خبرگزاری صدای افغان(آوا) - مشهد مقدس: هم زمان با فرا رسیدن سال روز "شهادت حضرت امام جعفر صادق(ع)"، "حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمد امیر حیدری" در گفتگو با خبرنگار آوا درباره اینکه چرامذهب شیعه را مذهب جعفری نامیده اند، گفت: نقش امام جعفرصادق علیه السلام درتاریخ تشیع، در اظهار حقانیت مذهب شیعه و دفاع ازکیان تشیع و تدوین فقه شیعه و تثبیت و پایداری و توسعه مذهب شیعه، بیش ازسایر امامان علیهم السلام بوده است، که همین نقش برجسته و بی نظیر امام جعفرصادق(ع) در احیاء و گسترش مذهب شیعه، عامل شهرت «مذهب شیعه» به «مذهب جعفری » شده است، که مذهب شیعه جریان اصلی اسلام است و منشا تشیع، وحی الهی و حدیث حضرت محمد صلی الله علیه وآله وسلم بوده است.
وی افزود: موسس و بنیانگذار مذهب شیعه و مذهب جعفری، "پیامبراعظم صلی الله علیه وآله وسلم" است.
بنابراین، مذهب شیعه درعصر رسالت در سرزمین وحی در مکه و مدینه در صدراسلام در23 سال حیات پیامبر از بعثت تا رحلت ایجاد شده است، و نقش فراوان و چند بعدی امام جعفرصادق(ع) درتاریخ تشیع، سبب «توهم» تاسیس مذهب شیعه جعفری توسط امام جعفرصادق علیه السلام گردیده و فرضیه غلط و انحرافی نامگذاری مذهب شیعه در زمان امام جعفرصادق(ع) را در فهرست فرضیه های نادرست در پیرامون منشا تشیع قرارداده است.
او تصریح کرد، انتساب تاسیس مذهب به امام جعفرصادق علیه السلام اشتباه بزرگی است که زیان های فراوانی را در پی دارد، و توهین به امام و مذهب است. پیامبر گرامی اسلام رئیس اصلی و نخستین رئیس مذهب شیعه هستند و هر یک از امامان نیز در عصر خویش از روئسای مذهب شیعه بوده اند. دراین میان سپاس وستایش از نقش تاریخی و سرنوشت ساز امام جعفرصادق(ع) در احیاء، تقویت و تثبیت و گسترش مذهب شیعه علت «جعفری» نامیدن «مذهب شیعه»می باشد. از این رو مذهب شیعه محمدی و علوی به نام مقدس امام ششم شیعیان که جعفراست، به مذهب جعفری نامگذاری شده است، مذهب جعفری همان مذهب شیعه محمدی است، که رسول خدا به فرمان خدا بنیانگذاری نموده و در حجاز و سرزمین وحی در روزگار پیامبراسلام ایجاد شده است .
این عالم دین در ادامه گفت: عامل جعفری نامیدن مذهب شیعه، جلوه ها و مظاهر نقش اساسی امام جعفرصادق (ع) در تاریخ تشیع و شرایط سیاسی و اجتماعی عصر امام هم دلایل نامگذاری مذهب شیعه محمدی به شیعه جعفری به دو دلیل بوده است.
- عمر طولانی امام نسبت به بقیه ائمه اطهار علیهم السلام
درهرحال امام جعفرصادق (ع) بزرگ ترین معصوم ازچهارده معصوم علیهم السلام اند و از این رو«شیخ الائمه» نامیده شده اند.
این عمرطولانی، زمینه را برای ایفای نقش بیشتر فراهم نمود، چون سنّ زیادتر برای امامان که سراسر تلاش و کوشش اند، آثار اجتماعی و فرهنگی فراوانی دارد.
عموم انسان ها در تلاش و فعّالیت تفاوت دارند و امکان دارد، آثاریک انسان با عمر کوتاه بیش ازدیگران با عمر بلند باشد، ولی در ارتباط با امامان معصوم(ع) که همه با تمام استطاعت و توان در اجرای ماموریت الهی تلاش کرده اند، حتی یک روز بیشتر نیز می تواند، عامل تاثیرگذاری افزون‌تر باشد، و عمر امام جعفرصادق(ع) پنج یا حداقل دو سالی بیش از سایرامامان بوده است، که این عمر بیشتر، فرصت بیشتری برای تبیین معارف تشیع در اختیارامام جعفرصادق(ع) قرارداده است.
