حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعیسی حسینی مزاری رئیس عمومی مرکز فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی تبیان و هیئت همراه، با حضور در موسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) در شهر مقدس قم با حضرت آیت‌الله مصباح یزدی مدظله العالی دیدار و گفتگو کردند.

خبرگزاری صدای افغان (آوا) -قم: حجت‌الاسلام حسینی مزاری در ابتدای این دیدار، خطاب به حضرت آیت‌الله مصباح یزدی عنوان کرد: از اینکه وقت تعیین کردید که خدمت حضرتعالی برسیم سپاسگزاریم و بسیار خوشحال هستیم که پس از سالها انتظار و علاقه‌مندی جهت زیارت حضرتعالی، خداوند متعال این توفیق را نصیب ما کرد که خدمت شما برسیم. هرچند دورادور از طریق رسانه و آثار شما با حضرتعالی در ارتباط بودیم واز افکار واندیشه‌هایتان در عرصه‌های فکری و مبارزاتی بهره می‌بردیم؛ ولی امروز خدمت حضرتعالی رسیدیم تا از هدایت‌ها، نصایح و رهنمودهای شما استفاده نمائیم.
 
وی ادامه داد: انگیزۀ اصلی حضور امروز ما برقراری رابطۀ نزدیک با منبع و مرکز فکر و اندیشۀ ولایت فقیه است. با توجه به اینکه مرکز تبیان تنها تشکل قوی وگسترده‌ای است که طی 30 سال در عرصه مسائل فکری و فرهنگی افغانستان حضور جدی داشته و در میدان مبارزه لحظه‌ای کوتاهی نکرده و نه تنها در افغانستان که حتی در ایران و اروپا و آمریکا و کانادا و جای‌جای کشورهای جهان در مسیر ترویج تفکر ولایت فقیه کار و مبارزه کرده است.
 
رئیس مرکز تبیان با اشاره به فعالیت‌های این مرکز طی 3 دهه مبارزات خود با وجود شرایط و مشکلات نامناسب حاکم بر افغانستان، گفت: مرکز تبیان همواره سعی کرده بر اساس خط و اندیشه امام خمینی (ره) و با قرار گرفتن در مسیر هدایات و رهبری امام خامنه‌ای در عرصه حضوری جدی داشته باشد. در بخش آموزشِ هزاران جوان افغانستانی اعم از دختر و پسر کار صورت گرفته و کادرسازی شده است.

وی ادامه داد: در ولایات و استان‌های مختلف افغانستان و در عرصه رسانه‌ای، خبرگزاری بین‌المللی صدای افغان و روزنامه انصاف را داریم. در عرصۀ فضای مجازی به صورت وسیع وگسترده حضور داریم. در عرصه تبلیغات و امور فرهنگی و تبلیغی فعالیت داشته و یک مدرسه دینی به نام امام امیرالمومنین و یک دبیرستان به نام عترت در کابل داریم. به هر حال تشکیلات تبیان گسترده ترین تشکیلات فکری و فرهنگی در سطح شیعه و سنی افغانستان بوده و تنها تشکیلاتی است که با محوریت ولایت فقیه در عرصه به صورت علنی فعالیت می‌کند.
 
حسینی مزاری اظهار داشت: با وجود حضور چندین کشورِ ضددین، ضدمذهب و ضدمکتب در افغانستان، اما مرکز تبیان به خوبی در این عرصه وارد شده و البته تاوان این کار خود را هم پرداخته است. از جمله در تاریخ 9 دلو/ بهمن سال 1373، 9 نفر از شخصیتهای رهبری تشکیلات ما در ولایت بلخ به شهادت رسیدند و همچنین دفتر ما در کابل در تاریخ 7 جدی/ دی 1396 مورد حمله انتحاری گروه منصوب به داعش قرار گرفت و بیش از 50 نفر از همکاران ما شهید شدند و بیش از 90 نفر دیگر نیز زخمی گردیدند. هرچند هدف دشمن از این حمله این بود که ما را به کلی از کار بیندازد، اما الحمدالله بعد از آن حادثه اقبالِ‌ مردم به خط فکری ما افزایش یافته و حضور جوانان در تشکیلات مرکز تبیان بیشتر و بیشتر شد.
 
