همزمان با فرارسیدن سالگرد قیام بیست‌وچهارم حوت مردم هرات علیه کمونیزم بین‌المللی، کارشناسان شرکت‌کننده در گفتمان پژوهشی "قیام بیست‌وچهارم حوت؛ پیام‌ها و پیامدها" که از سوی بخش دانشجویی دفتر مرکزی مرکز فعالیت‌های فرهنگی‌اجتماعی تبیان در کابل برگزار شده بود، تأکید کردند که با مبارزه فرهنگی نگذاریم تا بیگانگان، دین ما را خدشه‌دار کنند.

به گزارش آوا، محمدعالم ‌کاظمی؛ کارشناس این گفتمان دانشجویی، با بیان ‌اینکه قیام بیست‌وچهارم حوت هرات، برگ‌های جدیدی را در تاریخ افغانستان گشوده‌است، اضافه ‌کرد که این قیام برای نسل‌های بعدی پیام‌های مهمی را از خود به‌جا گذاشته است که بازخوانی آن ما را به‌ یک آینده درخشان هدایت می‌کند.
 
آقای کاظمی علاوه کرد که بر مبنای قیام بیست‌ و چهارم حوت هرات، جهاد مردم افغانستان شکل گرفت و هر فرد کشور با مسؤول‌دانستن خود برای آزادی کشور از سیطره کمونیزم بین‌المللی با احساسات دینی و ملی وارد صحنه شد.
 
کاظمی خاطرنشان کرد که این قیام نمایانگر این است که ما می‌توانیم با دستان خالی به سراغ دشمن تا به‌دندان مسلح برویم که می‌خواهد سیطره و حکم‌روایی خود را به جهان بگشاید.
 
قیام 24 حوت هرات حدود 6 روز ادامه یافت. در این جهاد ابتدایی حدود 25 هزار نفر شهید (اغلباً به‌صورت هوایی از سوی دولت سرکوب شدند) و صدها هزار نفر آواره شدند.
 
کاظمی در ادامه به پیام‌های قیام بیست‌ و چهارم حوت هرات اشاره و با برشماری برخی از این پیام‌ها تاکید کرد که در شرایط کنونی ما نیاز به بازخوانی این پیام‌ها و اهداف شهدایی داریم که جان‌های خود را فدای ارزش‌های دینی و ملی کردند.
 
وحدت و هم‌پذیری، از پیام‌های قیام ۲۴ حوت بود
او وحدت و هم‌پذیری را یکی از پیام‌های بسیار روشن این قیام خواند و افزود که در این قیام مردم هرات از تمام اقشار -شیعه و سنی- اشتراک کردند، اسیر و شهید دادند. قیام‌کنندگان در مبارزه با دشمن مشترک اختلاف‌های خود را کنار گذاشته و روی مشترکات تاکید داشتند.
 
او تاکید کرد که در شرایط کنونی نیز برای مقابله با دشمن مشترک، ما نیاز داریم تا با الهام‌گیری از این قیام، اختلافات را از بین ببریم و مشترکات را برجسته کنیم. به اختلاف نظرهایی که حل شدنی نیستند نیز احترام بگذاریم.

 
پیام دیگر قیام ۲۴ حوت، پایبندی به ارزش‌های دینی بود
به باور وی، پایبندی به ارزش‌های دینی و مذهبی، از دیگر پیام‌های قیام بیست‌ و چهارم حوت هرات می باشد.
 
کاظمی اضافه کرد: همانطوریکه در طول‌ تاریخ جامعه ‌انسانی بیشتر خیزش‌ها و قیام‌های صورت گرفته بر مبنای عقیده بوده‌است؛ مردم هرات نیز برای حفظ ارزش‌های ملی و مذهبی و مکتبی همه بر ضد دشمن مشترک قیام کردند.
 
به گفته‌ کاظمی، قیامی که بر مبنای عقیده نباشد، ادامه دار نیست و به نتیجه مطلوب نخواهد رسید.
 
او همچنین یادآور شد که متاسفانه امروز در افغانستان دیدگاه‌هایی از سوی برخی‌ها مطرح می‌شود که برای کنار آمدن با نظام و پشتیبانان نظام حاکم، باید دین و مذهب خود را کنار بگذاریم؛ در حالی که این دیدگاه غلط هیچ‌گاه نمی‌تواند تحقق پیدا کند.
 
پیام دیگر: ستیز با ظالم و نپذیرفتن ظلم
ستیز با ظالم و نپذیرفتن ظلم، پیام دیگر قیام 24 حوت مردم هرات از سوی کاظمی عنوان و اضافه شد که در زمان قیام مجاهدین به ویژه مردم هرات، نه از نظر امکانات و نه از نظر تجهیزات نظامی به حدی نرسیده بودند تا شوروی سابق که حتی برای نابودی ناتو سرمایه‌گذاری کرده‌ بود را بتوانند شکست بدهند.
 
او علاوه کرد که نظامیان روسی بسیار قوی و تربیت یافته‌ بودند؛ اما مردم هرات با دستان خالی و بدون تجربه در مقابل آنان ایستاد شدند و با آنکه حدود 25 هزار کشته دادند؛ اما این نیروی کم باعث این نشد که آنان دست از جهاد بردارند.
 
با مبارزه فرهنگی، در برابر غربی‌ها بایستیم
کاظمی همچنین یادآور شد که امروز نیز اگر کشور ما تحت سیطره بیگانگان و غربی‌ها است و توسط غربی‌ها مدیریت می‌شود، ما به این پندار نباشیم که دشمن ما بسیار قوی است و جهان را با خود دارد؛ بلکه ما با اقتدار و نیروی درونی و قوت ایمان خود، به راحتی می‌توانیم در مقابل این دشمن که تمام هستی ما را گرفته مبارزه کنیم.
 
