مولفه های استقلال سیاسی، استقلال اقتصادی، استقلال فرهنگی و استقلال نظامی لازمه ی داشتن امنیت ملی مستقل و تشکیل یک نظام قدرتمند مستقل می باشد و آنگاه کشور از استقلال واقعی برخوردار خواهد گردید، اما اگر درست بررسی کنیم، در افغانستان تا کنون هیچ یک از این مولفه ها وجود نداشته است

در آستانه ی ۲۸ اسد، سالروز استرداد استقلال افغانستان، گفتمان هم اندیشی حوزویان و دانشگاهیان تحت عنوان "استقلال افغانستان؛ دست آوردها و چالشها" از سوی مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان با حضور اساتید حوزه، طلاب علوم دینی، فرهنگیان و دانشگاهیان مهاجر در مشهد مقدس برگزار شد.

حجت الاسلام والمسلمین سید عیسی حسینی مزاری؛ رئیس عمومی مرکز فعالیت های فرهگی اجتماعی تبیان در جمع بندی گفتمان " استقلال افغانستان؛ دست آوردها و چالشها" با بیان اینکه در هیچ مقطعی از تاریخ، به یاد ما نمی آید که مردم و نظام  افغانستان از استقلال کامل برخوردار بوده باشند، استقلال واقعی را دارای چهار مؤلفه دانست و گفت: اگر مردم برای تحقق این مولفه ها همت گمارند، قطعا از استقلال برخوردار خواهند شد.
آقای مزاری گفت: مولفه های استقلال سیاسی، استقلال اقتصادی، استقلال فرهنگی و استقلال نظامی لازمه ی داشتن امنیت ملی مستقل و تشکیل یک نظام قدرتمند مستقل می باشد و آنگاه کشور از استقلال واقعی برخوردار خواهد گردید، اما اگر درست بررسی کنیم، در افغانستان تا کنون هیچ یک از این مولفه ها وجود نداشته است.

به گفته وی، با این حساب نظام ها و حکومت هایی که تا حال حاضر در افغانستان به وجود آمده، حکومت های مستقل نبوده، حتی حالا نیز نظام افغانستان و تشکیلات حکومتی آن از هیچ گونه استقلالی برخوردار نیست.

آقای مزاری با عنوان اینکه ما چطور به استقلال واقعی دست پیدا بکنیم؟ گفت: چاره اساسی برای به دست آوردن استقلال حقیقی این است که باید آگاهی جامعه در عرصه های مختلف دینی، سیاسی و علوم روز و هر عرصه ای که نیاز است بالا برود. شاید دوستان بگویند؛ خُب، مردم افغانستان حالا آگاه هستند، حتی یک چوپان کشور از اطلاعات عمومی خوبی برخوردار است و می تواند در رابطه با خیلی از مسایل بحث های خوبی بکند. اما عرض من این است که این آگاهی آن چیزی نیست که زمینه ساز استقلال واقعی مردم و کشور باشد.

به گفته رئیس عمومی خبرگزاری صدای افغان(آوا)، بسیاری از اطلاعات و معلوماتی که مردم ما دارند ناشی از تغذیه نامطلوب رسانه هایی است که اکثرا از سوی غربی ها در افغانستان تاسیس شدند و یا حمایت مالی و معنوی می شوند، پس این چیزی نیست که به درد فراهم شدن زمینه ها و شرایط داشتن یک استقلال مطلوب و واقعی بخورد بلکه چه بسا تبلیغات رسانه های بیگانه در راستای انحراف افکار و اذهان مردم و جهت دادن آنان به سمت وابستگی به بیگانه و اطاعت از اجانب باشد.

آقای مزاری گفت: این آگاهی را چه کسانی باید به مردم افغانستان بدهند؟ خُب، معلوم است، دو طیف در افغانستان می توانند آگاهی لازم را در سطح ملی به توده ها هدیه کنند و آن عبارت از طیفهای روحانیت و دانشگاهی هستند. البته تاهنوز متاسفانه این دو طیف نتوانسته اند در راستای بالا بردن آگاهی مردم به صورت اصولی و فراگیر کار بکنند. چرا؟ به خاطر این که روحانیت می تواند زمانی درست عمل بکند که علاوه بر تعهد تخصص داشته باشد، ولی در اکثر روحانیت ما تعهد است، اما تخصصی وجود ندارد.