رئیس مرکز تبیان با بیان اینکه قطعا مشکلات گسترده‌ای در افغانستان وجود دارد، خطاب به حضرت آیت‌الله مصباح یزدی اظهار داشت: ظرفیت کار در کشور ما بسیار بالاست و البته مرکز تبیان تاکنون نیز توانسته از این ظرفیت استفادۀ مناسبی نماید، منتها کار و فعالیت ما زمانی درخشش و اثرگذاری بیشتر و جدی‌تری خواهد داشت که مورد حمایتِ شخصیتی مثل حضرتعالی که در شرایط فعلی ایدئولوگِ حرکت‌های دینی و مذهبی در جمهوری اسلامی ایران، جهان تشیع و جهان اسلام هستید قرار بگیریم. لذا علاقمندیم که از ظرفیت‌های موجود برای تقویت حرکت دینی خودمان بهره‌ برده و در عرصۀ افغانستان به صورت قوی‌تر و قدرتمندتر عمل کنیم.
 
حسینی مزاری در پایان سخنان خود، تنها راه پیروزی و نجات جوامع اسلامی بخصوص شیعیان را در پیروی از تفکر ولایت فقیه دانست و گفت: امیدواریم که حضور امروز ما در محضر حضرتعالی سرآغاز یک ارتباط تنگاتنگ میان مجموعۀ مرکز تبیان و دستگاه‌ها و تشکیلات تحت اشراف حضرتعالی باشد.
 
در ادامۀ این دیدار، حضرت آیت‌الله مصباح یزدی مدظله‌العالی با خیر مقدم به حجت‌الاسلام والمسلمین حسینی مزاری و هیئت همراه، اظهار داشت: "خدای متعال را شکر می‌کنم که حیات و توفیقی عنایت کرد که امروز در جمع گروهی از بندگان شایسته و عباد الله الصالحین تشرف پیدا کنم و از تلاش‌ها و فعالیت‌های جهادگرانۀ شما اطلاع پیدا نموده و همچنین از روحیۀ امید و نشاطی که دارید برای فعالیت و گسترش فعالیت‌ها بهره بگیرم."


 
رئیس موسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، با بیان اینکه مطالعه در تاریخ بشریت در منابع دینی و وحیانی نشان می‌دهد که ارادۀ الهی بر این است که در این عالم دائما شرایطی فراهم کند که زمینۀ انتخاب برای انسان‌ها فراهم شود، گفت: خداوند مخلوقات بی‌شماری آفریده است که هیچ انسانی قدرت شمارش آن‌ها را ندارد و ما فقط تنها اسم و اوصافی از آنها می‌دانیم، ولی این مخلوقات از همان ابتدا که آفریده شدند ظرفیت معین فعلی را داشتند و تا آخر هم همین خواهند بود و حدّی برایشان تعیین شده که نمی‌توانند فراتر بروند. حتی جبرئیل که از برجسته‌ترین مخلوقات است، در شب معراج به پیامبر عرض کرد که من تا همین‌جا با شما می‌توانم بیایم و اگر به اندازۀ بند انگشتی بالاتر بروم آتش می‌گیرم.
 
وی ادامه داد: بعد از خلقت همۀ فرشتگان که هیج مخلوقی نمی‌تواند تصوری از آنها داشته باشد، خداوند متعال فرمود که تاکنون جای یک مخلوقی خالی بود که خودش بتواند سرنوشتش را با انتخاب و اختیار بسازد، تکلیف و واجب و حرامی داشته باشد و تشخیص بدهد و تلاش نماید و سعادت و یا شقاوت خود را تعیین کند.
 
علامه مصباح یزدی با بیان اینکه در سایۀ چنین شناختی شاید به این نتیحه برسیم که وجود و ساحت یک انسان از قریب صفر شروع می‌شود، اظهار داشت:‌ جامعۀ انسانی نیز همانند فردِ‌ انسان چنین سیر تدریجی دارد. اولین جوامعی که تشکیل شده‌اند بسیار ساده و ابتدایی بودند و اعضای آن نیز افکار و انگیزۀ محدود داشتند. یعنی همانطور که یک فرد از مرحلۀ نطفه عبور کرده و وارد این عالم می‌شود و سپس مراحل مختلف را می‌گذراند تا به یک انسان بالغ تبدیل شود، جامعه نیز همین‌گونه است. جامعۀ‌ بشری به برکت 124 هزار پیغمبر الهی به درجه‌ای رسید که دیگر احتیاج به پیامبر جدیدی نداشت و در پایان پیامبر خاتم‌النبیین (ص) به همراه کتاب آسمانی قرآن کریم آمد تا همۀ آنچه انسان برای زندگی به آن احتیاج دارد را به بشریت تعلیم دهد.
 