او تاکید کرد که ممکن است ما نتوانیم در برابر غربی‌ها مبارزه مسلحانه کنیم؛ اما با مبارزه فرهنگی نگذاریم تا فرهنگ و دین ما را خدشه دار کنند و سرنوشت مردم ما را تغییر بدهند.
 
به گفته‌ کاظمی، ما به‌عنوان انسان‌های مسؤول و آگاه در قبال سرنوشت‌ مردم خود، مسؤولیت داریم و باید با راه‌اندازی چنین گفتمان‌هایی راه حل بسنجیم و از فرهنگ اصیل و ملی خود پشتبانی و حراست کنیم.
 
پیامدهای منفی قیام هرات
 
۱. یک میلیون شهید، پنج میلیون آواره
 
کاظمی در قسمت دیگر سخنان خود به پیامدهای قیام بیست‌وچهارم حوت هرات اشاره کرد و افزود که جدا از خسارت های هنگفت مالی، پیامد این قیام که مبنای جهاد افغانستان را شکل می‌داد یک میلیون شهید و بیش از 5 میلیون آواره بود.
 
۲. رشد استخبارات خارجی در افغانستان
کاظمی همچنین رشد استخبارات بیرونی و منطقه در کشور را یکی از دیگر پیامدهای منفی این قیام خواند و گفت که بعد از پیروزی جهاد به خاطر زیاده‌خواهی مجاهدین و ندادن دست همکاری به یکدیگر کشور ویران و استخبارات کشورهای منطقه در کشور رشد کردند.
 
او اضافه کرد که هر طایفه و هر حزب برای ثبات خود نیاز به پشتیبانی کشورهای خارجی داشتند و کشورهای منطقه نیز با استفاده از خلأ یک گروه را پشتیبانی کرده و در افغانستان جای ‌پا پیدا کردند.
 
کاظمی همچنین به پیامدهای مثبت این قیام اشاره کرد و گفت که این قیام منشأ بسیاری از قیام‌های بعدی از جمله قیام سال 1358 کابل و جهاد مردم افغانستان شد. اینکه مردم ما به این باور رسیدند که می‌توانند در مقابل دشمن مبارزه کنند از پیامدهای دیگر این قیام بود. شکست اتحادی جماهیر شوروی نیز از همین قیام رقم خورد.
 
او با بیان‌ اینکه از پیامدهای دیگر این قیام زنده شدن روحیه ایستادگی و شهادت طلبی بود، اضافه کرد که برای هر فرد کشور این باور ایجاد شد که به خاطر دفاع از ارزش‌های دینی و ملی خود باید به پا خیزند و شهید شوند.
 
در همین حال، محمد عظیم فکوری؛ مسؤول بخش دانشجویی مرکز تبیان در این گفتمان پژوهشی خاطرنشان کرد که هر اتفاق (درس و یا عبرت) که در مسیر زندگی بشر به وقوع می‌پیوندد، قطعاً نسل‌های آینده را متاثر می‌سازد و می‌تواند تغییری در سرنوشت آینده بشر به وجود بیاورد.
 
آقای فکوری اضافه کرد که قیام بیست‌وچهارم حوت هرات سرآغاز قیام‌های بعدی علیه کمونیزم بین‌المللی است که منشأ دینی داشت و باعث شد تا مردم به صحنه بیایند و از ارزش‌های دینی خود دفاع کنند.
 
او افزود که این قیام هرچند در ظاهر بعد از 6 روز به شکست مواجه شد اما در واقع این قیام زمینه ساز قیام‌های ملی و مردمی در عرصه‌های مختلف شد و موجی از احساسات را برانگیخت.
 
فکوری با بیان پرسش‌های مبنی بر اینکه چه باعث شد که این قیام نتیجه‌ آنچنانی نداشت؟ چه عواملی باعث شدند که این قیام به فرجام نرسد و روندی را در پیش بگیرد که آینده آن به تاریکی و ظلمت بیانجامد؟ زمانی که یک قیام در یک جامعه صورت می‌گیرد با چه روشی به پیروزی می‌رسد؟ تصریح کرد که متاسفانه در قیام‌های کشور رهبری واحد وجود نداشت و روندی که رهبری واحد نداشته باشد به بیراهه کشانیده می‌شود.
 
او با اشاره به انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی(ره) گفت که انقلاب اسلامی ایران با رهبری واحد به پیروزی رسید و سرنوشت زیبایی را برای قرن‌های آینده برای مردم ایران به ارمغان آورد.
 
فکوری همچنین اضافه کرد که از سویی هم قیام‌های کشور با برانگیخته شدن احساسات ملی و دینی رقم خورد و همه به‌میدان آمدند؛ اما وقتی که قیام‌ها به پیروزی رسیدند رهبران تکثر کردند و هر کدام برای منافع شخصی خود قیام را تعریف کردند.
 
به گفته‌ او بعد از پیروزی جهاد، دیگر هیچ رهبری از دین و انسانیت و پیاده شدن وضعیت مطلوب حرف نزد و همه برای منافع شخصی خود حرف زدند.
 
فکوری همچنین یادآور شد که در بی نتیجه ماندن این قیام‌ها و جهاد مردم افغانستان دست‌های پشت پرده (امریکا) نیز وجود داشت که امریکا آمد و با حمایت از برخی رهبران جهاد انتقام جنگ ویتنام را از شوروی گرفت.