مذاکره کننده ارشد هستهای امریکا در مذاکرات ایران و ۱+۵ با تاکید بر اینکه ترامپ با رد برجام با آتش بازی میکند، گفت: عدم تائید پایبندی ایران به توافق هستهای و خروج از آن پیامدهایی گسترده در پی خواهد داشت.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا) ، وندی شرمن؛ سرپرست تیم مذاکره کننده امریکا در مذاکرات هستهای ایران و گروه ۱+۵ با انتشار یادداشتی در روزنامه نیویورک تایمز، باوجود تاکید همیشگی ایران مبنی بر اینکه برنامه هستهای این کشور همواره اهداف صلحآمیز داشته است، نوشت: انتظار میرود رئیسجمهور ترامپ در روزهای پیش رو از تایید مجدد پایبندی ایران به توافق هستهای سال ۲۰۱۵ سر باز بزند. توافقی که یک دستاورد دیپلماتیک بزرگ است و مانع از دستیابی ایران به سلاح هستهای میشود. به نظر میآید که آقای ترامپ علیرغم این واقعیت که ایران توافق را نقض نمی کند قصد دارد دست به چنین اقدامی بزند.
وی نوشته است در حقیقت افسران کلیدی کابینه امنیت ملی وی به طور علنی تایید کردهاند که ایران به تعهداتش عمل می کند. آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز که مسئول نظارت و راستی آزمایی این توافق است تاکنون در طول دو سال گذشته هشت گزارش منتشر و همین نتایج را اعلام کرده است.
شرمن در ادامه با تکرار ادعاهای امریکا علیه سیاستهای ایران در منطقه نوشت: در مقابل به نظر می آید که رئیسجمهور امریکا آماده است که بگوید که این توافق، به دلیل دیگر فعالیتهای ایران در خاورمیانه از جمله حمایت از تروریسم، مداخله در سوریه و یمن و تهدیداتش علیه امنیت اسرائیل دیگر به نفع امنیت ملی ضروری امریکا نیست.
دولت ترامپ وقتی میگوید که این رفتارها خلاف روح برجام است و دلیل این است که پایبندی ایران را تایید نکند، اشتباه می کند. در حقیقت سیاست خارجی دردسرساز ایران دقیقا همان دلیلی است که ضرورت حصول این توافق را نشان می داد. ایرانی مجهز به سلاح هستهای، بسیار برای امنیت منطقه و جهان تهدید آمیزتر بود.
رئیسجمهور به جای پذیرش مسئولیت تصمیم گیری درباره این توافق می خواهد این مسئولیت را به گردن فرد دیگری بیندازد. کاخ سفید نشان داده است که پس از اعلام تصمیم ترامپ درباره تایید پایبندی وی از کانگرس تحت کنترول جمهوری خواهان خواهد خواست تا تحریمها علیه ایران را دوباره وضع کند.
اقدامی که به نابودی توافق منجر خواهد شد. وی امیدوار است که کانگرس قانونی جدید را وضع کند که به نگرانیهایی که هیچگاه بخشی از ماموریت اصلی توافق هستهای نبودهاند، رسیدگی می کند. اگر کانگرس همکاری کند چنین اقدام یک جانبهای برای تغییر توافق چند جانبه به طور واقعی آن را خواهد کشت.
این مقام پیشین امریکایی همچنین نوشت: عدم تمایل رئیسجمهور برای پذیرش واقعیت درباره توافق هستهای با ایران مبنی بر اینکه این توافق موثر و به نفع امنیت ملی امریکا است پیامدهایی بسیار گسترده خواهد داشت. یکی از آنها این است که این تصمیم اعتماد متحدان امریکا را از بین خواهد برد و کشور ما را منزوی خواهد کرد.
توافق هستهای با حضور پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل شامل امریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین به علاوه آلمان و اتحادیه اروپا حاصل شد. سپس این توافق به اتفاق آرا در شورای امنیت به تصویب رسید. تمامی این طرفها غیر از امریکا خواهان این هستند که توافق به قوت خود باقی بماند. اگر رئیسجمهور ترامپ توافق را تضعیف کند، پیامدهای آن برای سیاستهای خارجی آمریکا فاجعه آمیز خواهد بود؛ یک شکاف میان آمریکا ایجاد خواهد کرد.