- شرایط سیاسی اجتماعی عصرامام صادق(ع)
حجت‌الاسلام والمسلمین حیدری در ادامه بیان کرد؛ این شرایط استثنایی و بی نظیر زمینه مناسبی را برای اقدامات و تلاش های فکری فرهنگی وعلمی امام صادق(ع) با حداکثربهره برداری ازاین فرصت طلایی، اسلام ناب محمدی صلی الله علیه وآله وسلم و معارف و حقایق دین اسلام و سنّت های الهی رسول خدا را برای شیفتگان فرهنگ اسلامی تبیین نمودن و اسلام شیعی تقویت و گسترش یافت.
این مبلغ دین در ادامه گفت : دردوران 34 ساله امامت حضرت امام صادق علیه السلام، هشام بن عبدالملک و ولید بن یزید بن عبدالملک و یزید بن ولید بن عبدالملک و ابراهیم بن ولید و مروان بن محمد حمار از امویان و ابوالعباس عبدالله بن محمد بن علی بن عبدالله بن عباس ملقّب به سفاح و برادرش ابوجعفر ملقب به منصور به پادشاهی رسیدند. پادشاهی پنج نفر از بنی امیه و دو تن از بنی عباس در این سه دهه و تلاش هر یک برای تثبیت موقعیت و قدرت خویش و درگیری آنان برای نابودی مخالفان دنیوی خود، آنان را از رویارویی همه جانبه با امام صادق علیه السلام ناتوان وعاجز کرد. امام صادق علیه السلام در این شرایط سیاسی آشفته که دشمنان مشغولیت های درونی فراوانی پیدا کرده بودند، آزادی عمل نسبی داشتند و بیش از سایر امامان علیهم السلام در اقتدار فکری و معنوی مذهب شیعه گام های بلندی برداشته اند.
حجت الاسلام والمسلمین حیدری تاکید کرد: در عصر امام جعفرصادق(ع)، نهضت بزرگ علمی و شیعی شکل گرفت، که اصحاب حوزه درسی امام زیاد شدند، و شاگردان و دانشجویان نخبه و با استعداد فراوانی در دانشگاه علوم شیعی امام صادق علیه السلام تربیت شدند. به گونه ای که هیچ یک از امامان علیهم السلام این تعداد شاگرد را نداشته اند، اسامی افرادی که در دانشگاه امام صادق علیه السلام در مدینه تحصیل کرده اند در کتب رجالی قدما و معاصران آمده است، شیخ مفید درباره تعداد این شاگردان نوشته است که اصحاب حدیث اسامی راویان مورد اعتماد امام صادق علیه السلام را با اختلاف آنان در رای و گفتارشان جمع کرده اند، پس آنان چهارهزار تن بوده اند.
این کارشناس علوم اسلامی خاطر نشان کرد؛ شیخ طوسی نیز در دو کتاب فهرست و رجال خویش اسامی این دانشمندان شیعی را ذکرکرده است. وی در کتاب رجال خود، اسامی 6429 تن ازاصحاب و راویان معصومان علیهم السلام را ثبت کرده است 3238 تن ازاین افراد، از شاگردان امام جعفرصادق علیه السلام بوده اند.
وی در ادامه، بیان کرد؛ قابل توجه کسانی که می گویند اسلام حقوق زن را در نظر نگرفته است، 12 تن از شاگردان امام جعفرصادق (ع) زن بوده اند.
از گزارش های کتاب های رجال و تاریخ برمی آید که در تاریخ اسلام، مدرسه ای بزرگ تر از مدرسه امام جعفرصادق علیه السلام در کثرت طلاب و فراوانی علوم و رشته های تحصیلی که استاد آن یک تن باشد، وجود نداشته است.
