هاشمی راستی؛ مسوول نمایندگی مرکز فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی تبیان در مشهد مقدس، در شب تاسوعای حسینی در جمع عزاداران حسینی به بررسی عوامل قیام امام حسین (ع) پرداخت و گفت: هرچند دعوت مردم کوفه یکی از عوامل دخیل در شکل‌دهی این نهضت به حساب می‌آید، اما قطعا عامل اصلی و محوری این نهضت خونین محسوب نمی‌شود.

هاشمی راستی در تشریح مطلب فوق گفت: همین که مرگ معاویه اعلام شد و یزید به قدرت نشست، وی نامه‌های متعددی به والیان در شهرهای مختلف به شمول مدینه فرستاد و از آنان خواست ضمن اعلام بیعت خود با یزید، از مردم نیز بیعت بگیرند، اما نامه‌ای که برای والی مدینه فرستاده بود یک ضمیمه هم داشت که در آن قید کرده بود "باید از امام حسین (ع) برای یزید بیعت بگیری و اگر بیعت نکرد، او را به قتل برسانی."

والی مدینه از امام حسین علیه السلام طبق این دستور بیعت خواست و امام (ع) از بیعت با یزید اجتناب کردند، هنوز از دعوت مردم کوفه خبری نیست، هنوز امام در مدینه هستند شاید اجتماعات کثیری از مردم کوفه هنوز از مرگ معاویه هم اطلاع ندارند. زبان حال امام حسین علیه السلام را شاعری در چند بیت شعر خیلی زیبا بیان کردند: امام فریاد رسایی دارند، خود را ذلیل در بر اعدا نمی‌کنم؛ برنامه‌های زور را من امضا نمی‌کنم؛ در پیشگاه ظلم نیاید سرم فرود؛ تعظیم به آن ستمگر رسوا نمی‌کنم؛ هیهات ذلت من و آقایی یزید؛ بیعت با آن ستمگر رسوا نمی‌کنم.

وی که در جمع عزاداران حسینی در حسینیه شهید مصباح سخن می‌گفت خاطرنشان کرد: خود حضرت انگیزه قیام را در چند جمله این‌گونه فرمودند: "من قیام می کنم و قیامم برای احیای امر به معروف و نهی از منکر است، من قیام می کنم برای آن که معروف ها منکر و منکرها معروف شده است، من قیام می کنم برای آنکه در بعد مسائل سیاسی سیره عملی جدم پیامبر ص و پدرم علی ع را زنده کنم"

مسوول نمایندگی مرکز تبیان در مشهد مقدس گفت: عنصر اصلی و محوری در شکل دهی قیام و نهضت خونین عاشورا و کربلا امام حسین ع عاملی به نام احیای امر به معروف و نهی از منکر است، عاملی به نام احیای سیره سیاسی نبی اکرم ص و سیره سیاسی اجتماعی امیرالمومنین علی ابن ابی طالب ع است و این عناصر محوری، جزو عوامل اصلی قیام و نهضت خونین عاشورا می‌باشد. بعد از آنکه امام در مکه مستقر شدند، خبر به مردم کوفه رسید،۱۲تا ۱۸ هزار نامه از مردم کوفه به دست امام حسین ع در مکه رسید قریب به این مضامین که مولایمان حسین جان ما آماده ایم که از شما حمایت کنیم، ما آماده قیام و مبارزه هستیم و امام این دعوت ها را اجابت کردند.

وی ادامه داد: سوالی که این روزها بسیاری از جوان ها می پرسند و مطرح می کنند، این است که امام حسین ع می دانست که مردم کوفه مردم متزلزل و عهد شکن و پیمان شکنی هستند ، پس چرا امام با علم به این، دعوت ها را اجابت کردند و پذیرفتند و به طرف کوفه حرکت کردند؟

هاشمی راستی پاسخ داد: اگر امام حسین ع این دعوت ها را اجابت نمی کردند، امروز برای من و شما هم که شیعیان و پیروان آن حضرت هستیم، یک سوال تاریخی مطرح می‌شد، یک پرسش تاریخی بی جواب می ماند، و آن این بود که مردم کوفه مردم به پا خاسته ای بودند، و از ظلم بنی امیه بیزار شده بودند، آماده قیام بودند، بزرگان کوفه نامه فرستادند و امام را دعوت کردند و گفتند ما نیاز به امام و پیشوا و رهبر داریم، این پرسش مطرح بود که امام چرا این دعوت ها را اجابت نکردند، چرا به کوفه نرفتند و آن قیام و مبارزه را با حمایت های گسترده مردم به پاخاسته کوفه به ثمر نرساندند. این پرسش ها در حافظه تاریخ بی پاسخ می ماند، بنابراین امام حسین ع برای اتمام حجت این دعوت ها را اجابت کردند، دلیل دیگر این که این دعوت ها مشروع است، مردم اعلام کردند که ما آماده قیام هستیم و حاکمیت بنی امیه را نمی پذیریم و نیاز به رهبر و پیشوا داریم، تا زمانی که این ها پای این اعلام آمادگی و تعهداتی که اعلام کردند باشند، امام حسین ع وظیفه شرعی دارد که به این درخواست ها پاسخ مثبت دهد، این است که امام به طرف کوفه حرکت کردند و دعوت مردم را پذیرفتند.

