وزیر زراعت، آبیاری و مالداری می‌گوید که برای نخستین‌بار در افغانستان، سیستم «نشانه‌های جغرافیایی» یا «جی‌آی» ایجاد و خصوصیات عمده‌ترین محصولات زراعتی افغانستان از قبیل زعفران، انار قندهار و جلغوزه سیاه در آن ثبت می‌شوند.

به گزارش خبرگزاری آوا، نصیراحمد درانی وزیر زراعت کشور، امروز (پنجشنبه ۱۹ثور) حین امضای تفاهم‌نامه سیستم "نشانه‌های جغرافیایی" با نماینده‌ی سازمان خوراکه و زراعت ملل متحد در کابل، گفت که این سیستم توسط وزارت زراعت به همکاری سازمان خوراکه و زراعت ملل متحد و با حمایت مالی دفتر نماینده‌گی اتحادیه‌ی اروپا در کابل و مؤسسه «جی‌آی‌زید» ایجاد می‌شود.

آقای درانی افزود که این سیستم یکی از معیارهای قبول‌‌‌شده‌ی سازمان تجارت جهانی بوده و مدافع حقوق مولد و مستهلک است.

او ادامه داد: "مولد این سیستم امتیاز این را دارد که به کدام طریقه تولید می‌کند. همچنین مستهلک هم اختیار دارد که کدام تولیدی از کدام منطقه را با کدام معیار خریداری کند.»

او تاکید کرد که افغانستان می‌تواند آن‌عده محصولات زراعتی و صنعتی‌اش را وارد این سیستم نماید که دیگر کشورها قادر به تولیدش به چنین معیاری نیستند.

درانی خاطر نشان کرد که افغانستان در گام نخست، زعفران هرات، انار قندهار و جلغوزه پکتیکا را به نام خود این ساحات جغرافیایی ثبت خواهد کرد.

به گفته‌ی او، این اقدام باعث می‌شود تا دیگر کشورها از جمله پاکستان محصولات افغانستان را به خود ثبت و صادر نتوانند.

درانی با اشاره بر اینکه امروز پاکستان جلغوزه افغانستان را به نام خود صادر می‌کند، گفت که هر گاه این محصول وارد سیستم «جی‌آی» شود، پاکستان قادر به صادر کردن آن به نام خود نخواهد بود.

وزیر زراعت گفت: ‌«زمانی که ما بتوانیم تولیدات خود را در سیستم جی‌آ‌ی ثبت بکنیم، کشور دیگری نمی‌تواند به نام خود صادر کند؛ این مالکیت ما است.

او اضافه کرد که درعین‌ زمان، سیستم جی‌آی این نفع را به ما می‌رساند که حداقل ۲۹ درصد محصولات خود را نظر به نرخ روز، بهتر بفروشیم. "هیچ نوع سرتفکیتی ضرورت نیست و مستقیم به مارکیت اروپایی دست‌رسی پیدا می‌کنیم".

آقای درانی تاکید کرد که پروژه ایجاد سیستم «جی‌آی» طی سه سال آینده‌ تکمیل خواهد شد و این سیستم می‌تواند دست‌رسی افغانستان به مارکیت‌های بین‌المللی را فراهم سازد.

او تاکید افغانستان به مارکیت‌های بین‌المللی دست‌رسی ندارد و نداشتن معیاری لازم برای تولید و درست بسته‌بندی نکردن از دلایل اصلی عدم دست‌رسی افغانستان به مارکیت جهانی است.

نشانه‌ جغرافیایی، علامت کالاهایی صادراتی اند که مبدای جغرافیایی آن مشخص و از ویژه‌گی خاصی برخوردار باشند. در این سیستم، تمام مشخصات یک محصول زراعتی یا صنعتی که در یک منطقه‌ی جغرافیایی با خصوصیات ویژه تولید می‌شود، ثبت می‌گردد.

این سیستم طی سه مرحله که شامل تدوین قوانین و اسناد تقنینی خاص، ثبت محصولات و حمایت و حفاظت از این سیستم می‌باشد، تطبیق می‌گردد.

در مرحله‌ی اول بیش از ۴۶ میلیون افغانی از سوی دفتر نماینده گی اتحادیه اروپا و مؤسسه «جی‌آی‌زید» هزینه می‌شود. این مرحله طی یک‌سال اجرا خواهد شد.

در همین حال، راجندرا آریال، رییس سازمان خوراکه و زراعت ملل متحد در افغانستان، می‌‌گوید که این سازمان در پیاده‌سازی سیستم «جی‌آی» تجربه‌ی خوبی دارد و افغانستان را در پیاده‌سازی بهتر این سیستم همکاری می‌کند.

آقای آریال افزود وارد کردن مشخصات محصولات خاص زراعتی و صنعتی به سیستم «جی‌آی»، ارزش این محصولات را در مارکیت‌های جهانی بالا می‌برد.

مقدسه یورش معین وزارت صنعت و تجارت نیز، در این مراسم گفت که تطبیق سیستم «نشانه‌‌های جغرافیایی» کمک می‌کند تا از صدور کالای افغانستانی به نام دیگر کشورها جلوگیری شود.

او با اشاره بر اینکه برخی از محصولات زراعتی افغانستان به نام پاکستانی به مارکیت‌های بین‌المللی صادر می‌شود افزود که چنین وضعیتی ضربه‌ی کلانی را به تولیدکننده‌گان افغانستان وارد کرده است.

در همین حال، نیکلاس تایلر از مسوولان دفتر نماینده‌گی اتحادیه‌ی اروپا در کابل نیز، می‌گوید که سیستم «نشانه‌های جغرافیایی» با مارک تجارتی متفاوت است و سیستم «جی‌آی»، از سوءاستفاده و صادر کردن محصولات یک جغرافیا به نام جغرافیای دیگر جلوگیری می‌کند.

به گفته‌ی او، بیش‌تر کشورهای اروپایی از همین سیستم استفاده می‌کنند.