۲۵ درصد داوطلبان کانکور بر اساس سهمیه‌ی ولایت‌های‌شان به دانشگاه‌ها راه خواهند یافت. فیصل امین، سخن‌گوی وزارت تحصیلات عالی می‌گوید که بر اساس این طرح، ۷۵ درصد بست‌های تحصیلی به رقابت سرتاسری گذاشته خواهد شد اما ۲۵ درصد دیگر سهم باشنده‌های زون‌هایی خواهند بود که دانشگاه در آن موقعیت دارند.

ریاست‌جمهوری هم دیروز در خبرنامه‌یی نگاشته بود که کابینه طرحی را تایید کرده که بر اساس آن برای شماری از ولایت‌ها، سهمیه‌ی معینی در رشته‌های مورد نیاز در نظر گرفته شده است.

در این طرح، ۳۳ ولایت به هفت زون (شرق، جنوب شرق، غرب، جنوب غرب، شمال شرق، شمال و مرکزی) و هچنین کابل به‌عنوان یک زون جداگانه تقسیم‌بندی شده‌ و رشته‌های مورد نیاز هم بر اساس نفوس این ولایت‌ها، سهمیه‌بندی شده‌است.

در طرح مشترک تازه‌ی وزارت تحصیلات عالی و وزارت معارف، ۲۵ درصد پذیرش دانشگاه‌ها در رشته‌های پرکاربرد و ضروری چون طب، انجنیری، حقوق، اقتصاد، زراعت و کمپیوترساینس به کوچی‌ها و داوطلبان ولایت‌هایی تعلق گرفته که به باور این وزارت‌ها کمتر توسعه یافته‌اند و داوطلبان آن هم نمی‌توانند از راه رقابت عمومی به این دانشکده‌ها راه‌یابند.

سخنگوی وزارت تحصیلات عالی می‌گوید که از هر ولایت،یک داوطلب که بالاترین نمره‌ها را کسب می‌کند، به دانشکده‌های تعیین‌شده در دانشگاه‌های کابل، طبی کابل، و پولی‌تخنیک راه خواهند یافت.

گرچند هدف این طرح، دسترسی دانشجویان ولایت‌های کمتر توسعه‌یافته به رشته‌های مورد نیاز و تربیه‌ی کادر محلی برای این ولایت‌ها خوانده شده است اما انتشار خبر سهمیه‌بندی ولایت‌ها باانتقادهای فراوانی دنبال شده‌است.

یونس زکی،مدیر عمومی بورسیه‌های دولتی وزارت تحصیلات عالی گفته که در اعتراض به این طرح از سمتش کنار می‌رود. هم‌اکنون در بخش توزیع بورسیه‌های تحصیلی نیز به گونه‌یی «سهمیه‌بندی» وجود دارد و داوطلبانی که بالاترین نمره را در سطح ولایت‌شان کسب می‌کنند، به بورسیه‌ها معرفی می‌شوند؛ اما به گفته‌ی او دانشجویانی که بر اساس سهمیه‌بندی به دانشگاه‌های بیرون از کشور رفته‌اند، بنابر نداشتن پیشینه‌ی تحصیلی کافی، ناکام مانده‌اند و حتا شماری از آن‌ها مجبور به ترک تحصیل شده‌اند.

اسدالله سعادتی، عضو مجلس نمایندگان، سهمیه‌بندی کانکور را یکی از مصداق‌های جنایت در برابر بشریت عنوان کرده‌ است. به نظر او، این طرح «کتله‌یی از انسان‌ها را از حق اساسی تحصیل‌شان تنها به دلیل تعلق به قوم و یا ولایت خاص» باز می‌دارد.

در کنار آن، مخالفان این طرح تاکید دارند که سهمیه‌بندی کانکور بر اساس ولایت‌ها، سطح آموزشی دانشگاه‌ها را پایین می‌آورد و به نظام آموزشی کشور لطمه‌ی جدی وارد می‌کند اما در طرح تازه‌ی وزارت تحصیلات عالی برای داوطلبانی که بر اساس این طرح به دانشگاه‌ها راه‌ می‌یابند، سمستر تحصیلی ویژه‌یی در نظر گرفته شده است.

موافقان این طرح همچنین تاکید دارند که طرح تازه، با تربیت کادر محلی، زمینه‌ی توسعه‌ی متوازن و دسترسی باشندگان ولایت‌های کمتر توسعه‌یافته را به خدمات ضروری‌شان فراهم می‌کند.

فیصل امین، سخنگوی وزارت تحصیلات عالی تاکید دارد که به این طرح باید با دید مثبت نگریسته شود. به نظر او، طرح تازه با طرحی که در سال ۱۳۹۳ تدوین شده بود، تفاوت دارد. به گفته‌ی او، طرح تازه‌ی این وزارت اصلا سهمیه‌بندی کانکور نیست بلکه طرح بدیل برنامه‌ی آمادگی کانکور است که از چندسال بدین‌سو در دانشگاه کابل عملی می‌شد.

چهار سال پیش نیز وزارت تحصیلات عالی طرح سهمیه‌بندی آزمون کانکور بر اساس نفوس ولایت‌ها را تهیه کرده بود، اما پس از اعتراض‌های زیاد، این طرح پی‌گیری نشد.
منبع: تلویزیون یک