سخنران این مراسم اضافه کرد: پذیرفتن امام یک اتمام حجت بود برای اینکه آن سوالی که در حافظه تاریخ مطرح می شد پی پاسخ نماند، و این نهضت شکل گرفت، مردم کوفه به تعهداتی که داشتند در معرض امتحان عظیم الهی قرار گرفتند. امام حسین ع به سوی آن ها رفت، اصحاب و یاران امام هم در معرض امتحان و آزمایش عظیم و بزرگ تاریخی قرارگرفتند. این ها چه زیبا و چقدر درخشان امتحان دادند و از آزمایش بزرگ الهی سربلند و سرافراز بیرون آمدند و مردم کوفه در این آزمایش و امتحان چگونه باختند و چگونه خسرالدنیا و الاخره شدند.

هاشمی راستی درباره درسها و تاثیر نهضت عاشورا در زندگی فردی و اجتماعی نیز گفت: امر به معروف و نهی از منکر، یکی از درس های اصلی قیام امام حسین (ع) می باشد، اما ما چقدر امرکننده به معروف و ناهی از منکر هستیم.

وی متذکر شد: امروز مبنای موضع‌گیری‌های سیاسی ما عمل به سیره پیامبر و امیرالمومنین علی علیه السلام نیست، در افغانستان ما امروز با مشکلات جدی مواجه ایم و خطرات جدی جامعه تشیع را تهدید می کند، متاسفانه در جامعه ما مخصوصاً در جامعه تشیع گرایش های قومی و طائفه ای و منطقه‌ای و زبانی بیداد می‌کند و متاسفانه به معنای واقعی کلمه جامعه تشیع نیستیم، از هر طرف می بینیم که در کتله های مختلف بر طبل قومیت می‌کوبند. یک وقت می بینیم که در افغانستان یک جامعه تشیع غیر هزاره تشکیل می‌شود، یک وقت می‌بینیم اجتماعاتی به نام اجتماعات سادات شکل می‌گیرد، یک وقت می بینیم سر و صدای بلند می‌شود که ما فقط می‌خواهیم از آبرو و حیثیت هزاره‌ها دفاع کنیم، مجموعه این معضلات و مشکلات که در درون جامعه می‌بینیم نتیجه اش این می‌شود که ما از خط مشی مکتب اهل بیت دور شده‌ایم، از آموزه‌های عاشورا فاصله گرفته‌ایم، آموزه‌های نجات‌بخش امام حسین علیه السلام را در ماه خونین عاشورا عملاً به دست فراموشی سپرده ایم.

هاشمی راستی تصریح کرد: در مسائل سیاسی و مسائل مدیریت کلان جامعه اگر به آموزه‌های مکتب اهل بیت متوسل نشویم، طناب های پوسیده قومیت و نژاد و طائفه را اگر مردانه و قهرمانانه کنار نگذاریم، جامعه ما آسیب‌پذیری‌های بیشتری پیدا خواهد کرد.

وی خاطرنشان کرد: چطور می‌شود که امروز شیعیان را در جای جای افغانستان قتل‌عام می‌کنند و آب از آب تکان نمی‌خورد، مگر جمعیت و تعداد شیعیان در افغانستان کمتر از شیعیان لبنان است؟

این عالم دین برخی از مشکلات موجود در جامعه را نتیجه عملکرد ضعیف حوزات علمیه و روحانیت عنوان کرد و گفت: اگر مراکز دینی ما، حوزات علمیه ما تکلیف محور حرکت بکنند، وارد جمعیت شوند و هر آنچه را که خدا می‌خواهد به مردم بگویند بسیاری از مشکلات و معضلات حل و فصل خواهد شد. مردم کم کم به مبانی اصلی که مایه نجات آنهاست نزدیک خواهند شد، اما متاسفانه در مجالس و محافلی که در افغانستان برگزار می‌شود ما در سطح گسترده شاهدیم علمای ما غالباً سعی می کنند چیزی بگویند که مردم می‌پسندند، تا زمانی که مبنای صحبت و تبلیغ ما این باشد مسلما وضعیت بهبود نخواهد یافت.

هاشمی خاطرنشان کرد که اگر به معنای واقعی کلمه ما جامعه تشیع باشیم ۳۰ درصد از جمعیت افغانستان متحد و یکدست و یکپارچه هر موضعی که در افغانستان بگیرند هیچ قدرتی نمی تواند و نخواهد توانست آنان را نادیده بگیرد، اما حرکت های متفرقه قوم گرایانه نژادپرستانه شدیداً  امروز جامعه را آسیب پذیر کرده و این آسیب پذیری به وضوح گسترده تر نیز خواهد شد.