مهارت افغان‌ها در آهنگری با استفاده از سبک کلاسیک زبانزد خاص و عام در جهان می‌باشد تا جایی که گفته می‌شود خارجی‌ها از ظروف میسی آهنگران افغانی استفاده می‌کنند. اما این پیشه و مهارت با سیستم بازار آزاد و واردات اجناس خارجی در حال انقراض و نابودی است.

به گزارش خبرگزاری صدای افغان (آوا)؛ رسته آهنگری (خیابان آهنگران) ولسوالی خلم ولایت بلخ نمونه‌ی بارز این موضوع است. آهنگران خلمی در خیابان پر از آب و گل با بی‌توجهی مسئولین حکومتی و رقابت با اجناس خارجی در حال مبارزه هستند تا از این مسلک و مهارت حفاظت کنند.

آنان می‌گویند رقابت خوب است اما نه به قیمت نابودی. دولت با بی‌توجهی، ارزش‌ها، فرهنگ و مهارت‌های داخلی افغانستان را به نحوی دارد نابود می‌کند، اگر در عرصه مهارت آهنگری توجه نشود، این مهارت در آینده وجود نخواهد داشت.



عبدالکبیر یکی از آهنگران ولسوالی خلم ولایت بلخ با اینکه در حال ساختن دسته‌ی کارد یا چاقو است طی مصاحبه‌ای به خبرنگار آوا گفت: من مهارت آهنگری را از برادر بزرگ یاد گرفته‌ام (به عبارت خودش خلیفه‌مه لالای کلانم است) و حدودا 12 سال از آهنگری ما در کوچه آهنگران خلم می‌گذرد. کار ما ساختن کارد، قیچی، منگل (منگل ابزاری‌ است برای قطع کردن ساقه‌های گندم) و لوازم فرمایشی مردم از آهن‌آلات کهنه‌ی وسایط نقلیه می‌باشد.

وی افزود: ما تکه‌ای از آهن ضخیم را می‌گیریم و داخل کوره می‌گذاریم تا خوب گرم شود. بعد آن را برش می‌زنیم و با ضربات چکوش و قطع کردن‌ها ابزار مورد نظر را می‌سازیم، ما این ابزارها را به قیمت‌های مختلف با جنسیت‌های مختلف طبق خواست متقاضیان عرضه می‌کنیم.


عبدالکبیر از کیفیت پایین لوازم خارجی سخن زده، می‌گوید: در گذشته‌ها تولیدات خارجی که ظاهر آراسته و خوب داشت تاثیرات منفی را بر آهنگران داخلی می‌گذاشت اما خوشبختانه مردم با استفاده از لوازم خارجی دانستند که کیفیت اجناس داخلی بخصوص ابزارهای آهنی بسیار خراب است؛ حالا مردم از تولیدات ما استفاده می‌کنند و ابزارهای تولیدشده توسط آهنگران خلم به کابل، بدخشان، تخار، مزارشریف و شهر‌های دیگر کشور صادر می‌گردد.

نامبرده گفت دولت اگر اندکی در قسمت مهارت‌های داخلی بخصوص آهنگری توجه کند آهنگران افغانستان با همین امکانات ناچیز می‌توانند نیازمندی جامعه را برطرف کنند.



استاد نعمت‌الله آهنگر که 70 سال عمر دارد، می‌گوید من به مدت 45 سال است که مشغول آهنگری هستم و بیش از 20 شاگرد تربیت کردم و اکنون هر کدام از آنها یک فرد ماهر در عرصه آهنگری می‌باشند، فراگیری، کسب و مهارت در زندگی عزت و آبرو است چون ضمن اینکه نیازمندی مردم را برآورده می‌کند باعث امرار معاش در زندگی می‌گردد؛ همین لطف خداوند متعال محسوب می‌شود.

وی گفت در گذشته آهنگران گادی (چوکات چوبی با تایرها و دسته‌ها که به اسب بسته می‌شود) می‌ساختند اما برای فعلا رکشا و موتر جاگزین شده ولی ساختن چنین دستگاه‌هایی توانایی آهنگران را نشان می‌دهد. اگر زمینه و فرصت مهیا گردد ما با مهارت‌های خود قادر به ساختن بسیاری از لوازم زندگی مردم هستیم.

استاد نعمت‌الله می‌گوید که عایدات نسبت به زحمات ما چندان نیست اما با آهنگری زندگی را می‌گذارنیم، من که زندگی‌ام را با آبرو و خدمت به مردم کم‌کم به پایان رسانده‌ام. ای کاش بزرگان دولت از خواب بیدار شوند و برای گسترش مهارت‌های داخلی اقدام کنند.

عبدالله یکی از فروشندگان لوازم و ابزارهای خانگی به خبرنگار آوا می‌گوید: کیفیت مواد داخلی با خارجی به هیچ عنوان قابل مقایسه نیست چون ابزارهایی که توسط آهنگران داخلی ساخته می‌شود در آن آهن با کیفیت و تلاش زیاد صورت می‌گیرد اما متاسفانه رجوع مردم بیشتر به طرف اجناس خارجی است.

وی گفت: اگر ما کاردهای وارداتی از پاکستان را با کارد‌های داخلی مقایسه کنیم می‌بینیم که قیمت جنس پاکستانی ارزان ولی بی‌کیفیت و کم‌دوام است اما جنس داخلی با کیفیت و دوامش با عمر انسان برابری می‌کند.

شایان ذکر است که آهنگران داخلی قادر به ساخت ابزار های چون تبر، زنجیر، میخ، کارد، بیل، تیشه و غیره هستند.