دولت سعودی در سال 2019 با مسائلی دست به گریبان بوده که ماحصل آن را در سال‌های آتی می‌توان دید. مجموعه‌ای از رخدادها که چشم‌انداز روشنی برای حاکمان ریاض ترسیم نمی‌کند.

به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، عربستان سعودی در حالی سال ۲۰۱۹ را به پایان می‌رساند که رخدادهای تعیین کننده و عملکردهای رهبران این کشور چشم‌انداز مثبتی برای سال‌های آتی ترسیم نمی‌کند. 

وبگاه العهد در گزارشی نوشته است که دولت سعودی در حالی سال ۲۰۱۹ را پشت سر می‌گذارند که تصویری از نقض حقوق بشر و ناکامی‌ها را به نمایش می‌گذارد.

سیاست‌های سلبی و متعصبانه‌ای که دولتمردان سعودی بر پایه غرور و نخوت شدیدا به ادامه آنها اصرار دارند.

حکامی که اداره کشوری مملوء از ثروت را به دست گرفته‌ اما آن را در طبقی از طلا به آمریکایی‌ها تقدیم کرده‌اند با این امید واهی که امنیتشان تأمین شود. امیدی که با رسیدن موشک‌های یمنی به عمق خاک عربستان نابود شد و رؤیای برتری سامانه‌های دفاعی را علی رغم هزینه‌های میلیارد دالری، بر باد داد. اما اتکای دولت سعودی به برخی محافل بین‌المللی به خصوص دولت آمریکاست که تلاش دارد با صرف هزینه‌های هنگفت برای خود حاشیه امن تأمین کند.

العهد در ادامه می‌نویسد که به همین سبب، دولت سعودی در چشم همگان دست به خونریزی و نقض حقوق شهروندان خود می‌زند. از این رو که در موضوعی مانند قتل خاشقچی، دولتمردان سعودی نشان دادند که ارزشی برای خواسته‌های جهانی قائل نیستند و در محاکمه نمایشی بن سلمان و نزدیکان وی از هرگونه اتهامی مبری شدند.

این وبسایت در ادامه به تفکیک به مواردی که دولت سعودی در سال ۲۰۱۹ با آن دست به گریبان بوده پرداخته است.

جنایت‌ها و اعدام‌ها
پرونده جمال خاشقچی که در سال ۲۰۱۸ رخ داد، عاملی برای توقف سرکوب‌ها نشد و بار دیگر دولت سعودی به طور افراطی دست به بستن دهان‌ها و بازداشت و اعدام‌ها و صدور احکام‌های ظالمانه زد. حاصل این روند دهها بازداشتی با حکم‌های متفاوت قضایی شد. در حال حاضر ۴۷ بازداشتی در منطقه شیعه‌نشین الشرقیه با خطر اعدام مواجه هستند که از بین آنها ۱۲ تن کودک هستند.

در ماه می ۲۰۱۹ (سوم ثور) دولت سعودی دست به اعدام ۳۷ نفر زد و با خونسردی سر آنها از تنشان جدا کرد. از بین اعدام شدگان شش نفر کودک بودند و ۳۳ نفر از آنها نیز از شیعیان قطیف و احساء به شمار می‌آمدند. کسانی که صرفا به خاطر بیان عقیده و حضور در اعتراضات از سال ۲۰۱۱ در زندان به سر می‌بردند.

اما علی رغم انتقادات وسیع، حاکمان سعودی به بازداشت و سرکوب فعالان حقوق بشری ادامه داد و نزدیک به ۶۰ شهروند عربستانی از زن و مرد و پیر و جوان را در ولایت ها و مناطق مختلف بازداشت کرد.
 
ناتوانی و ورشکستگی اقتصادی
بودجه سال ۲۰۲۰ که مدتی پیش وزارت دارایی سعودی از آن رونمایی کرد؛ بیش از هرچیزی نشان از روزهای سخت ریاض در سال آتی دارد. دولت سعودی در سال آتی با کشری بودجه بی سابقه ۵۰ میلیارد دالری در مقابل کسری بودجه ۳۵ میلیارد دالری در سال ۲۰۱۹ مواجه خواهد بود. مسئولان ریاض همچنین در بودجه پیش‌بینی کرده‌اند که در کنار افزایش مالیات‌ها، سطح به کار گیری کارگران خارجی را نیز کاهش دهند.

