به دنبال اعلام رئیس‌جمهور غنی مبنی بر برگزاری لویه‌جرگه مشورتی صلح در کابل، برخی آگاهان امور سیاسی می‌گویند که آقای غنی می‌خواهد برای استمرار قدرت خود از ابزار لویه‌جرگه استفاده کرده و به نحوی به ادامه‌ی حکمرانی‌اش مشروعیت ببخشد. اما برخی دیگر از آگاهان ابراز امیداواری کرده و معتقدند که برگزاری لویه‌جرگه مشورتی صلح به شرطی مفید واقع خواهد شد که فرمایشی نباشد و تمام اقشار جامعه در آن سهم داشته باشند.
 
به گزارش خبرگزاری صدای افغان؛ عبدالمجیب خلوتگر، کارشناس امور سیاسی و رئیس اجرایی "نی" در مصاحبه با آوا با بیان اینکه در افغانستان همیشه از ابزارهای سنتی برای کسب منافع قدرت استفاده شده است گفت: قطعا این بار آقای غنی می‌خواهد برای استمرار قدرت خود از این ابزار استفاده کرده و به نحوی به ادامه حکومت خود مشروعیت‌ ببخشد.

آقای خلوتگر افزود: رئیس‌جمهور با برگزاری این جرگه می‌خواهد از اهمیت، فعالیت و یا نقش امریکا در پروسه صلح که توسط خلیلزاد به پیش برده می‌شود بکاهد و در نهایت آقای غنی می‌خواهد تا منافع خود را از این طریق تامین کند.

نامبرده علاوه کرد که کرزی اهمیت و اثرات چنین نشست‌هایی را از غنی بهتر درک می‌کند. وی از جمله اشخاص مهم حاضر در نشست مسکو بوده است. کرزی قصد دارد تا در صورتی که تحولات مثبتی در راستای صلح در نتیجه جرگه‌ی مشورتی به وجود آید از دایره بیرون نباشد و اگر ‌لویه‌جرگه با آوردن صلح در صورت بازگشت نظام به حکومت موقت توافق کند؛ باز هم وی تاثیرگزار باشد و رهبری آتی حکومت موقت را بدست بگیرد.

محمدظریف ناصری آگاه امور سیاسی نیز در گفتگو با آوا با ابراز اینکه مسئله‌ی صلح افغانستان یک مسئله‌ی پیچیده است، می‌گوید: وقتی خلیلزاد در رابطه با صلح به کشورهای اروپایی سفر می‌کند و در عین حال، تلاش‌های منطقوی و گفتگوها نیز در سراسر منطقه برگزار می‌گردد؛ نمایانگر پیچیدگی صلح این کشور است.

ناصری در ادامه گفت: امیداورم که این لویه‌جرگه فرمایشی نباشد و تمام اقشار افغانستان، احزاب سیاسی، جامعه مدنی و تمام نمایندگان مردم در آن سهم داشته باشند و اشرف غنی، بزرگان و شخصیت‌های مطرح و تاثیرگزار با برگزاری جرگه مشورتی صلح به یک اجماع ملی در داخل افغانستان دست پیدا کنند تا در آینده از مداخلات بیرونی جلوگیری به عمل آید.

نامبرده یادآور شد که کرزی با استقبال از برگزاری لویه‌جرگه‌ی مشورتی در مورد صلح می‌خواهد همچنان تاثیرگذار باقی بماند و ممکن است تلاش داشته باشد که قانون اساسی را تعدیل کند و یا هم با توافق در لویی‌جرگه زمینه کاندیدا شدن خودش را فراهم بسازد.

وی می‌گوید: متاسفانه چهل سال از جنگ افغانستان می‌گذرد، اما هنوز نتوانستیم به یک ثبات و آرامش برسیم و تاکنون این کشور همانند کشورهای دیگر، به حالت عادی خود که همه قوانین و امورات آن به وقت و زمان آن اجرا شود، برنگشته است. متاسفانه این بحران در طول چندین سال در کشور ادامه دارد و ما در امر نقطه‌گذاری بر پایان بحران ناتوان بوده‌ایم.

وی با ابراز اینکه مردم از جنگ درازمدت افغانستان خسته شده‌اند اظهار داشت: امیدوارم تا کشورمان در نتیجه‌ی این تلاش‌ها، برگزاری گفتگوها در نقاط مختلف منطقه و کوشش‌های ملی و بین‌المللی و بالآخره برگزاری لویه‌جرگه، به یک صلح و ثبات پایدار دست پیدا کند.
 
شهزاده مسعود یکی از کارشناسان دیگر مسایل سیاسی نیز در این مورد گفت: به نظر من جرگه‌ی مشورتی وقت ضایع کردن است. مهم این است که زمینه برای جرگه عنعنوی فراهم شود تا مخالفین دولت هم در آن شرکت کنند و تمام افغان‌ها زیر یک چتر واحد تصمیمی ملی بگیرند و برای تمام مسایل راه‌حل پیدا کنند. این بهترین گزینه بجای جرگه‌ی مشورتی خواهد بود."

آقای مسعود می‌گوید که لویه‌جرگه عنعنوی صلاحیت اجرایی دارد و در تاریخ افغانستان،‌ بسیاری از مسایل ملی از طریق لویه‌جرگه عنعنوی حل شده‌ است.

روز گذشته محمد اشرف غنی در نشست مشورتی صلح از فرخوان لویه‌جرگه در ماه حمل سال آینده‌ی خورشیدی خبر داد.

رئیس‌جمهور غنی اعلام کرده است که لویه‌جرگه‌ی مشورتی صلح در ماه حوت سال روان خورشیدی در کابل برگزار خواهد شد.

حامد كرزى رئيس‌جمهور پيشين کشور نیز با نشر اعلامیه‌ای، حمايت و پشتيبانى خود را از اعلام آمادگى محمداشرف غنى براى برگزارى لويه‌جرگه مشورتى به منظور حل معضلات افغانستان، اعلام نموده و آن را مورد تأييد قرار داده است.

حامد كرزى می‌افزايد: "چنانچه قبلاً هم مكرراً بر برگزارى لويه‌جرگه و تمثیل اراده‌ی مردم تاكيد نموده‌ام و آن را تنها راه برون‌رفت از مشكلات موجود در كشور می‌‌دانستم، اكنون نيز تمثیل اراده‌ی مردم از طریق لويه‌جرگه را براى رسيدن به صلح دايمى و سرتاسرى در كشور ضروری دانسته و از آمادگى حكومت براى برگزارى آن حمايت همه‌جانبه‌ی خود را اعلام می‌كنم.»

گفته می‌شود که این اقدام رئیس‌جمهور غنی زیر فشار احزاب و جریان‌های سیاسی صورت گرفته است.

حامد کرزی همچنان انتخاب محمدعمر داودزى را براى پيشبرد امور لويه‌جرگه، انتخابی مناسب خوانده و موفقيت‌هاى مزيد برایش استدعا می‌كند.

این در حالی است که رئیس‌جمهور غنی به شدت با ایجاد اداره موقت و مذاکرات جریان‌های سیاسی با گروه طالبان مخالفت کرده است.