مهندس کهرمی گفت: اکثر شخصیت‌های سیاسی ما در حال معامله و بده‌بستان با قدرت‌های خارجی هستند و با گرفتن پول سعی دارند منافعشان را تامین کنند و اگر گاهی هم شعارهای مردمی سر می‌دهند صرفا به این دلیل است تا حمایت‌های مردمی را باید پشت سر خودشان داشته باشند.

نشست و هم اندیشی "افغانستان و ایفای مسئولیت اسلامی؛ اهمیت کار داخلی و ضرورت تلاش خارجی" به مناسبت تجلیل از اندیشه و کارکرد دو شخصیت ولایی؛ میرابولقاسم سوما و ملوک جان قندهاری، با حضور علما، نخبگان، فرهیختگان و اندیشمندان مهاجر افغانستان از سوی مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان در مشهد مقدس برگزار شد.

به گزارش خبرگزاری صدای افغان (آوا)، در این نشست که یک‌شنبه شب در حسینه‌ی شهید سیدعلی‌اکبر مصباح برگزار گردیده بود آقای مهندس کهرمی باهنر -یکی از همرزمان مرحوم ملوک جان قندهاری - با بیان این مطلب که استعمار در افغانستان صرفا به دنبال کسب منافع خودش است بیان داشت: متاسفانه امروز کشور ما محل اجرای طرح‌های استعمار پیر یعنی انگلیس قرار گرفته است.این استعمار است که همچون ماری افعی مردم افغانستان را در کام خود گرفته و تمام مصیبت‌هایی که بر سر مردم ما می‌آید به سبب نقشه‌ها و حضور استعمار در کشورمان است.

وی با ابراز تاسف از اینکه اکثر شخصیت‌های سیاسی ما در حال معامله و بده‌بستان با قدرت‌های خارجی هستند تصریح کرد: این عده با گرفتن پول سعی دارند منافعشان را تامین کنند و اگر گاهی هم شعارهای مردمی سر می‌دهند، صرفا به این دلیل است تا حمایت‌های مردمی را باید پشت سر خودشان داشته باشند.

آقای مهندس کهرمی در ادامه، با اشاره به دوران جهاد و مقاومتِ مردم افغانستان ابراز داشت: ما شاهد بودیم که ملت افغانستان با شجاعت، ایثار و فداکاری جهاد بزرگی را پشت سرگذاشتند و موفقیت‌های عظیمی را در تاریخ کشورمان به ثبت رساندند.
بسیاری از آنها در این مسیر به شهادت رسیدند و اکثر مردم به صورت کاملا داوطلبانه راهی جبهه‌های نبرد می‌شدند.

این شخصیت جهادی در تکمیل مطلب فوق به ذکر خاطره‌ای پرداخت: "من یادم می‌آید که در همین شهر مشهد یکی از این دوستانی که همراه ما بود، چشمانش گل داشت. چند بار به ایشان گفتیم که بیا شما را به جهت تداوی نزد داکتر ببریم.
اما او می‌گفت: ای برادر، انقلاب ما مگر چقدر طول خواهد کشید که می‌خواهید چشم مرا درمان کنید. این دوست ما اسمش میثم بود. ما برای جهاد با هم و در یک کاروان به افغانستان رفتیم اما به سه ماه نکشید که میثم شهید شد. ما هزاران شهید داشتیم که اراده و اعتقادی مثل شهید میثم داشتند."

آقای باهنر نیروهای مردمی را پشتیبان همه‌جانبه‌ای برای جهاد افغانستان دانسته و اظهار داشت: در کنار رزمنده‌های جبهه‌های نبرد که خالصانه و با فداکاری در جبهه‌ها حضور داشتند، ما نیروهای مردمی را داشتیم که همه‌شان پشتیبان جبهه و جهاد بودند. ما کسانی را در پشت جبهه‌ها داشتیم که با حضور و حمایت‌های معنوی‌شان به نیروی‌های رزمنده دلگرمی می‌دادند. یکی از این اشخاص، حاج ملوک‌جان خلیلی بود که با حضورش در پشت جبهه‌ها و حتی در جبهه‌ها به نیرو‌ها انگیزه می‌داد.

وی ادامه داد: ما در قالب گروه‌های مصلح در مناطق مختلف گشت می‌زدیم. نزد هر قبیله‌ای که می‌رفتیم مردمی را می‌دیدیم که هر چه داشتند را در طبق اخلاص نهاده و در اختیار ما و امثال ما می‌گذاشتند. این مردم بدون هیچ‌گونه چشم‌داشتی از دارایی‌های خود مایه می‌گذاشتند و اخلاص و ارادت خودشان را به عنوان مدافعان جبهات اسلامی نشان می‌دادند.

