عضو مجلس خبرگان رهبری جمهوری اسلامی ایران، ارتحال مرحوم آیتالله آصف محسنی (ره) را تسلیت گفت و خاطرنشان ساخت: آیتالله محسنی (ره) اندیشهی تقریبی پویا، سلوک تقریبی فعال و نهادسازی تقریبی کارآمدی داشت و نقشى موثری در یکپارچگی ملت افغانستان و وحدت میان شیعه و سنی در آن دیار ایفاء نمود.
آیت الله احمد مبلغی در پیامی با تشریح جوانب علمی، اندیشهها و فعالیتهای اجتماعی و خصائل اخلاقی و اندیشههای تقریبی آیتالله محسنی یادآورشد: او در تقریب فکری، به اصالت و ظرفیت سه اصل "همگرایی بر پایه مشترکات"، "احترامگذاری اتباع مذاهب به یکدیگر" و "پیوسته بودن شيعه و سنى به هم در سرنوشت" باور عمیق داشت و بر آن تاکید میکرد.
متن کامل این پیام به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحيم
ارتحال فقیه ربانی حضرت آیت الله آصف محسنی از کشور افغانستان موجب تاثر حوزههای علمیه قم و نجف شد. این مصیبت را به پیشگاه مقام معظم رهبری و مراجع معظم تقلید و حوزههای علمیه و خانواده آن مرحوم تسلیت عرض میکنم. فقیهی چشم به روی جهان فرو بست که با خود اندیشهها و ایدههایی سازنده در مورد امت اسلامی و وحدت آن به همراه داشت که به فراتر از شرایط محیطی و زمانی زندگی او، تعلق و توجه دارد.
دست کم در چهار زمینه میتوان شخصیت این فقیه راحل را مورد ارزیابی قرار داد:
الف- جوانب علمی:
آیت الله محمد آصف محسنی (ره) از حیث علمی در سطح بالایی از علوم اسلامی به ویژه فقه قرار داشت؛ کتابهای متعدد و متنوع او از عمق دانش، و جامع الاطراف نگری او حکایت دارد. او فقيهى مسلط بود و در اولویتبندیهای فقهی، رویکرد خود را به مسائل مستحدثه معطوف کرده بود و از طرف دیگر میکوشید تا فقه را در عرصه اجتماع و پارلمان پیگیری کند.
این شخصیت علمی در زمینه رجال، هم، واجد دانش رجال به صورت تخصصى و هم، واجد مهارت تطبیق رجال به صورت کاربردی بود، و این هر دو در آثار او نمایان و آشکار است.
ب- اندیشهها و فعالیتهای اجتماعی:
این شخصیت سابقه طولانی در جهاد افغانستان دارد. او نقشى موثر در یکپارچگی ملت افغانستان و وحدت میان شیعه و سنی در آن دیار ایفاء نمود. این شخصیت فقیه فعالیتهای رسانهای گستردهای را در کشور افغانستان به نفع دین و انسجام مردم آن کشور فراهم آورد. او طرفدار انقلاب اسلامی و در زمره پشتیبانان برجسته آن به حساب میآمد.
ج- خصائل اخلاقی:
این فقیه راحل دارای خصوصیات اخلاقی برجستهای همچون زهد و پیراستگی، تواضع و بی ادعایی، صفا و وفای در روابط شخصی و گروهی و خیرخواهی و دلسوزی به حال افراد و مجموعهها و امت اسلام بود. نگاه، رفتار، اخلاق، حضور، کلمات و در یک کلمه وجود او در جامعه سرشار از جاذبههای اخلاقی و دعوت به اخلاق اسلامی بود.
د- اندیشهها و فعالیتهای تقریبی:
تقريب آيتالله محسنى را در سه فراز میتوان شناسایی و تعریف کرد؛ تقریب فکری، تقریب سلوکی و تقریب نهادی. او "اندیشه تقریبی پویا"، "سلوک تقریبی فعال" و "نهادسازی تقریبی کارآمد" داشت.
فکر، رفتار و رویکرد این شخصیت فقیه به "عقلانیت تقریبی" معطوف بود و حضور او در گفتمان انقلاب اسلامی، در زمینه تقریب مذاهب، حضوری پرثمر و پرنشاط بود. او در تقریب فکری، به اصالت و ظرفیت سه اصل "همگرایی بر پایه مشترکات"، "احترامگذاری اتباع مذاهب به یکدیگر" و "پیوسته بودن شيعه و سنى به هم در سرنوشت" باور عمیق داشت و بر آن تاکید میکرد.