ما نتوانستیم از شخصیت های بزرگ افغانستان یک الگوی بسیار خوب و مناسب برای نسل جوان ارائه نماییم به طوری که هم اکنون جوانان ما برای انتخاب الگو دچار سردرگمی هستند که این به دلیل کوتاهی ما در معرفی و شناساندن اشخاص و شخصیت هایی همچون دکتر میرابولقاسم سوما و ملوک جان قندهاری!

نشست و هم اندیشی " افغانستان و ایفای مسئولیت اسلامی،اهمیت کار داخلی و ضرورت تلاش خارجی" به مناسبت تجلیل  از اندیشه و کارکرد دو شخصیت ولایی؛میرابولقاسم سوما و ملوک جان قندهاری شب گذشته با حضور علما ،نخبگان، فرهیختگان و اندیشمندان مهاجر افغانستان از سوی مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان در مشهد مقدس برگزار شد.

به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)،طی این مراسم سید وحید الله حبیبی؛ معاون مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان به تشریح ابعاد شخصیتی میر ابولقاسم سوما پرداخت و گفت:آن چیزی که امروز در لابه لای حوادث تلخ و ناگوار افغانستان مغفول مانده هست ،یاد، خاطره و جایگاه جهاد مردان بزرگ   افغانستان است،که سهم به سزایی در پیشبرد جهاد مقدس مردم  داشتند .


وی در تکمیل مطلب فوق گفت:ما نتوانستیم از شخصیت های بزرگ افغانستان یک الگوی بسیار خوب و مناسب برای نسل جوان ارائه نماییم به طوری که  هم اکنون جوانان ما برای انتخاب الگو دچار سر درگمی هستند که این به دلیل کوتاهی ما در معرفی و شناساندن اشخاص و شخصیت هایی همچون  دکتر میرابولقاسم سوما و ملوک جان قندهاری میباشد.

وی شخصیت سوما را مهم و تاثیر گذار در جامعه خواند و گفت:شخصیتی که از آغاز نوجوانی و جوانی وارد عرصه مبارزه شد و تا آخرین سال های عمرش دراین راستا ثابت قدم ماند؛زمانی که ایشان درسن ۱۶یا ۱۷سالگی مبارزه را شروع کرده بود کمتر کسی حتی شخصیت های بزرگ در جامعه افغانستان دارای مواضع سیاسی نبودند، یعنی همزمان با شخصیت های بزرگی مثل  سید اسماعیل بلخی ،آقای شعاع،  سید سرور واعظ، اقای جویا و کسانی که آقای سوما در آن سن جوانی با این بزرگواران به دلیل فعالیت سیاسی هم بند بوده، یعنی در یک زندان زندانی بودند.


سیدوحیدالله حبیبی به یکی از جمله های مرحوم سوما اشاره کرد و گفت:ایشان می گفت در زمانی که من  ۱۷ یا ۱۸ساله  بودم خیلی رنج می بردم که چرا یک هزاره بچه با یک پشتون باید متفاوت باشد،چرا ما ملت نیستیم و چرا با نام قوم شناخته می شویم؛ متوجه باشید وقتی شخصی در این سن مطرح می کند که چرا یک قوم باید نسبت به قوم دیگر برتری داشته باشد از فکر و تفکر بالایی برخودار است .


معاون مرکز تبیان تفکر و افکار ولایی مرحوم سوما را عامل به زندان افتادنش دانست و گفت:یک چنین اندیشه ای باعث شد که داکتر سوما  درسن ۱۸ سالگی که صنف 11 بود به زندان بیفتد؛اما در مدت زمانی که در زندان بود هیچ خللی به اعتقادات و منش سیاسی این شخصیت ایجاد نشد و زمانی که از زندان آزاد شد با عزم راسخ تر به تحصیل ادامه داد و در رشته اقتصاد فارغ التحصیل شد اما به خاطر سابقه فعالیت سیاسی و زندان  به ایشان مدرک تحصیلی داده نشد.


وی به نکات بسیار ظریفی از ابعاد شخصیتی مرحوم سوما اشاره کرد و در خصوص مهاجرت وی به  آلمان گفت:در سال 1349 و در زمان ظاهر شاه به سمت آلمان مهاجرت کرد و به محض ورودش به این کشور ، یک مرکز فرهنگی اسلامی را در برلین  ایجاد نمود و تا زمانی که در برلین حضور داشتند بسیار فعال و گسترده فعالیت می کرد.


آقای حبیبی تصریح کرد:وی خود را در آلمان مسئول و مکلف می دانست که در  راستای پیشبرد اهداف و اعتقادات اسلامی و ملی خود حرکت کند. به مناسبت های مختلف مناسبت از جمله سالروز اشغال افغانستان،روز قدس و سایر مناسبت ها اقدام به پرپایی مراسم یا راهپیمایی می نمود.او همچنین مرکز فرهنگی اسلامی را در هامبورگ  تاسیس کرد که هم اکنون به عنوان مسجد حضرت بلال شناخته می شود که بزرگترین مسجد افغان ها در شمال  آلمان محسوب می شود .