استاد اخلاق حوزۀ علمیۀ قم خاطرنشان کرد: البته خداوند متعال در عین تکمیل برکات و هدایت‌هایی که پیغمبر اسلام داشت، کسانی را که در عصمت و علم و مقامات معنوی نظیر پیامبر بودند، اما عنوان رسالت پیغبری نداشتند را به عنوان ائمۀ معصومین علیهم‌السلام تعیین فرمود که یکی پس از دیگری بیایند و برای هدایت و سعادت بشر تلاش خود را نمایند.

آیت‌الله مصباح یزدی افزود: خوب اینجا یک سوال طبیعی مطرح می‌شود که آیا آن مسئولیتی را که پیغمبر اکرم و ائمه اطهار برای هدایت انسانها بر عهده داشتند، بعد از رحلت و شهادت آن بزرگواران تمام می‌شود و انسان‌های آینده دیگر به چنین هدایت‌ها و رهبری‌هایی نیاز ندارند،‌ و یا اینگونه نیست؟
 
وی ادامه داد:‌ قاعدتا جوابی که ابتدا به ذهن انسان می‌رسد این است که بعید است که جوامع فعلی نیاز به هدایت و رهبری نداشته باشند، یعنی همانطور که انسان‌های دو هزارسال پیش به رهبری احتیاج داشتند، انسان‌های کنونی هم که حتی نیازهایشان بیشتر نیز شده، به رهبری نیاز دارند. خب حکمت الهی در این زمینه چه اقتضایی دارد؟ جوابی که همۀ ما به آن معتقد هستیم این است که هدایت الهی یک کلیات و همچنین مصادیق جزئیِ متغیر می‌خواهد. آن کلیات با آمدنِ پیامبر و نزول قرآن کریم تکمیل شده، آنچه لازم است تشخیص مصادیق است که خودش یک تکلیف و مرحله‌ای از رشد انسان‌هاست که خودشان بتوانند موارد راستین را تطبیق و تشخیص بدهند.
 
علامه مصباح یزدی افزود:‌ کسانی که در زمان پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار علیهم‌السلام بودند، در طول تقریبا 250 سال به این حد نرسیده بودند که خودشان همه موارد را تطبیق کنند و تشخیص بدهند، اما حکمت الهی اقتضا کرد که با امام یازدهم جامعه به حدی برسد که در میان آنها کسانی (علما) باشند که تطبیق آن کلیات برای موارد خاص را بتوانند انجام دهند. خب این مسئولیتی است که بعد از غیبت امام زمان به عهده علما گذاشته شده است. اگر دستگاه فقاهتِ علما نبود و هر کسی خودش به دنبال استنباط می‌رفت خیلی کار مشکل می‌شد، ولی با تدبیرهایی که خداوند اراده کرد و تشویق ائمه اطهار و توفیقاتی که از سوی وجود ولی عصر (عج) بر علما صورت گرفت، فقهایی تربیت شدند که تمام عمرشان را صرف نمودند تا احکام جزئی را استنباط کنند و در اختیار دیگران قرار بدهند.
 
ایشان با بیان اینکه پیامبر (ص) و ائمۀ اطهار علیهم‌السلام وظیفه‌ای فراتر از پیام‌رسانی داشته‌اند، گفت: خداوند متعال فرموده است که اگر مردم ایمان آوردند و با امام بیعت کردند، در آن صورت امام وظیفۀ جدیدی پیدا می‌کند و آن مدیریت جامعه است که یک عنوان خاصی است و ملاک آن امر و نهی و دستور است. ما هیچ جامعه‌ای حتی جامعه بدوی خانوادگی را سراغ نداریم مگر اینکه یک بزرگتری داشته‌اند.
 
