در روزهای گذشته، نشست سالانه امنیتی مسکو در روسیه برگزار شد، اما در این نشست، به جای این که نماینده بلندرتبه ای از حکومت افغانستان حضور داشته باشد، حامد کرزی، رییس جمهور پیشین حضور داشت و به سخنرانی پرداخت.

به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، حامد کرزی با حضور در نشست مسکو، در حالی که سفیر افغانستان نیز او را همراهی می کرد، با مقام های مختلف این کشور، از جمله سرگی لاوروف، وزیر امورخارجه روسیه، دیدار و مذاکره و بر ادامه نقش روسیه در افغانستان کرد.

اما مذاکرات سیاسی آقای کرزی در روسیه به چه معنا و مفهومی است؟ روند گفت‌وگوها و برنامه های حامد کرزی در دیدار از مسکو، به گونه‌یی است که یک مقام بلندپایه حکومت به این کشور رفته و مذاکره کرده است.

محمداکرام اندیشمند، آگاه مسائل سیاسی در یادداشتی با نام "رییس جمهور سایه" می نویسد: "در حالی که سفیر افغانستان و دیپلومات های کابل در مسکو در کنار حامد کرزی نشسته اند، او با هیأت روسیه به ریاست وزیر خارجه آن کشور به گونه رسمی و متعارف میان مقامات رسمی و برحال دو دولت در حال گفت‌وگو است."

اما به نوشته اندیشمند، نکته پرسش برانگیز، سکوت ارگ ریاست جمهوری و وزارت خارجه در مورد مذاکرات کرزی با روس ها و اظهارات او است.

اندیشمند این سوال را مطرح کرده که "آیا رییس جمهور غنی توان ممانعت از ریاست جمهوری سایه به ریاست حامد کرزی را ندارد و یا سیاست مشترک با هم دارند؟"

از سوی دیگر، ملک ستیز، استاد دانشگاه و پژوهشگر روابط بین الملل نیز در واکنش به این رویکرد حامد کرزی، در یادداشتی به نقد آن می پردازد.

به نوشته وی هر طرف مذاکره کننده باید از نهادی نمایند‌گی کند و پرسیده است: "حالا آقای کرزی در مذاکرات‌اش با وزیر خارجه روسیه از کی نمایند‌گی کرده است. وی که رهبری دولت افغانستان را به خیانت ملی متهم کرده است، می‌تواند از آن نمایند‌گی کند؟"

در بعد دیگر، یک مذاکره زمانی معنا پیدا می‌کند که طرفین یک‌دیگر را به‌رسمیت شناسند. با این وجود، آقای ستیز، سوال دومی را که مطرح می کند، این است: "من نمی‌دانم روس‌ها کرزی را به ‌چه معنایی به ‌رسمیت می‌شناسند؟ آیا او از مشروعیت مردمی سخن می‌گوید؟"

ستیز می نویسد، چنین تصوری درست نیست، چون مشروعیت مردمی جناب کرزی پس از ختم دوره کاری‌اش به پایان رسیده است؛ از این‌رو روس‌ها می‌توانند کرزی را به ‌نام «فعال سیاسی ضد امریکایی که تمایل به‌ سیاست روس‌ها دارد» به‌رسمیت بشناسند.

اما در یک بعد دیگر، ملک ستیز به عنوان کسی‌که ساختارهای سیاسی روس‌ها را خوب می‌شناسد، به این باور است که روس‌ها هیچ برنامه سیاسی را بدون دورنمای هدف‌مند برای این کشور طرح نمی‌کنند و کرزی هرچند خود را سیاست‌مدار زیرک می‌شمارد، اما در این بازی، در حیطه فکر کلان روس‌ها پیرامون افغانستان، درگیر می‌شود.

با این وجود، سوال اساسی دیگر این است که کرزی پس از حضور در نشست مسکو و مذاکره با وزیرخارجه این کشور، به دنبال چیست؟ به باور ستیز، مذاکرات کرزی با روس‌ها معنای ویژه سیاسی برای افغانستان ارایه نمی‌دارد، اما این‌که کرزی در یک بازی کلان پا می‌گذارد و خود را در این بازی به‌عنوان یکی از بازیگران پیش‌کش می‌کند، به دور از احتمال نیست.