به گفته این کارشناس علوم اسلامی، برخی از روحانیون حتی در بحث مدیریت درست مساجد، فکر و اندیشه ی حرفه ای ندارد و فقط یک نماز جماعت می دهند و تمام، شاید هم مابین نمازش یک سخنرانی هم بکند، اما به دنبال یک حرکت اساسی و اصولی و ارائه برنامه تخصصی در راستای اداره مساجد وجود ندارد.

رئیس عمومی مرکز تبیان علاوه کرد: "ما امروز مساجد زیادی در کشور داریم، چه در سطح شیعه و چه در رابطه با مردم سنی، ولی از آنها استفاده درست و بهینه نمیشود.
به باور وی، امروز اکثر قشر روحانیت اگر بیایند پشت تریبونی و از آنها بخواهید در رابطه با اوضاع افغانستان و... صحبت های تحلیلی و سازمان دهنده کنند، اطلاعات عمومی کافی ندارند و نمیتوانند مردم را جهت بدهند. امروز ما روحانیت کمی در افغانستان نداریم، اگر این روحانیت دست به دست هم بدهند و اصولی با توجه به آن تعهدی که دارند، عمل کنند، انقلاب فکری و فرهنگی به وجود می آورند.

آقای مزاری افزود: در بحث دانشگاه ها نیز ممکن است اکثریت دانشگاهیان ما تخصص داشته باشند ولی در میان بسیاری شان تعهد کمرنگ است. امروز ما در افغانستان دانشگاهیان اعم از مسؤلین، اساتید و دانشجویان کمی نداریم، اما با توجه به ضعف تعهد، رفتار و گفتار آنان از اثرگذاری خاصی برخوردار نیست و نمی تواند در جهت سازماندهی عمومی اثر مفید داشته باشد.

به گفته این عالم دینی، امروز کسانی که در برابر دین و استقلال ما صف کشیده، قلم و قدم می زنند و عمل می کنند، دانشگاهیانی هستند که تخصص دارند اما تعهد ندارند و چنین عناصری از ارگ گرفته تا سایر عرصه های اداری، سیاسی، اجتماعی و آموزشی حضور پر رنگ دارند.

این جاست که اگر خواسته باشیم در کشور تحولی ایجاد شود، دو طیف روحانیت و دانشگاهی در قدم اول در جهت ساختن خود عمل کنند و سپس برای ارتقاء آگاهی های عمومی وارد میدان شوند.

حسینی مزاری تصریح کرد؛ امروز اگر در کشور، روحانیت و دانشگاهی ما درست بیاندیشند و صحیح عمل کنند، مردم تحت زعامت اینها خواهد بود و پیرو آن، انقلاب فکری و فرهنگی به وجود آمده، کشور به سمت رسیدن به استقلال واقعی سیر خواهد کرد.

به باور آقای مزاری، امروز استقلال کشور وابسته به حرکت سالم و انقلابی ی دو طیف روحانیت و دانشگاهی است. این دو طیف در کنار هم باید هماهنگی و وحدت داشته باشند. امروز یکی از مشکلاتی که داریم، دوری جامعه روحانیت از دانشگاهی و بر عکس است. اگر این مشکلات حل شود و اگر این دو طیف در کنار هم کار بکنند، طبیعی است که گام های اساسی را به سمت استقلال سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی بر خواهیم داشت و آنگاه امنیت ملی مستقل نیز تامین خواهد شد و بر اساس آن، نظام اسلامی مستقل برپا خواهد شد.

این کارشناس مسایل سیاسی علاوه کرد: اگر روحانیت و دانشگاهیان ما راه درستی را در پیش نگیرند، کشور همچنان در دام اسارت استکبار زندگی نموده، این وضعیت همچنان ادامه پیدا خواهد کرد و مسئول این وضع هم روحانیت و دانشگاهیان ما است، که در دنیا در پیشگاه مردم و در آخر در محضر خدای متعال پاسخگو خواهند بود.
روحانیتی که از وجوهات شرعی مسلمین تحصیل می کنند و دانشگاهیانی که از پول  بیت المال این ملت تحصیل می کنند، اگر وارد عرصه نشوند و درست عمل نکنند، خاطر شما جمع باشد که دیگر روی استقلال را نخواهیم دید و زمینه های ظهور هم فراهم نخواهد شد. پس بنابر این مسولیت روحانیون و دانشگاهیان بسیار سنگین است.