این استاد حوزۀ علمیه قم اظهار داشت که مدیریت جامعه اسلامی از مدینه شروع شد و پیامبر 10 سال در این شهر حضور داشتند و جامعه را مدیریت می‌کردند. اکثر مسلمانان معتقدند که این وظیفه با رحلت پیامبر به آسمان رفته و همانگونه که پیامبر اسلام آخرین رسول بوده آخرین مدیر هم خواهد بود. اما بخش دیگری از مسلمانان که خداوند به آنها توفیق داد تا مقام ائمه معصومین را بشناسند و مقام و مکتب آنها را فرا بگیرند معتقد شدند که بعد از پیامبر اکرم ولو اینکه پیامبر دیگری نباشد و رسالت جدید و حکم جدیدی آغاز نشود، اما مدیریت هست و این مدیریت الهی تا دوران امام عصر (عج) ادامه پیدا خواهد کرد.

وی با طرح این مسئله، ادامه داد: اینجا سوالی پیش می‌آید و آن این است که ما می‌دانیم که بسیاری از ائمۀ ما در شرایطی زندگی می‌کردند که دسترسی عموم مردم به آنها در مواردی ممکن نبود و بالاتر از آن در زمان غیبت که امام معصوم از دیده‌ها پنهان است، مردم باید چه کنند؟ برخی خیال می‌کنند این اشکال تنها متوجه دوران غیبت است، در حالی که حتی در زمان حضور معصومین نیز برخی پیروان که در مکان‌های دورتر بودند چطور می‌توانستند مسایل خود را حل کنند؟ 

علامه مصباح یزدی افزود: اینجاست که باید گفت خود ائمۀ معصومین علیهم‌السلام باب دیگری را بر روی شیعیان و مسلمانان گشودند و آن عبارت بود از اینکه پیروان زمانی که دسترسی به امام معصوم نداشته باشند، در مسایلی که وظیفۀ امامت اقتضا می‌کند، به آن کسی که مورد قبول امام معصوم می‌باشد یا به تعبیر خودمان اشبه به امام معصوم باشد مراجعه کنند.

وی با بیان اینکه حتی در زمان خود ائمه معصومین علیهم‌السلام نیز مواردی بود که مثلا می‌فرمودند به محمد‌بن مسلم مراجعه کنید، گفت: بلاخره شیعیان معتقد شدند که در دوران غیبت باید در جستجو باشند و کسی را پیدا کنند که لایق این امر باشد و او را ولی امر خود بدانند و از او پیروی کنند. فراهم شدن این زمینه که کسی جای مقام امام معصوم بنشیند و مردم کشور او را همانند امام معصوم واجب‌الاطاعه بدانند، بحث بسیار عظیمی بود که بذرش را نیز خود ائمۀ معصومین علیهم‌السلام نشانده بودند.

آیت‌الله مصباح یزدی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وضعیت بسیار ناهنجار فساد در جامعه و انکار احکام اسلامی در دوران پهلوی و پیش از انقلاب اسلامی ایران، اظهار داشت: وضعیت جامعه به جایی رسیده بود که بسیاری از علما نیز از تحولِ مطلوب ناامید شده بودند. در اینجا خداوند متعال با اراده حکیمانۀ خود یکی از فرزندان اهل‌بیت را مبعوث فرمود که صرفا با سرمایۀ اخلاص به چنان درجه‌ای برسد که نظام طاغوتی شاهنشاهی را ساقط نماید. در عصر ما هیچ کس به اندازه امام خمینی (ره) در دنیا محبوبیت پیدا نکرد و این مهم نیز ثمره و پاداش اخلاص ایشان بود.

وی ادامه داد: الحمدالله بعد از رحلت امام خمینی نیز خدا کسی را جانشین ایشان کرد که در تمام فضائل سرآمد بوده و می‌باشد. شخصیتی که هیچ کسی را مثل او در عالم رهبری غیر از امام خمینی (ره) سراغ نداریم. بنابراین ما از یک طرف از بهترین نعمت‌های خدا بهره‌مند هستیم و از یک طرف سنگین‌ترین وظائف بر عهدۀ ماست. وقتی توان و استعداد و فهم بیشتر می‌شود، مسئولیت نیز بیشتر می‌شود.