رابطه حساس فرا-آتلانتیک را تضعیف خواهد کرد و نفوذ ایران، روسیه و چین را افزایش خواهد داد و زمانی که رئیسجمهور ماه آینده به دنبال جلب حمایت برای حصول توافق درباره برنامه هستهای کوریای شمالی به چین می رود، درخواهد یافت که چینیها شرکایی با تمایل کمتر هستند. اعتبار امریکا برای دفعات بعدی که ما از کشورها می خواهیم تا با چیزی موافقت کنند، آسیب خواهد دید. در حقیقت ما در حال از دست دادن هر احتمالی برای مذاکره با کوریای شمالی هستیم چراکه پیونگ یانگ درخواهد یافت که امریکا حتی در خصوص توافقات چند جانبه به تعهداتش عمل نمی کند.
عدم تایید پایبندی از سوی دولت ترامپ چه توافق را به طور فوری و آرامی نابود کند یا نه، اقدام یک جانبه غیرقابل توجیه امریکا به ایرانیها این اجازه را خواهد داد که به درستی بگویند امریکا مسئول نابودی توافق است نه آنها. به طور همزمان اگر ایران و دیگر کشورهای طرف توافق به آن پایبند بمانند، امریکا جایگاه خود برای مطرح کردن نگرانیها در کمیسیون مشترک را از دست خواهد داد و هر سندی که ما ممکن است درباره تردید نسبت با سایتهای نظامی ایران مطرح کنیم با نگاه شک مواجه خواهد شد.
اگر کانگرس تحریمها علیه ایران را مجدد وضع کند، این کشور از توافق خارج خواهد شد، برنامه هستهایاش را از سر خواهد گرفت، بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی را بیرون خواهد کرد و از مذاکره درباره شهروندان امریکایی زندانی در ایران سر باز خواهد زد. امریکا و جهان چشم و گوش خود را در ایران که همان بازرسان هستند، از دست خواهند داد.
این خلاء اطلاعات می تواند سبب شود که ما یک اقدام نظامی برای تخریب تاسیسات هستهای در ایران را بررسی کنیم که شاید به یک جنگ گستردهتر در خاورمیانه منجر شود. با توجه به چرخه تشدید کنندهای که ما اکنون با کوریای شمالی در آن قرار داریم و به علاوه با توجه به لفاظیهای رئیسجمهور امریکا و پیونگ یانگ واشنگتن در نهایت با دو کشوری مواجه خواهد بود که اهداف هستهایشان تهدیدی علیه امنیت ملی ما است.
سخت است که بتوان گفت هریک از این پیامدها چگونه میتواند امنیت ملی امریکا را ارتقا دهد. حتی اگر کانگرس به سرعت تصمیم بر وضع مجدد تحریمها نگیرد، ایران و متحدانمان در این توافق میدانند که انتخابات کانگرس در پیش است و هر نامزدی که در برابر تهران موضعی سختتر اتخاذ کند، در تبلیغات بسیار اغوا کنندهتر ظاهر خواهد شد. رئیسجمهور و کانگرس تحت کنترول جمهوریخواهان نه تنها با آتش بازی میکنند، بلکه خودشان در حال شعلهور کردن آن هستند.
نیازی نیست که یک آتش سوزی اتفاق بیفتد. رئیسجمهور و کانگرس می توانند با متحدان در سراسر جهان با استفاده از ابزارهای متعدد استفاده کنند و با اقدامات ایران در منطقه خاورمیانه در عین حفظ توافق هستهای همکاری کنند. با توجه به اینکه رهبران امنیت ملی ما همگی می دانند و این حقیقت را درباره پایبندی ایران به توافق هستهای بازگو می کنند ما تنها می توانیم امیدوار باشیم که آنها و کانگرس مانع از کنار گذاشتن توافق از سوی رئیسجمهور و تضعیف فاجعه آمیز امنیت ملی ما شوند.