دموکراسی نوپا و روند مردمسالاری که از آغاز نیز زمینه خوبی در افغانستان نداشت، متاسفانه پس از هجده سال بجای اینکه استحکام پیدا کند و مرهمی باشد بر تن اسبتدادزدهی مردم این مرز و بوم، اما روز به روز رو بر ضعف و زوال آن افزوده میشود.
خبرگزاری صدای افغان (آوا) -کابل: از زمان حضور جامعهی جهانی و پس از سقوط رژیم طالبان هر انتخاباتی که در افغانستان برگزار شده خالی از چالشها و تقلب نبوده است، تا اینکه انتخابات ریاست جمهوری سال 1398 در فضای امید و نا امیدیها، بدتر از پیش برگزار شد و هیچ نتیجهی قناعت بخشی جز سراسیمگی و تشویش مردم در پی نداشت.
تحلیف دو رئیس جمهور در زمان واحد، در حقیقت یک سنت بیسابقه در تاریخ سیاسی افغانستان است که برخاسته از همین دموکراسی دروغین میباشد. این پدیده نو که در کشورهای غربی عمری بیشتر از یک قرن را سپری کرده است، با آمدن در افغانستان هجده سال است که جز محرومیت، فقر فزاینده و بیثباتی سیاسی هیچ ثمری در پی نداشته است.
نظم نوین که روز گذشته در سایهی دموکراسی به دست اشرف غنی و عبدالله طی دو مراسم جداگانه سنگ تهداب آن گذاشته شد، پهنای بستر سردرگمی و بیسرنوشتی را گسترش داده و در عین حال با واکنشهای مختلف برخی از سیاسیون و شهروندان کشور مواجه شده است.
"داکتر ایاز نیازی" یکی از علمای برجسته دینی کشور در مورد ریاست جمهوری گفته است: حاکم که به فریب و تقلب حکومت را بگیرد، هر رعیتی که در مراسم تحلیف او شرکت کنند مرتد هستند.
البته این فتوی آقای نیازی در فضای مجازی دست به دست میشود و دقیق معلوم نیست و مصداق را هم تعیین نکرده است. اما این عالم دین همواره در نماز جمعه و جماعات از تقلب در انتخابات ابراز نگرانی میکرد.
رحمتالله نبیل، رییس تیم انتخاباتی امنیت و عدالت در واکنش به انجام تحلیف دو رییسجمهور در کابل گفته است: "امروز، روز ناکامی امریکا و متحدینش در افغانستان است."
او خطاب به زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه امریکا در امور صلح افغانستان تاکید کرده است: "با این دموکراسی و تکنوکراتهای تقلبی.. شما (امریکا) مقصر این جنجال بحران هستید، نه فقط افغانستان."
آصف آشنا یک تن از فعالین مدنی و سیاسی اما در صفحه فیسبوک خود نوشته است، افغانستان و جامعهی جهانی میدانند که ثباتوهمگرایی برنده رای انگشتهای ارغوانی مردم است. درست همانگونه که میدانند غنی یکبار دیگر به سیاق 2014، روسیاه داوری مردم و بازنده انتخابات میباشد. درست همانگونه که میدانند غنی یکبار دیگر به کودتای تقلب، اختطاف مشروعیت و ترور ارزشهای جمهوریت متوسل شدهاست.
به گفتهی آشنا با توجه به دستور صریح و الزامآور قانوناساسی، قانونانتخابات، طرزالعملهای حاکم بر پروسه انتخابات، عبدالله عبدالله برنده رای و رییسجمهور منتخب کشور است. "به عنوان یک رایدهنده و حامی سیاسیِ تیم ثبات و همگرایی از تحلیف مشروعیت علیه تحلیف تقلب حمایت و استقبال میکنم".
"به حکم حافظهی تاریخی، مصلحت این است که دکتور عبدالله و سران تیم ثبات و همگرایی، پروندهی مصلحت را ببندند. دلیلی ندارد که یکطرف همیشه قربانی و محکوم به مصلحت باشد. طرف دیگر همیشه ناقض قانوناساسی و مجری سیاست مرگ و درد. سیاست به مرگ گرفتن و به درد راضی کردن."
آشنا افزوده است؛ باید حکومت همهشمول رسما آغاز به کار کند. از فردا در جغرافیایی که حوزه نفوذ سیاسی تیم ثبات و همگرایی است، باید دست غنی و دار و دسته نامشروع و تمامیتخواهش کوتاه شود. پیامد این ایستادگی هرچه باشد، باید پای آن ایستاد شویم. تن دادن به تقلب و خودکامگی، تن دادن به ذلت است.
"سید عباس حسینی" فعال مطبوعاتی و رسانهای گفته است، در چنین شرایطی اعمال فشار امریکا بدون ارائه یک راهکار برای حل بنبست انتخاباتی، گرهی کور این بنبست را محکمتر کرده است. در این بین، متأسفانه نوع رویکرد رهبران سیاسی کشور هم به گونهای بوده که چشمبین اقدام بعدی امریکا، برنامه و طرح این کشور و میانجیگری امریکایی بودهاند.
به باور حسینی این رویکرد در مورد داکتر عبدالله عبدالله بیشتر برجسته و قابل مشاهده بوده تا محمد اشرف غنی که به نظر میرسد در شرایط کنونی رابطه چندان خوبی با امریکا و میانجیگران امریکایی نداشته باشد.
"سید اسد الله علوی" استاد حوزه علمیه هم نوشته که بنده از تبعیض خوشم نمیآید. برای هواداران و طرفداران هر دو رئیسجمهور مبارک باد میگویم، ولی اگر از حق نگذریم حق با عبدالله عبدالله است.