کشف دی‌اکسید‌کربن و اُزون در مریخ

«مدارگرد جستجوگر گاز» (Trace Gas Orbiter) که توسط آژانس فضایی اروپا(ESA) به مریخ اعزام شده، بیش از دو سال است که در حال مطالعه جو سیاره سرخ است. هدف از این ماموریت، کشف ترکیب گازهای تشکیل دهنده جو مریخ با تمرکز ویژه بر رمز و راز پیرامون حضور متان در جو این سیاره است.

شواهد تازه‌ای که این کاوشگر به زمین مخابره کرده، حکایت از کشف وجود گاز اُزن(O3) و دی اکسید کربن(CO2) در جو مریخ است. کشفی بی‌سابقه که نتایج آن اخیرا با راهنمایی الکساندر تروخیموفسکی، پژوهشگر ارشد موسسه تحقیقات فضایی مسکو، و کوین اولسِن، محقق ارشد دانشگاه آکسفورد، در قالب دو مقاله مجزا در نشریه «نجوم و فضا» چاپ شده و امیدها را به یافتن محکم‌ترین نشانه‌ها از وجود متان در جو مریخ، بیش از پیش افزایش داده است.
به اعتقاد دانشمندان وجود گاز اُزون که به طور مشترک در لایه‌های فوقانی جو زمین و مریخ وجود دارد، به پایداری شیمیایی جو کمک می‌کند. همچنین دی اکسید کربن غالب بر جو مریخ این امکان را به محققان خواهد داد تا ضمن اندازه‌گیری دمای مریخ، گردش فصول و نحوه چرخش هوا در این سیاره را نیز زیر نظر بگیرند.
الکساندر تروخیموفسکی، پژوهشگر ارشد موسسه تحقیقات فضایی مسکو، معتقد است که کشف بی‌سابقه دی اکسید کربن در جریان ماموریت شناسایی متان در جو مریخ ممکن است نشان‌دهنده وجود مقادیر اندک از این گاز در مریخ باشد.
همزمان نتایج بررسی‌های کوین اولسِن، محقق ارشد دانشگاه آکسفورد نیز حاکی از وجود مقایر کمی از گاز متان در جو مریخ است. آقای اولسن شباهت نتایج بررسی‌های دو تیم تحقیقاتی متفاوت بر روی شواهد ارسالی کاوشگر اگزومارس را نشانه پدیدار شدن شرایط لازم برای کشف دقیق‌تر و عمیق‌تر مریخ ارزیابی کرد.
متان در شرایط استاندارد دما و فشارگازی بی‌بو، بی‌رنگ و و سبک‌تر از هوا است. این گاز در طبیعت از تجزیه و پوسیده شدن مواد آلی به ویژه فساد گیاهان و جانوران و همینطور فعالیت‌های حیاتی آنان ایجاد می‌شود. بر همین اساس، دانشمندان امیدوارند با کشف آن در مریخ یک قدم به اثبات وجود حیات در این سیاره سرخ نزدیک شوند.
البته برخی منتقدان این رویکرد بر این نکته تاکید دارند که ممکن است منبع متان یافت شده در مریخ با منبع آن در زمین متفاوت باشد و به همین دلیل کشف آن لزوما به معنای وجود حیات در این سیاره رازآلود نباشد.