کاهش شدید سطح آبهای زیرزمینی در افغانستان زنگ خطر درباره بحرانی شدن وضعیت آب را به صدا در آمده و در بسیاری از شهرها سطح آب حدود ۲۰ متر پایین آمده است.
دولت هم البته دست روی دست نگذاشته و برای جلوگیری از بحرانی شدن معضل آب طرحهای بیسابقهای را رو دست گرفته است. احداث بند/سدهای آب در مسیر رودخانههای منتهی به کابل از جمله بند "شاه و عروس" یکی از این برنامه هاست
سنگ تهداب بند شاه و عروس در سال ۲۰۱۰ گذاشته شد و حالا هشتاد درصد کارش تکمیل شده است. مقامها میگویند ۴۸ میلیون دالر هزینه ساخت این بند را دولت افغانستان میپردازد.
این بند ظرفیت ۳۰ میلیون متر مکعب آب را دارد و آب این بند برای چند هدف استفاده خواهد شد: ۵ میلیون آب ان برای آشامیدن، متباقی برای تولید برق و آبیاری زمینهای کشاورزی در ولسوالی شکر دره کابل به مصرف خواهد رسید."
اما این مقدار آب برای شهری با جمعیتی حدود پنج میلیون نفر کافی نیست. وزارت انرژی و آب افغانستان برای تامین آب آشامیدنی ساکنان کابل و برای رفع چالش کمآبی به برنامههای دیگری هم نیاز دارد.
در برخی مناطق کابل وضعیت طوری است که بسیاری چاههای آب خشکیده و طرحهای حفر چاههای با عمق ۱۰۰ تا ۳۰۰ متری به خوبی پاسخ نداده است.
این وضعیت مقامهای افغان را نگران ساخته است. آنان سعی میکنند با هر وسیله ممکن جلو گسترش دامنه خطر کم آبی را بگیرند.
تغذیه مصنوعی یا هدایت آبهای روی زمین به زیر زمین، یکی از راههایی است که دولت افغانستان میخواهد آن را برای اولین بار تجربه کند.
وزارت انرژی و آب حدود چهل چاه را در نقاط مختلف کابل طوری حفر میکند که بتواند به کمک ماهواره، اطلاعات دقیق درباره کیفیت و کاهش آبها به دست دهد.
محمد نعیم توخی، مسئول پروژه تغذیه مصنوعی آبهای زیرزمینی در وزارت انرژی و آب افغانستان میگوید به دنبال تحقیقات مفصل، کار در زمینه تغذیه مصنوعی آب در شش نقطه شهر آغاز خواهد شد.
او گفت: "مناطق مختلف را در کابل برای پروژه تغذیه مصنوعی آب در نظر گرفتهایم که به سه طریقه این آبها تزریق خواهد شد: راه اول چاههای عمیقی حفر خواهد شد که آب باران را ذخیره و بعد از فلتر شدن به زیر زمین تزریق خواهد شد. دوم چاهای با عمق کم و عرض بزرگ حفر خواهد شد که این هم عین کار چاههای عمیق را خواهد کرد. و راه سوم ایجاد گودال های کوچک در سطح زمین است که از آب پر میشود و بعدا فلتر و به زیر زمین تزریق میشود."
محمد گل خلمی، سرپرست وزارت انرژی و آب اما از تدابیر دیگر هم سخن میگوید از جمله کار برای بلند بردن سطح آگاهی مردم:
"یک کمیسیون برای این موضوع اگاهی عامه تشکیل شده است که در ضمن با دانشجویان و استادان در دانشگاهها و فعالان مدنی صحبت میکنیم. یکی از راههای مهم مدیرت و کنترول آب همین آگاهی است و باید مردم سهم بیگیرند."
با آنکه دولت افغانستان از برنامههایی مانند تغذیه مصنوعی آب و بلند بردن سطح اگاهی مردم در این زمینه حرف میزند اما در کشوری مثل افغانستان، اجرایی شدن چنین برنامههای همیشه با تاخیر و چالشهایی همراه بوده است.
منبع : بی بی سی