معاون وزارت خارجه امریکا برای آسیای مرکزی و جنوب آسیا اعلام کرده است که هفته آینده به پاکستان می‌رود و درباره روند صلح در افغانستان و مبارزه با گروه‌های تروریستی، با مقام‌های این کشور گفتگو می‌کند.
الیس ویلز؛ معاون وزیر خارجه امریکا گفت: اگر این گفتگوها نیز ناکام شود، واشنگتن ضد آن طالبانی که گفتگوهای صلح را رد می‌کنند، اقدام نظامی می‌کند.
وی افزود: گفتگوهایی را که ما هفته آینده با پاکستان برنامه‌ریزی کرده‌ایم، برای پایان‌دادن به نگرانی‌هایی است که از آدرس پاکستان متوجه صلح و ثبات افغانستان و منطقه و همچنین پشتیبانی قوی از تلاش‌های صلح در افغانستان است.
الیس ویلز ادامه داد: این سفر متفاوت از سفرهای پیشین او به اسلام‌آباد است.
سفر این دیپلمات امریکایی به پاکستان در حالی برنامه‌ریزی شده که دور جدید گفتگوهای پاکستان و افغانستان برای صلح، امروز و فردا در اسلام آباد برگزار می‌شود.
پیشتر رهبر طالبان پیشنهاد گفتگو با حکومت افغانستان را رد کرد؛ اما گفت که مخالف گفتگوهای صلح نیست و می‌خواهد که به گونه مستقیم با مقام‌های امریکایی گفتگو کند.
این تازه ترین و شاید مهم ترین اقدام امریکا برای صلح در افغانستان باشد؛ زیرا از دید ناظران، صلح و جنگ در افغانستان بدون تغییری راهبردی و عمیق و جدی در معادلات استراتژيک قدرت های منطقه ای و بین المللی امکان پذیر نیست.
از دید آنها، نه جنگ جاری در افغانستان، برای افغانستان و مردم افغانستان بوده و هست و نه صلحی که باید منعقد شود بر پایه خواست و اراده و منفعت ملی افغانستان، تنظیم و اولویت بندی می شود.
امریکا و پاکستان از بازیگران اصلی و مهم این بازی اند. در این میان، طالبان هم وجود خارجی مستقل از اراده و اهداف این دو کشور و البته چند کشور دیگر دخیل در این پروژه، ندارند و زمانی که امریکا و پاکستان به یک جمع بندی مشترک برای پایان جنگ و آغاز صلح برسند، این اتفاق خواهد افتاد.
با این حساب، به عقیده آگاهان، با توجه به جو صلح طلبی فراگیر و کم سابقه ای که در افغانستان به راه افتاده، نباید انتظار داشت که این جو، تصادفی و خارج از برنامه و دستور کار امریکا و دیگر قدرت های دخیل در جنگ افغانستان، شکل گرفته باشد.
امریکا حتی جزئی ترین اتفاقات سیاسی و اجتماعی در افغانستان را رصد، مهندسی و توجیه می کند و حرکت های صلح خواهانه جاری در کشور هم نمی تواند از این قاعده مستثنی باشد.
با توجه به این مسایل، به نظر می رسد که قواعد بازی در عرصه جنگ و صلح افغانستان به سرعت در حال تغییر است و راه این تغییر از واشنگتن و اسلام آباد می گذرد.
در این میان، امتیازهای یکجانبه دولت افغانستان برای ترغیب طالبان به صلح، هیچ ارزشی ندارد؛ زیرا دولت در این زمینه به اندازه ای آزاد و مستقل است که امریکا اراده کند و منافع و اهداف آن کشور از صلح و جنگ، مخدوش نشود.
برای درک این مهم، به یک نمونه ساده ارجاع می دهیم: امریکا و هم پیمانانش در افغانستان، ۱۷ سال حضور نظامی و سیاسی و استخباراتی همه جانبه دارند. در همین برهه زمانی، طالبان نیز با قدرت، به حیات خود ادامه داده و همواره به عنوان یک طرف معادله جنگ، در افغانستان، حضور داشته است.
پروژه صلح نیز ابتکاری تازه و بی سابقه نیست. این پروژه در زمان کرزی، کلید خورد و از آن زمان تاکنون با جدیت، از سوی دولت، دنبال شده و در بسیاری از مقاطع، حتی به استراتژی اول دولت در قبال طالبان، تبدیل شده و جایگزین راهبردهای نظامی شده است.
با این حساب اکنون چه اتفاقی افتاده است که امریکا هشدار می دهد که اگر طالبان برای صلح آماده نشوند، واشنگتن به سرکوب متوسل خواهد شد؟ آیا این ابزار سرکوب پیش از این، در اختیار امریکا نبود؟ آیا پاکستان پیش از این، از طالبان و تروریزم، به طور همه جانبه حمایت نمی کرد؟
بدیهی است که صلح و جنگ، پروژه های تحمیلی و مهندسی شده از خارج است و در این میان، دولت ملی افغانستان، نقشی سمبولیک و حاشیه ای دارد.
اکنون نیز که صدای صلح، بلندتر از صفیر جنگ است، معنای آن این است که معادلات استراتژيک قدرت های منطقه و فرامنطقه در افغانستان، دستخوش تغییرات اساسی شده است و به این ترتیب، این امکان فراهم شده است که امریکا به کمک پاکستان، طلسم صلح با طالبان را بشکند.
دریافت صفحه با کد QR