اشرف غنی؛ رییس جمهور در نشست سران کشورهای عضو شانگهای در چین گفته است که با ایجاد اجماع ملی در زمینه صلح، دولت افغانستان، قاطعانه متعهد به یک راه حل سیاسی برای جنگ با طالبان است.
آقای غنی گفت: «پیشنهاد صلح غیر مشروط ما جامع بوده و خرسندیم که علمای افغانستان برای اولین بار، برهان ها و دلایل دینی را در باره اینکه چرا باید جنگ متوقف شود، ارائه کرده اند.»
او همچنین از اینکه به گفته وی، طالبان اعلام آتش بس دولت در ایام عید را «پذیرفته اند» ابراز خرسندی کرد و گفت: «از آنجایی که این نخستین وقفه طی ۲۳ سال گذشته بوده، از شما (اعضای شانگهای) درخواست می کنیم که برای استفاده از این دریچه، در راستای پیشبرد گفتگوهای صلح بین الافغانی از ما حمایت کنید.»
کارشناسان اما می گویند که خوش بینی دولت افغانستان نسبت به تبعات و پیامدهای آتش بس موقت میان دولت و طالبان نیز درست همانند اعلام این آتش بس به صورت یکجانبه و به مدتی طولانی تر از طالبان، افراطی و عمیقا ساده انگارانه است.
به عقیده آنان، دولت باید در هرگونه فرایند منتهی به صلح و آشتی در کشور، صرف نظر از موقت یا پایدار بودن آن، اقتدار و ابهت ملی را حفظ کند و به این ترتیب، مانع از امتیازطلبی های بیشتر طالبان و سایر گروه های طرف گفتگوهای صلح بین الافغانی با دولت شود.
ناظران می گویند که در حال حاضر، این طالبان هستند که از موضع قدرت برخورد می کنند.
آنها در این زمینه به رویدادهای ضد امنیتی همین دو روز اخیر که خبر آتش بس به موضوع اول مورد بحث در عرصه سیاسی و امنیتی افغانستان، تبدیل شده، اشاره می کنند و می گویند که طی کمتر از ۲۴ ساعت نزدیک به ۷۰ نیروی امنیتی در چند نقطه کشور، شهید شدند و این میزان از کشتار و قتل عام نیروهای امنیتی به وسیله طالبان، در این مدت محدود، کم سابقه بوده است.
بنابراین، ابراز خوشحالی های افراطی سران دولت در برابر تصمیم طالبان به اعلام آتش بس سه روزه در ایام عید، بیش از آنکه مبتنی بر یک استراتژي واقع بینانه و آینده نگرانه باشد، برآمده از رویکرد عمیقا احساسی و غیر عقلانی مسلط بر کلیت دیدگاه دولت در قبال صلح و جنگ است.
آگاهان می گویند که آ‌نچه در حال حاضر رخ داده، این است که طالبان گام بزرگی در مسیر آشتی و صلح پایدار برنداشته اند. آن گروه در اعلام تصمیم خود برای آتش بس، حتی اشاره ای به آتش بس ۸ روزه دولت هم نکرده اند و این بدان معناست که تصمیم طالبان، ممکن است تنها به منظور بهبود و اصلاح تصویر آن گروه در نزد افکار عمومی گرفته شده باشد و اصولا گامی در راستای صلح ـآنگونه که اشرف غنی تصور می کند و علمای دینی شرکت کننده در نشست کابل می خواهند- نباشد.
به عقیده این گروه از کارشناسان، تصمیم طالبان برای اعلام آتش بس در ایام عید، تنها می تواند انگیزه تبلیغاتی و عوام فریبانه داشته باشد؛ زیرا این گروه در سال های گذشته، در ایام عید، حملات خونینی انجام می داد؛ حملاتی که بازخورد آن غالبا منفی بود و عمدتا مردم و ناظران، تعهد دینی و وفاداری مذهبی طالبان به اصول مورد ادعای شان را با اشاره به مسلمان کشی در ایام عید، زیر سؤال می بردند.
بنابراین، اعلام آتش بس موقت سه روزه در ایام عید فطر، ممکن است با این انگیزه صورت گرفته باشد که تصویر این گروه در نزد افکار عمومی و کانون های مذهبی، بازسازی شود و کمتر وجهه متظاهرانه مذهبی آن، مورد تردید و پرسش قرار بگیرد.
این مهم به ویژه، از این حیث نیز اهمیت دارد که با فتوای بیش از ۲ هزار عالم دینی در کابل مبنی بر حرام عنوان کردن حملات انتحاری و ناروا دانستن جنگ جاری در افغانستان، اکنون رهبران طالبان بیش از هر زمان دیگری خود را در برابر قضاوت افکار عمومی و هسته های مذهبی می یابند و باید به شک و پرسش هایی که در نزد آنها در خصوص مشروعیت مذهبی جنگ جاری طالبان با دولت به وجود آمده، با توسل به اقدامات عوام گرایانه ای چون اعلام آتش بس در ایام عید سعید فطر، پاسخ قانع کننده ای ارائه کنند.
با اینهمه، پس از پایان موعد آتش بس موقت دولت و طالبان، مشخص خواهد شد که دوطرف، چه بهره ای از این فرصت کوتاه برای صلحی پایدار و دایمی، گرفته اند. اگرچه پیش بینی می شود که دولت تمایل به تمدید طولانی تر آتش بس داشته باشد؛ اما در مورد طالبان، این مهم در هاله ای از ابهام و تردید قرار دارد.
دریافت صفحه با کد QR