"محمد صادق نشات استاد دانشکده آداب قاهره" نوشته است: خانه امام خانه امام صادق (ع) همانند دانشگاه بزرگی بوده است که حکیمان و اهل علم در آن موج آفرین شده و ایشان بدون توجه به نحله ها و مذهب ها و فرقه ها و اهداف آنان، به پرسش های آنان پاسخ داده و مشکلات علمی آنان راحل می کرده است.
وی در ادامه تصریح کرد؛ بنابراین امام صادق علیه السلام بیش از سایر امامان علیهم السلام شاگرداشته اند و با تربیت علمی آنان بیشترین نقش را در تبلیغ و گسترش فرهنگ شیعی ایفانموده اند، و اقدامات علمی و گفتار و رفتار این اصحاب دانشمند مکتب امام صادق علیه السلام نیز ابعاد همین نقش رانشان می دهد. همین نقش برجسته و بی نظیر علمی امام، ازعوامل اشتهار مذهب شیعه به مذهب جعفری است.
حیدری با بیان اینکه؛ داشتن بیشترین حدیث در بین امامان شیعه، حدیث و روایت از امام جعفرصادق علیه السلام نقل شده است، که بزرگانی و دانشمندانی چون شیخ مفید و شیخ طبرسی و محمد بن مسلم، ابان بن تغلب، احمد امین مصری، عبدالرحمان بن محمد حنفی بسطامی با روایت معتبر ذکر شده است، که انحصاری امام ششم در بیان حدیث بیش از سایرامامان علیهم السلام بوده است.
حجت‌الاسلام و المسلمین سیدامیرمحمد حیدری از سیره امام جعفرصادق (ع) با اهل سنت که چگونه بوده است؟ به خبرنگار آوا گفت :همه ائمه علیهم السلام بهترین تعامل را با مذاهب و پیروان ادیان و حتی کفار داشتند. در اسلام اصل بر تعامل و زندگی مسالمت آمیز با بقیه هست نه تنها با اهل سنت که ما وظیفه داریم با کفار هم زندگی مسالمت آمیز داشته باشیم.
این عالم دین با بیان اینکه امام صادق(ع) نه تنها خود تعامل بسیار خوبی با اهل سنت داشتند، بلکه شیعیان را نیز به بـرخورد مـناسب و دوسـتانه با آنان سفارش می کردند؛ چنان که وقتی یکی از یاران امام صـادق(ع) از حضرت می پرسد: «ما شیعیان در معاشرت با اقوام و عشیرۀ خود یا سایر طبقات مردم که در سلک مذهب ما نیستند، چـه وظـیفه ای داریم؟» ایـشان پاسخ می دهند: «به رهبران خود بنگرید که مقتدای شما هستند، و بـا مـردم [منظور غیر شیعیان]، به همان گونه معاشرت کنید که رهبران شما معاشرت می کنند؛ به خدا سوگند که رهـبران شـما از بـیماران مردم عیادت می کنند، جنازه هایشان را تشییع می کنند... و امانت آنان را نگهداری می کنند و باز پس می دهند.
وی در پایان خاطرنشان کرد؛ درمـجموع رفتار امام صادق(ع) در برخورد با مذاهب، از جمله اهل سنت، همراه با احـترام و بـه صورت نصیحت، ارشاد، احتجاج، شرکت در جـلسات مـناظره و ارائۀ پاسخ های مـحترمانه بـه پرسـش های آنان بود، که امامان مذاهب اربعه اهل سنت از دانشگاه امام جعفرصادق علیه السلام بهره برده و بی واسطه یا با واسطه شاگردان مدرسه امام ششم شیعیان بوده اند، که امامان بزرگ اهل سنت، بنیانگذاران مذاهب حنفی و مالکی و شافعی و حنبلی، که ابوحنیفه و مالک ابن انس که بنیانگذاران دو مذهب حنفی و مالکی هستند، از شاگردان امام جعفرصادق(ع) بوده اند، و این حقیقت را بسیاری از اهل سنت گزارش کرده اند. حضرت امام جعفر صادق(ع) در 25 شوال سال 148 هجری به دستور منصور دوانیقی خلیفه بنی عباس به شهادت رسیدند.