عالمان دینی میگویند که راه محمد ایاز نیازی ادامه دارد و خون او هدر نمیرود و در صورتی که حکومت عاملان چنین ترورهایی را مورد پیگرد قرار ندهند، رابطهشان را با حکومت قطع خواهند کرد.
خبرگزاری صدای افغان(آوا)-کابل: پوهاند لطفالله حقپرست عضو شورای اخوت اسلامی افغانستان در مصاحبه با آوا، فقدان ایاز نیازی را داغ بزرگی بر پیکر ملت افغانستان دانست و تاکید کرد که اگر حکومت عامل این جنایت و تمام قتلهای زنجیرهای و هدفمند علیه شخصیتهای مطرح را کشور را مورد پیگرد قرار ندهد، علما رابطه خود با حکومت را قطع خواهند کرد.
حق پرست افزود که شهید نیازی با اینکه از علمای اهل سنت بود، اما در میان شیعان افغانستان نیز جایگاه ویژهای داشت، واکنشها درفضای مجازی و حقیقی پس از شهادت او به خوبی نشان داد که او متعلق به تمام پیروان مذاهب قبول شده در افغانستان بوده است.
او دلیل محبوبیت شهید نیازی را وسعت اندیشه، سعه صدر، رفتار اعتدالگرایانه و نداشتن تعصب قومی و مذهبی دانست و گفت که "در میان اهل تسنن و تشیع، شخصیتهایی بودند و هستند که فراتر از محدوده مذهب بلکه در سطح کل اسلام فکر می کنند، اما متاسفانه تعدادشان اندک است."
این عالم دین بیان کرد که کسی که مسائل قومی، مذهبی، سمتی، نژادی و حزبی را دامن نمی زند و همواره از اتحاد و اخوت صلح و اعتدال سخن میگوید، متعلق به همه مسلمانان جهان است و همه هم او را دوست دارند.
درهمین حال مولوی کمالالدین حامد استاد دانشگاه نیز به آوا گفت که داکتر نیازی دارای سه ویژگی مهم بود که متاسفانه اکثر از علما به خصوص علمای اهل سنت امروز فاقد آن هستند.
به گفته وی، اولین ویژگی شهید نیازی این بود که هیچگاه وارد مباحث اختلاف برانگیز مذهبی میان شیعه و سنی نمیشد و همه فعالیتهایش در مسائل، فقهی عبادی و اخلاقی و تاریخ اسلام بود.
حامد خاطرنشان کرد که آقای نیازی در طی نزدیک به دو دهه از فعالیت خود هیچگاه سخن اختلاف برانگیز که بار منفی داشته باشد و باعث اختلافت مذهبی گردد، نگفت و همواره محاسبه دقیق داشت و درک می کرد که ما به جای اینکه انرژی خود را صرف به کرسی نشاندن مسائل اختلافی کنیم، باید برای گفتگوی مشترک و همزیستی مسالمت آمیز به خصوص میان مذاهب اسلامی تلاش کنیم.
به گفته حامد، هر چند برخلاف دیگر کشورها، در افغانستان سابقه جنگ مذهبی وجود ندارد، اما در این اواخر اندیشههای افراطی البته به صورت پراکنده شکل گرفته که خطرآفرین است و اگر این تفکر از زبان امثال شهید نیازی بسط داده و تبدیل به یک سیستم روشمند درجهت اختلافات مذهبی میشد، دیگر قابل جمع نبود.
او اظهار داشت که خوشبختانه آقای نیازی و امثال او نه تنها که از قضایایی اندیشه افراطیت بدور بودند، بلکه آگاهانه موضع گیری جدی میکرد.
این عالم دین گفت که ویژگی دوم شهید نیازی که جایگاه اورا در میان اقوام و پیروان مذاهب مختلف بلند برده بود، این بود که همیشه با زبان جذاب و قابل فهم پیش از اینکه مردم را از مشکلات قومی و مذهبی بترساند، به راه حل ها می پرداخت و به گذر از اختلافات توجه می کرد، درحالی که بسیاری از علما در بزرگ سازی مشکلات، سلیقه خوب دارند، اما راه حل و ابتکار برای بیرون رفت از معضل ندارند به همین دلیل به جای اینکه عده ای را به اسلام جذب کنند، از اسلام و ارزشهای دینی دور میکنند.
حامد همچنیان بیان داشت که ویژگی سوم شهید نیازی دور بودن او از زدوبندهای سیاسی بود، با اینکه یگانه منتقد سرسخت از اعمال و نارساییهای حکومت داشت و از طریق منبر و خطابه آنرا اظهار میکرد، اما عملاً از سیاست گذاری های که درقالب دین پیاده نمیشد، دور بود.
سیدجواد حسینی استاد دانشگاه نیز گفت که داکتر نیازی یک روحانی آگاه، دانا و معتدل بود، برای افراط گرایان جاهل وخشونت طلب این گناهی کمی نبود و امیدوارم که خون او روشنی بخش راه کسانی باشد که هنوز در پندار و کردار اهریمنی گروه های افراطی تردید دارند.