بر اساس بخشنامه جدید وزارت علوم تحقیقات و فناوری ایران، از این پس پذیرش دانشجویان افغانستانی مقیم ایران به دانشگاه‌های این کشور تنها از طریق آزمون ورودی دانشگاه‌ها صورت خواهد گرفت.

به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، یکی از موضوعاتی که در مورد طبقه بندی دانشگاه‌ها در سطوح بین المللی و ارتقا جایگاه آنها اهمیت دارد، جذب دانشجوی خارجی از کشورهای مختلف بوده و تمام کشورهای مختلف به شدت به دنبال این موضوع هستند. 

از آنجاییکه جذب دانشجوی خارجی درآمدزایی خوبی برای کشورها دارد، جذب دانشجویان افغانستانی برای ایران نیز یک ظرفیت است. این موضوع به این شکل صورت می‌گرفت که کسانیکه والدین آنها پاسپورت افغانستانی داشته و یا اینکه دارای کارت آمایش بودند، می‌توانند به صورت آزاد و بدون کنکور در قالب دانشجوی بین المللی جذب دانشگاه‌های ایران شوند. 

تا چند سال قبل پذیرش دانشجوهای افغان بدون کنکور و به صورت آزاد و با هزینه فرد در دانشگاه‌های ایران صورت می‌گرفت، اما در حال حاضر بخشنامه‌ای صادر شده که کسانیکه مقیم ایران بوده و تحصیلات متوسطه و دبیرستان خود را در ایران طی کرده‌اند برای ورود به دانشگاه و یا ادامه تحصیل در مقطع تحصیلات تکمیلی بایستی کنکور بدهند و نمی‌توانند به صورت آزاد و بدون کنکور وارد دانشگاه‌های ایران شوند.

این در حالی است در گذشته تمام افرادی که تابعیت افغانستان داشتند بدون کنکور وارد دانشگاه می‌شدند، در کنار آن نیز عده‌ای از طریق کنکور وارد دانشگاه می‌شدند، اما در نهایت تمامی هزینه تحصیل از آنها به صورت‌های مختلف اخذ می‌شد، اما در ابلاغیه جدید همه افراد باید برای ورود به دانشگاه کنکور دهند.

برخی کارشناسان دلیل اتخاذ این تصمیم جدید را نگرانی از عدم بازگشت دانشجویان افغان به کشور متبوع خود عنوان کرده و اظهار داشتند که بسیاری از دانشجویان افغانستان پس از اتمام تحصیل به کشور خود باز می‌گردند و این موضوع نمی‌تواند توجیه خوبی برای این کار باشد، در حال حاضر به عنوان نمونه اکثر دانشجویان پزشکی پس از فارغ التحصیلی بلافاصله به افغانستان برگشته و مشغول به کار می‌شوند.

از سوی دیگر بسیاری از فارغ التحصیلان ایران در حال حاضر در افغانستان و در دانشگاه های سطح اول این کشور مشغول تدریس هستند و  افرادی که پس از اتمام تحصیل در ایران مانده‌اند به دلیل عدم فراهم شدن زمینه کاری و عدم اجازه کار به دنبال این هستند که هرچه زودتر به کشور خود برگشته و در آنجا خدمت کنند و بنابراین نگرانی از این مورد نباید به اتخاذ چنین تصمیمی منجر شود. 

همچنین دانشگاه‌ها زمانی مدارک تحصیلی دانشجویان خارجی را به آنها تحویل می‌دهد که ویزای آنها حتما مهر خروج خورده باشد و در غیراینصورت مدرکی به دانشجویان تعلق نمی‌گرفت. اما بخشنامه جدید به رغم وجود چنین قانونی صادر شده و عدم جذب دانشجویان افغانستانی بدون کنکور می‌تواند آثار منفی هم برای دانشگاه‌ها و هم دانشجویانی که تمایل دارند در ایران تحصیل کنند خواهد داشت. 

از سوی دیگر دانشجویانی که در افغانستان هستند از این اصل مستثنی شده و می‌توانند بدون کنکور در دانشگاه های ایران تحصیل کنند و این محدودیت تنها برای دانشجویانی است که در ایران بوده و مقاطع دبیرستان و متوسطه خود را در ایران سپری کردند. 

البته توجه به این نکته ضروری است که حضور دانشجویان افغان فرصتی بسیار خوب برای جذب این افراد در دانشگاه‌های ایران بوده و سایر کشورها از چنین فرصت‌هایی نهایت بهره را می‌برند.

به گفته یک منبع آگاه این طرح قرار است از میزان امسال به اجرا گذاشته شود و تمام دانشجویانی که داخل ایران هستند باید برای ورود به دانشگاه کنکور دهند و اجازه ندارند بصورت آزاد و با پرداخت شهریه جذب شوند.