استاد حوزه علمیه با بیان اینکه باید شکرگزار نعمت وجود رهبری انقلاب باشیم، گفت: ما در دورانی هستیم و نعمت‌هایی داریم که هیچ قومی را نمی‌شناسیم که از چنین نعمت‌هایی بهره‌مند شده باشد. کدام کشوری را می‌توان نام برد که در دورانی 30 ساله یک روحانیِ مدبر و مخلص در رأس قدرت آن قرار گرفته و شخص اول آن کشور باشد؟ شاید از یک جهت فقط بتوان حکومت حضرت سلیمان را نام برد که آن هم تنها یک مورد بود.

علامه مصباح یزدی با اشاره به اینکه اوج مسئولیت جامعۀ اسلامی متعلق به شخص رهبری است، اظهار کرد: قدرت و فهم و شناخت مقام معظم رهبری (امام خامنه‌ای) نسبت به اسلام و برکت‌های معنوی و هدایت‌های الهی از همۀ ما بیشتر است که در بسیاری از موارد حتی به عقل ما هم نمی‌رسد. گاهی آثار سنگینیِ مسئولیت ایشان را مشاهده می‌کنیم که در فرصت‌های مختلف در مشهد و یا مسجد جمکران ساعت‌ها به سجده می‌رود و گریه می‌کند که خدایا به من کمک کن که اگر تو کمک نکنی از عهدۀ مسئولیت رهبری برنمی‌آیم.

آیت‌الله مصباح یزدی اما تاکید کرد که مسئولیت در جامعۀ اسلامی درجات نازل‌تری هم دارد و بخشی از این مسئولیت‌ها به حسب شرایطِ زندگی و کشورمان و نعمت‌های مادی و معنوی و دشمنانمان بر عهدۀ ماست. کسانی که خدا به ایشان توفیق می‌دهد که در هر شرایطی وظایف‌شان را می‌شناسند و در حد توانشان کوشش می‌کنند، چنین اشخاصی برگزیده‌ترین بندگان خدا در این عصر هستند که ثمرۀ خلفت انسان روی زمین‌اند.

وی خاطرنشان کرد: بنابراین بنده با ذکر این مقدمات حق دارم که بگویم که شما عزیزان که خالصانه در این مسیر فعالیت می‌کنید از برگزیده‌ترین بندگان خداوند هستید که نعمتهایی به شما اعطا شده که به کمتر کسی در عالم داده شده است، لذا باید شکرگزار این نعمات باشید و تکالیف سنگینی که بر دوش‌تان گذاشته شده است را به نحو احسن انجام دهید.

علامه مصباح یزدی یکی از مهمترین وظایف را حرکت در مسیر این حقیقت و سنت الهی دانست که انسان‌ها می‌توانند همدیگر را هدایت کنند. وی گفت که ما اکنون در دورانی هستیم که چنین امکاناتی فراهم است که طبق آن خدا وظیفۀ ما قرار داده که در مورد اصل اسلام و عالم تشیع و اصل ولایت فقیه در جوامع مختلف روشنگری نمائیم.

استاد اخلاق حوزه علمیه با اشاره به اینکه ما باید قدر نعمت‌های موجود در عصر حاضر را بدانیم، گفت: شما هرچقدر هم در راهِ عمل به وظایف خود زحمت بکشید برایتان به نحو احسن ذخیره می‌شود و خداوند هزاران برابر آن را در روز قیامت به شما می‌دهد. کسانی از شما هم که در این راه شهید و یا زخمی و معلول شدند، باید افتخار کنند و خوشحال باشند که این جانبازی قسمت‌شان شده است.

حضرت آیت‌الله مصباح یزدی در پایان سخنان خود خطاب به حجت‌السلام والمسلمین حسینی مزاری و هیئت همراه اظهار داشت: ما سعی خواهیم کرد که در بخش‌های مختلف با شما عزیزان همکاری و همیاری داشته باشیم.

تذکر: این دیدار پیش از حادثۀ تروریستی میدان هوایی بغداد که منجر به شهادت سردار قاسم سلیمانی و همرزمان ایشان گردید، صورت گرفته است.