رئیس‌جمهور غنی می‌گوید که بیست سال قبل حتی ده نفر در افغانستان سواد خواندن و نوشتن به زبان‌های دری و پشتو را نداشتند.

خبرگزاری صدای افغان (آوا) -کابل: رئیس جمهوری روز گذشته در مراسم رونمایی آثار ادیب خان افندی دیپلمات و نویسنده دوره‌ی امانی گفت "بیست سال پیش در افغانستان ۱۰ نفر پیدا نمی‌شد که به دری یا پشتو نوشته کرده بتوانند".

غنی با بیان‌ اینکه او بارها این موضوع را در زمان تصدی وزارت مالیه شاهد بوده است اضافه کرد: "مطالبی که به دری و پشتو نوشته می‌شدند خوانا و قابل فهم نبودند".

رئیس‌جمهوری خاطرنشان کرد که اکنون اما ما زبان را تغییر دادیم و در زبان پشتو و دری انقلاب به وجود آورده‌ایم.

براساس گفته‌های غنی؛ او تولیدکننده فرهنگ‌ نمی‌باشد اما به عنوان یک مصرف‌کننده فرهنگ، نقد ادبی رایج شده در وضعیت کنونی افغانستان را از سویه بالایی برخوردار می‌‌داند.

او همچنین در این مراسم تاکید کرد که همانند شورای عالی اقتصادی و شورای امنیت، به زودی شورای عالی فرهنگی در کشور ایجاد خواهد شد تا بعد از این یک اجندای منظم و منسجم داشته باشیم.

اظهارات رئیس‌جمهوری اما با انتقاد سیاسیون و شهروندان کشور مواجه شده است.

رحمت الله نبیل رئیس پیشین امنیت ملی در صفحه فیسبوک خود با گذاشتن تصویری از دست‌خط رئیس جمهوری نوشته است: "اگر هدف طرز خاص نوشتن ایشان و حلقه ایشان به زبان‌هاى پشتو و دری باشد، پس نه تنها بيست سال قبل كسى توان این‌گونه نوشتن را داشته، بلكه صد سال بعد هم اين چنين توانمندى را كسى سراغ نخواهد كرد."

او اضافه کرده است که در حال حاضر نیز جز چند خارجی افغان الاصل، ديگر شهروندان افغانستان جسارت ندارند كه باسوادترين، روشنفكرترين و وطندوست ترين شهروندانی كه همه سالها در کنار مردم خود مانده‌اند، را چنين توهين و تحقير كنند.

او در ادامه تصریح کرده است که در سال ۲۰۰۱ دانشگاه‌های کابل، تعلیم و تربیه و پولی‌تخنیک کابل جدا از ولایات، حدود ۱۵ هزار دانشجو و ۴۰۰ استاد و همچنین مکاتب رسمی شهر کابل حدود ۶۰ هزار دانش‌آموز و ۲ هزار آموزگار داشتند.

بر بنیاد گفته‌های نبیل؛ جدا از آن مکاتب غیر رسمی در کشور به صورت پنهانی فعالیت می‌کردند که او و همکارانش در نهادهای ملل متحد، از این مکاتب حمایت کرده‌اند.

نبیل همچنین نوشته است که پس از سقوط طالبان، خیل عظیم مهاجران تحصیل کرده از کشورهای پاکستان، ایران و سایر کشورها وارد کشور شدند که اکثر این جمعیت با سواد بودند اما سواد آن‌ها مورد تایید آقای غنی نیست.

او همچنین با اشاره بر اینکه در اولین روزهای حکومت موقت، ده‌ها بساط کتاب‌فروشی در مقابل ساختمان پشتنی بانک - پُل باغ عمومی با صدها مشتری وجود داشت، به صورت کنایه آمیز اضافه کرده است: "کسانی که از موترهای بلند شیشه دودی به شهر می‌دیدند، این بساط‌ها و مردم دیده نمی‌شد".

نبیل در قسمت دیگری تاکید کرده است که صحبت کردن درباره ارزش ادبی شعر، صلاحیت رئیس‌جمهور نیست، اما یک تحقیق ساده و رجوع به آنتولوژی‌ها، نشان می‌دهد که آقای غنی فقط، مداحان خود را شاعر می‌داند و استادانی مثل واصف باختری، پرتو نادری، خالده فروغ، ابوطالب مظفری، حمیرا نکهت، فدایی هروی در زبان دری و پیرمحمد کاروان، اسحق ننگیال، خالق رشید، صفیه صدیقی، باری جهانی و دیگران را که مشهور هر کتاب خوانیست نمی‌شناسد.

او همچنین گفته است: "رئیس جمهور غنی که خیلی خواندن و نوشتن برایش اهمیت دارد، گروهی که نه به دری و نه به پشتو و نه حتا به انگلیسی بلدیت دارند را بر مسند امور مملکت و اداره‌های پر رجوع مردمی گماشته که آنان برای فهم مکتوب یا صحبت کارمندان دو سه ترجمان آلمانی دارند.

لطیف پدرام رهبر حزب کنگره ملی نیز نوشته است که زعیم‌ مملکت باید از نظر جسمی، روحی و عقلی از سلامت کامل برخوردار باشد و سلامت عقلی و روانی از شرط‌های ضرور اند.

او اضافه کرده است که وقتی برایم گفتند غنی گفت: "بیست سال پیش ده نفر هم نمی‌توانست به دری و پشتو بنویسد" (نقل به مضمون)، باورم نشد خیال کردم شوخی کردند اما وقتی نوار اش را دیدم‌ تعجب کردم.

پدرام یادآور شده است که آیا واقعآ یک آدم عاقل و بالغ همین‌گونه سخن می‌گوید؟

این گفته‌ها در حالی مطرح می‌شود که رئیس جمهوری حدود دو ماه قبل در گفت‌وگو با رئیس Ted Talk گفته بود که 19 سال پیش هنگامی که او بعد از 24 سال به افغانستان برگشت، ۵ نفر سواد نوشتن نداشت و افغانستان زبان‌های خود را از دست داده بود؛ اما امروز کشور از نظر شعر، نثر، رمان و نقد ادبی پر جنب و جوش است و بزرگترین گفت‌وگوهای ادبی میان مردم برگزار می‌شود.