در همین حال، گزارش‌ها از عدم رضایت محمد بن سلمان از روند تحقق برنامه‌های چشم‌انداز ۲۰۳۰ خبر می‌دهند.

وبگاه بلومبرگ در ۲۰  قوس در گزارشی نوشت که دولت سعودی شروع به بازنگری در طرح چشم‌انداز ۲۰۳۰ که برای دوران پس از نفت پایه‌ریزی شده بود کرده و «محمد بن سلمان» از اقدامات انجام گرفته و سرعت کارها رضایت ندارد.

طبق آمار رسمی میزان بیکاری در سال آتی به ۱۲.۸ درصد خواهد رسید اما یک کارشناس اقتصادی عربستانی به العهد گفت که طبق آمار رسمی میزان بیکاری به ۳۴ درصد می‌رسد اما دولتمردان سعودی حاضر به رسانه‌ای کردن آن نشده‌اند.

در این میان شاید مهم‌ترین رخداد اقتصادی در عربستان، واگذاری بخشی از سهام شرکت آرامکو باشد. اقدامی که در طی ماههای متوالی با ناکامی روبه‌رو شد و بارها دولتمردان سعودی تاریخ واگذاری را به تاریخ دیگری موکول کردند و در نهایت تصمیم گرفتند که واگذاری را در سطح بازار داخلی عملی کنند که این موضوع نشان از عدم عملی شدن پیش‌بینی‌ها بود.

عدم تمایل شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی برای خرید سهام آرامکو بعنوان بزرگترین رخداد اقتصادی تاریخ عربستان دلایل اقتصادی و سیاسی با خود به همراه دارد که به حمله پهپادی دسامبر ۲۰۱۹ به تأسیسات آرامکو باز می‌گردد.

باتلاق یمن
العهد در بخش پایانی گزارش خود نوشت که حمله پهپادی ۱۴ سپتامبر که تأسیسات نفتی «ابقیق» و «خریص» وابسته به آرامکو را هدف قرار داد. آغازی بر تغییر روند جنگ یمن به شمار می‌رود و پس از این حمله دقیق دولتمردان سعودی به این نکته دریافتند که بمباران روزانه یمنی‌ها و جنایات جنگی کمکی به برنامه‌های آن‌ها در یمن نمی‌کند.

از سوی دیگر این حمله نشان دهنده حجم آمادگی نظامی نیروهای یمنی و توان آنها برای نفوذ به عمق خاک عربستان و به لرزه در آوردن پایه‌های اقتصاد سعودی‌ها و همزمان نشان از ناکامی سامانه‌های دفاعی و نظامی گران قیمت ارتش سعودی بود.

بروز درگیری‌های سنگین در جنوب یمن و دو تکه شدن جبهه همسو با ائتلاف سعودی در داخل یمن و از سوی دیگر تصمیم امارات برای کاهش نیروهای خود در این کشور، سعودی‌ها را بیش از پیش به عمق باتلاقی که در آن فرو رفته آگاه کرد.

عملیات «نصر من الله» که در ۲۹ سپتامبر (هفتم میزان) به دست نیروهای یمنی انجام شد و هزاران اسیر از مزدوران ائتلاف و صدها سرباز و افسر سعودی نصیب یمنی‌ها کرد از دیگر ضربات سنگین به دولت سعودی محسوب می‌شد.

روند اتفاقات و رخدادهایی که در یک سال اخیر در جنگ یمن به وقوع پیوسته، حکام سعودی و شخص بن سلمان را به این نتیجه رسانده که پس از گذشت پنج سال و با پذیرش جنبش انصارالله پای میز مذاکره بیاید.

منابع خبری از مذاکرات عمان، اردن و ریاض در ماههای گذشته میان هیأتی از انصارالله یمن با سعودی‌ها روایت می‌کنند. سخن ماه گذشته «عادل الجبیر» مبنی بر اینکه حوثی‌ها جزئی از یمن هستند و باید در تعیین سرنوشت این کشور نقش داشته باشند، با ادبیات روزهای اول جنگ بسیار متفاوت است.