رییس جمهوری اسلامی ایران در مراسم افتتاح کنفرانس بین المللی مقابله با "گرد و غبار، چالش ها و راه حل‌ها" با حضور نمایندگانی از ۳۴ کشور به شمول افغانستان در تهران، از طرح های مختلف بندسازی در کشورهای همسایه ایران چون عراق و افغانستان و تأثیر آن بر روند بیابان زایی و تولید گرد و غبار در منطقه انتقاد کرد.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، کنفرانس بین المللی مقابله با "گرد و غبار، چالش ها و راه حل‌ها" امروز با حضور نمایندگان ۳۴ کشور جهان به شمول افغانستان در تهران آغاز به کار کرده و مصطفی ظاهر، رییس اداره عالی حفاظت از محیط زیست کشور و عباس بصیر، مشاور رییس جمهور در امور محیط زیست به نمایندگی از افغانستان در این کنفرانس شرکت کرده اند.
از آنجایی که مسأله طوفان ها و بادهای شدید مملو از گرد و غبارها در سطح منطقه، به یک چالش ودردسر جدید تبدیل شده است، در جمهوری اسلامی ایران با حساسیت خاصی دنبال می شود. گرد و غبارهای گسترده در چندین ولایت ایران به خصوص در جنوب این کشور و همچنین در دیگر کشورهای منطقه چون افغانستان، پاکستان، عراق و...، مشکلات بسیاری را برای محیط زیست سالم و زندگی مردم به وجود آورده است.
در افتتاح این کنفرانس بین المللی در تهران، دکتر حسن روحانی، رییس جمهور ایران خاطرنشان کرد که این کشور نمی تواند بدون همکاری با کشورهای همسایه و دیگر کشورها، برای حل معضل محیط زیست پیروز شود.
وی با اشاره به مشکلات محیط زیستی اضافه کرد: "امروز راهی نداریم جز این که همدیگر را یاری کنیم. در ایران در طول دهه های گذشته هفت و نیم هکتار از بیابان ها کنترل و مهار شده است، اما همچنان بیش از دو میلیون هکتار از بیابان ها می تواند منشأ گرد و غبار خطرناک باشد و بسیاری از سرزمین هایی که در کشورهای همسایه و حاشیه ما قرار گرفته اند نیز چنین شرایطی را دارند".
رئیس جمهوری ایران خاطرنشان کرد: دولت جمهوری اسلامی ایران اقدامات لازم در داخل سرزمین خود را ضروری می داند و ادامه خواهد داد، دریاچه‌ها، تالاب ها و مهار بیابان ها و جلوگیری از بیابان زایی با اقدامات کشت و ماچ پاشی و دیگر اقدامات و حق آبه هایی که برای دریاچه ها قائل است، به این مسئله کمک کند، ولی کشورهای همسایه و منطقه هم باید به هم کمک کنیم".
روحانی تصریح کرد: اقداماتی با کشور عراق و افغانستان آغاز شده است و مذاکراتی را با ترکمنستان شروع کرده ایم و باید با همه کشورها در سایه گفتگو و مفاهمه، به طرح های مشترکی برسیم که به نفع کل منطقه باشد".
وی با یادآوری این که منشأ برخی توفان های گرد و غبار در این کشور داخلی و منشأ بیشتر آن خارجی است، گفت: حدود دو میلیون هکتار از بیابان های ایران می تواند منشأ گرد و غبار باشد، اما منشا خارجی گرد و غبار در ایران با منشا داخلی قابل قیاس نیست و ۸۰ درصد منشأ این گرد و غبارها خارجی است.
رئیس جمهوری ایران افزود: کشورهای عراق، سوریه، اردن، کویت، عربستان، پاکستان، افغانستان و ترکمنستان جزو کشورهایی هستند که در منطقه منشأ گرد و غبار می باشند که به داخل ایران سرازیر می شود و گاهی در ۲۴ ساعت، هشت میلیون متر مکعب خاک با طوفان گرد و غبار جابجا می شود که می تواند در زندگی، سلامت، کشاورزی و باغات مردم اثرگذار باشد.
وی با اشاره به عراق افزود: این که در عراق طرح ۲۲ سد بزرگ در جریان است، می تواند تأثیرات مخربی در فرات و دجله بگذارد و در سایه آن، عراق، ایران و سایر کشورها را تحت تأثیر قرار دهد.
روحانی همچنین گفت: ما نمی توانیم در برابر احداث سدهای متعدد در افغانستان و بندها از کجکی، کمال خان و سلما و دیگر سدها و بندها که بر ولایات خراسان و سیستان و بلوچستان این کشور تأثیرگذار است، بی تفاوت باشیم.
وی اضافه کرد، اگر دریاچه هامون با ظرفیت ۱۵ میلیارد متر مکعب آب می توانست بادهای ۱۲۰ روزه سیستان و بلوچستان را در وضعیت مطلوبی قرار دهد، امروز با خشک شدن این دریاچه و تالاب های اطراف، تبدیل به معضل بزرگ برای مردم شده است.
رییس دولت جمهوری اسلامی ایران در مورد هامون ادامه داد: "اگر هامون به طور کامل خشک شود، نه تنها از گرد و غبار آن منطقه سیستان و بلوچستان در رنج است، افغانستان هم در رنج خواهد بود و اگر جلوی توفان های شن گرفته نشود، هم مردم منطقه و هم کشورهای همسایه ناچار به مهاجرت خواهند شد و تمدن ها در بخشی از سرزمین قدیمی رخت بر خواهد بست".
وی اضافه کرد: اگر جلوی این اقدامات گرفته نشود، کشاورزی، شهرسازی و زندگی مردم متوقف خواهد شد و این مسئولیتی انسانی، بین المللی و منطقه ای برای همگان است تا در برابر این تهدید خطرناک برای انسان های منطقه و جهان تدبیر کنند.
رییس جمهوری اسلامی ایران در حالی از ساخت بندهای آب در افغانستان و منطقه و تأثیرات آن یاد می کند که دو کشور اخیرا گفتگوهای راهبردی مشترکی را در ۵ کمیته به شمول کمیته آب آغاز کرده اند که توقع می رود دور بعدی آن در هفته های آینده برگزار شود. در این مذاکرات، دو طرف گفتگوهایی گسترده و جدی پیرامون مسائل آبی و زیست محیطی داشته اند که برای رسیدن به توافق در جزییات، این مذاکرات ادامه دارد.