مهندس کهرمی، یکی از ابعاد شخصیتی مرحوم ملوک‌جان قندهاری را فراقومی بودن ایشان دانسته و بیان داشت: ملوک‌جان قندهاری و امثال آن مرحوم، چهره‌هایی مردمی و اجتماعی بودند که نه تنها در منطقه‌ی خودشان که بلکه در مناطق دوردست‌ نیز به عنوان انسان‌های خیّر و متدین شناخته می‌شدند. امثال مرحوم قندهاری پشتیبان رفاه و آسایش مردم و حامی امنیت منطقه بودند. شخصیت‌های بزرگ در ولسوالی‌ها و شهرستان‌های اطراف منطقه، ملوک‌جان را می‌شناختند و آن مرحوم هم شناخت متقابلی از آنها داشت.

آقای باهنر، در توضیح بُعد دیگری از ابعاد شخصیتی مرحوم ملوک‌جان قندهاری تصریح کرد: مرحوم ملوک‌جان شخصیتی فرامذهبی داشت که در بین اهل تشیع و اهل سنت کاملا شناخته‌شده بود. برادران اهل سنت همیشه از مرحوم قندهاری به نیکی یاد می‌کردند. با توجه به تسلط کاملی که مرحوم ملوک‌جان به زبان پشتو داشت، در برخی مواقع افرادی که شناخت کمتری از ایشان داشتند تصور می‌کردند که او از قومیت پشتون است.

مهندس کهرمی، ضمن اشاره به هوش سرشار و صلح‌طلب بودن مرحوم قندهاری اظهار داشت: مرحوم ملوک‌جان در جریان حل و فصل مسائل مختلف منطقه از قبیل جنگ‌های بین‌الاحزابی و اختلافات و مناقشات قومی و قبیله‌ای، نقش عمده و سازنده‌ی خود را ایفا می‌نمود. مرحوم قندهاری تلاش می‌کرد تا در مقابل هرگونه رنگ و بوی سیاسی دادن به اختلافات جزئی قبیله‌ای بایستد.

آقای باهنر با بیان اینکه مرحوم ملوک‌جان در تصمیماتش همیشه با مشورت پیش‌ می‌رفت تصریح کرد: آن مرحوم در مناقشات و اتفاقات جاری با بزرگان و کسانی که در مورد مسائلِ رخ‌داده اطلاعات مناسبی داشتند مشورت می‌کرد و با بهره‌گیری و استفاده از نظرات اشخاصِ خبره و آگاه اقدام به تصمیم‌گیری می‌نمود.

وی ادامه داد: مرحوم قندهاری انسان بسیار شجاع و نترسی بود؛ چرا که در کارهایش اخلاص داشت و کسی که کاری را مخلصانه انجام دهد از هیچ کس ترسی نخواهد داشت. بنابراین مرحوم ملوک‌جان با اخلاص و شجاعتی که داشت، در حل و فصل مناقشات احزاب و گروه‌ها هیچ‌گاهی هیچ‌گونه کوتاهی و قصوری از خودش نشان نداد.

مهندس کهرمی افزود: مرحوم ملوک‌جان با توجه به شخصیت اجتماعی‌اش و پشتوانه‌ی مردمی‌ که داشت به عنوان رئیس المپیک منطقه‌ی شولگر معروف بود. ریاست برنامه‌ریزی مسابقات بزکشی ولسوالی شولگر به عهده ایشان بود که بر این اساس، عده‌ای حتی اکنون نیز آن مرحوم را رئیس ملوک‌جان یاد می‌کنند. مرحوم قندهاری خیلی مهمان‌نواز بود. دوستانی که از نزدیک ایشان را دیده بودند و خانه‌اش رفته بودند می‌دانند که آن مرحوم در منزلش یک مهمان‌خانه‌ی حدودا 12متری داشت که هیچگاه خالی از مهمان نبود. مهمان‌هایی که از نقاط و دور و نزدیک به منزل ایشان می‌آمدند. این مهمانان از قومیت‌های مختلف پشتون و ازبک و عرب و تاجیک و از مذاهب مختلف و از برادران اهل سنت نیز بودند. و همه‌ی اینها در حالی بود که مرحوم ملوک‌جان دارایی خاصی هم نداشت.

آقای باهنر در پایان سخنان خود با اشاره به اهدای لوح تقدیر سازمان ملل به مرحوم قندهاری به عنوان مرد صلح در سال 1388 گفت: همه از ایشان به نیکی یاد کرده و قدردانی می‌کنند. تدین مرحوم ملوک‌جان نیز نزد همگان، محرز و آشکار بود و ایشان همیشه مردم را به دین‌داری دعوت می‌کرد. آن مرحوم همواره مردم را به وحدت تشویق می‌کرد. نیکی‌ها و خدمات مرحوم ملوک‌جان زبان‌زد خاص و عام در مزار شریف است.