گفتمان علمیپژوهشی تحت عنوان "تقابل تکفیر و تقریب؛ رسالت تاریخی علمای مسلمان" از سوی مرکز فعالیتهای فرهنگیاجتماعی تبیان با حضور علما و روحانیون در کابل برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا) حجتالاسلام والمسلمین سید زکیموسوی، مدیر مدرسه امامامیرالمومنین(ع) در این گفتمان علمیپژوهشی تکفیر را پوشیدن لباس و یا از بینبردن گناهان قبلی براساس معنی لغوی خواند؛ اما یادآور شد که معنی اصطلاحی تکفیر و آنچه امروز در جامعه مسلمین مطرح است، وارد کردن نسبت بی دینی و نسبت غیر مسلمان بودن بهتعدادی از انسانها میباشد.
آقای موسوی اضافه کرد که یکبار کافر به کسانی گفته میشود که نهبحث شهادتین را جاری میکنند و نه خدا و پیامبر(ص) را قبول دارند؛ اما یکبار تعدادی که کلمه شهادتین برزبان جاری میکنند، خدا و پیامبر(ص) را قبول دارند و نماز می خوانند اما از سوی یک تعداد از مسلمین دیگر اینها تکفیر شده و کافر اعلام میشوند.
او به تقریب نیز اشاره کرده افزود که تقریب در لغت به معنی نزدیک کردن است؛ اما در اصطلاح عبارت از نزدیک کردن کسانی است که ایدههای مختلف داشته باشند و ما با نزدیک کردن آنان اختلافات افکاری شانرا تبدیل به اتفاق عملی کنیم.
موسوی در ادامه با طرح پرسشی مبنی براینکه "آیا ما از نظر آیات و روایات میتوانیم کسانی را که بهطرف یکقبله نماز می خوانند، شهادتین بر زبان جاری و قرآن را قبول دارند؛ تکفیر کنیم؟" اضافه کرد که آیات و روایات زیادی وجود دارد که هیچ کس حق ندارد کسی دیگری را که به سمت قبله نماز میخواند و شهادتین بر زبان جاری میکند، تکفیر کند.
او با اشاره به چندین آیاتوروایات خاطر نشان کرد: کسی را که به سمت قبله نماز میخواند، شهادتین بر زبان جاری میکند نمیتوان تکفیر کرد.
به گفتهی موسوی؛ کسانی که امروز شیعهها را تکفیر میکنند و خون و مالشان را مباح میدانند؛ درحقیقت با آیات قرآنکریم، با احادیث نبوی، با سیرهی خلفای راشدین و سیرهی ائمه اطهار(علیهم السلام) مخالف اند.
او سپس بهآثار و عملکردهای "تقریب" و "تکفیر" اشاره کرد و گفت که تکفیر دامنه اسلام را محدود میکند و تعداد زیادی از مسلمین را از جمع مسلمین به نام کافر خارج میکند؛ درحالیکه تقریب اما دامنه اسلام را گسترش میدهد و میگوید کسی که کلمه شهادتین بر زبان جاری میکند و نماز میخواند و قرآن را قبول دارد جز مسلمین است.
مدیر مدرسه امامامیرالمومنین(ع) در ادامه افزود: تکفیریان سعی میکنند تا با صادر کردن حُکم تکفیر، حُکم قتل و کشتن مردم، اختلافات فکری را به اختلافات عملی تبدیل کنند.
به گفتهی او؛ چه بخواهیم و چه نخواهیم امروز بین مذاهب اسلامی یک سلسله اختلافات فقهی و کلامی وجود دارد که قابل انکار نیست.
او علاوه کرد که امروز در جامعه مسلمین جنگهایی که در سوریه، افغانستان، عراق، لیبی و همهمناطق مسلمین جریان دارد نتیجهی همین ایده تکفیری است که اختلافات فکری و عقیدهی را تبدیل به اختلافات عملی کرده است.
موسوی ادامه داد: اما کسانی که افکار تقریبی دارند، اختلافات عملی را تا آنجایی که میتوانند از بین میبرند و اختلافات فکری و عقیدتی را به عنوان یک وسیله برای پَلهی صعود و ترقی قرار میدهند.
این عالم دینی اشاره کرد که در یک خانه زمانی ترقی به وجود می آید که افکار مختلف وجود داشته باشد، در یک کشور نیز اگر بخواهند ترقی کنند، باید افکار مختلف داشته باشند و این افکار مختلف باعث ترقی جامعهی مسلمین نیز میشود.
مشوش، خشن، بیرحم، غیر انسانی و غیر اخلاقی نشاندادن چهره اسلام نشان دیگر ایده تکفیری از سوی آقای موسوی عنوان شد.
به گفتهی او؛ امروز متاسفانه اسلام با عملکرد کسانی که ایده تکفیری دارند به گونهی در کشورهای غیر اسلامی معرفی شده است که اسلام را برابر با تروریسم، خونریزی و آدمکُشی میدانند؛ در حالیکه کسانی که ایده تقریبی دارند بر اساس آیات و روایات عمل می کنند و دین اسلام را دین مودت، رحمت و تعقل معرفی میکنند.
او در ادامه خاطر نشان کرد که تکفیر دین را غیر جامع، غیر عقلایی، خشک و بیاثر معرفی میکند؛ در حالیکه ایده تقریبی دین را بر اساس مقتضیات زمان معرفی میکند که حرفی برای گفتن دارد.
موسوی با اشاره به اینکه همیشه مقتضیات زمان در حال تغییر است افزود که مقتضیات امروز با صدر اسلام فرق میکند و اگر بخواهیم به همان مسایلی که در صدر اسلام بوده اکتفا کنیم جامعه امروز جوابگو نیست.
به باور او؛ دین کامل دینی است که نسبت به مسایل روز پاسخ داشته باشد و براساس مقتضیات زمان برای تمام مسایل جواب پیدا کند.
او در اخیر به رسالت علمای امروزی اشاره کرد و گفت که در وضعیت کنونی دو دیدگاه "تکفیری" و "تقریبی" وجود دارد که هر کدام شان در بین مردم طرفداران به خصوص خود را دارند.
موسوی تاکید کرد که علما باید برای گسترش دیدگاهی که از نگاه عقلانی قابل پذیرش باشد تبلیغ کنند. هر انسان عاقل دیدگاه تقریبی را میپسندد و دیدگاه تکفیری را مردود میداند.
به گفتهی موسوی؛ وظیفه علمای دینی و شرعی این است که تا آنجایی که میتوانند سعی کنند تا به مردم بفهمانند که با گسترش ایده تکفیری ما بیشتر ابزار دشمن میشویم و دشمن ما را راحت تر به جان هم میاندازد. دشمن از ایده تکفیری برای از بین بردن دین و نابود کردن مسلمانان با استفاده از دین استفاده میکند.