آقای حبیبی که ۱۴ سال به عنوان نماینده آقای حسینی مزاری؛ رئیس عمومی مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان، در کنار آقای سوما حضور داشت،به مسئولیت های مهمی که  مرحوم سوما در آلمان داشت اشاره کرد و گفت: وی مسئولیت نمایندگی حزب حرکت اسلامی افغانستان ، نمایندگی شورای ائتلاف اسلامی ۸ گانه،نماینده مجمع جهانی اهل البیت ، نمایندگی حزب وحدت اسلامی افغانستان را در آلمان بر عهده داشت که در اخیرا هم جرگه ای به نام جرگه افغان ها را درشمال آلمان ایجاد کرد.


موصوف به اعتقاد و باوری که داکتر سوما داشت اشاره کرد و گفت :در هامبورگ که کنار ایشان بودم و در تمام جلسات شرکت می کرد ضمن احترام به عقاید و تفکرات شخصیت هایی که در آن جا حضور داشت به صراحت افکار و اندیشه خود را بیان می کرد.

 
آقای حبیبی به یکی از خاطرات خود  که با مرحوم ابولقاسم سوما داشت اشاره کرد و گفت: درسال ۲۰۰۱جناب دکتر قاسم یار برایزمینه سازی شرکت نمایندگان مهاجرین اروپا  در لوی جرگه اضطراری وارد هامبورگ شده بودند. که مرحوم سوما تلاش بسیاری کرد تا نماینده های واقعی مردم در آن جرگه اضطراری حضور پیدا کنند که در این میان وی عنوان کرد که باید انتخابات در مسجد برگزار شود و علت آن را چنین بیان کرد: مطرح کردن این که باید انتخابات در مسجد برگزار شود این بود که هر فردی زمانی که رای می دهد مقداری به وجدان خود مراجعه نماید .که در نهایت این انتخابات در مسجد حضرت بلال و حضرت خلیل و برگزار شد .


او در ادامه به هم پذیری و اخلاق مرحوم میر ابوالقاسم  سوما اشاره کرده  گفت: ضمن حفظ اعتقادات خود  بود  به همه احترام داشت به عنوان مثال از جمله حرف هایی که  به چپی ها می گفت این بود که شما نمی توانید از ملت افغانستان نمایندگی کنید و به همین دلیل حق ندارید در راس قرار بگیرید .


معاون مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان همینطور به تاثیر گذاری آن شخصیت در بطن جامعه اشاره کرد و گفت:ایشان در راستای تقریب و  وحدت فعالیت گسترده ای  داشت که در این میان زمانی که با ایشان در هر جایی می رفتم همگان به ایشان احترام ویژه ای داشتند و تلاشش این بود که تحت عنوان افغانستانی بودن زیر یک سقف جمع شویم .
وی همچنین در طول جنگ های غرب کابل نماینده های آقای سیاف را دعوت می کرد و می گفتند که ما و شما سلاح نداریم، حداقل بیایم فشار بیاریم بر کسانی که داخل هستند تا جنگ را متوقف کنند چون این جنگ به نفع ملت افغانستان نیست .


وی گفت:ایشان در عمل نشان می داد که اعتقاد راسخی به نظام جمهوری اسلامی ایران دارد ولی کتمان نمی کرد در همین حال نفوذ زیادی هم در داخل دولت آلمان داشتند و از این طریق  هم برای کارهای خود مثل برگزاری راهپیمایی مجوز می گرفت.


سید وحید الله حبیبی به خلق و خوی ایشان اشاره کرد و گفت:بنده در مدت زمانی که با ایشان بودم لحظه ای ندیدم که ایشان عصبانی شوند. در جریان برگزاری انتخابات لویه جرگه بسیاری می خواستند ایشان را آزار بدهند تا از صحنه دور شود اما ایشان با صبر و حوصله از این قضایا رد می شد .

 او همچنین از همکاری های مرحوم سوما با شخصیت های جهادی افغانستان  یادآور شد و گفت: درگذشته همه شخصیت های افغانستان بلا استثنا، مرحوم ربانی ،حمکتیار ،حضرت ایت الله محسنی و یا  هرشخصیتی که شما اسمش به ذهنتان می رسد اولین بار به دعوت و همکاری مرحوم سوما به آلمان سفر کرده است .چون ایشان زمینه ارتباطات را فراهم می کرد؛ اما  زمانی که داکتر سوما دار فانی را وداع گفت: مراسم باشکوه تشییع جنازه ایشان با همکاری مرکز تبیان در کابل با محوریت شخص آقای حسینی مزاری برگزار شد، به هر حال آقای سوما بی ادعا بود و کار را  فی سیبل الله انجام می داد . همون شخصیت هایی که با اهتمام آقای سوما به آلمان سفر کردند و موقعیت های خوبی به دست آوردند،آقای سوما را فراموش کردند، درتشیع جنازشان شرکت نکردند، علی رغم این که خبر هم داده شد که آقای سوما فوت شده و جنازه اش را کابل آورده اند.

وی در پایان تصریح کرد: کافی بود که  کسی تذکره افغانی داشته باشد،  پرسیده ننیشد  که تو از کجا هستی و از کجا آمدی ؟ زمینه مداوای مجروحین مجاهدین  را فراهم می کرد و بعد از ترخیص هم از نظر مادی رسیدگی میکرد.