بوی دسیسه و توطئه در نبردهای جاری در افغانستان به میزان و مقداری تند و زننده و در عین زمان آشکارا و هویدا شده که هر صاحب خردی نشانه ها و قرائن آن را به روشنی می بیند و احساس می کند.
از چند سال به این سو، اخبار و گزارشهایی از میادین جنگ در کشور به گوش می رسید مبنی بر آنکه دستهای پیدا و پنهانی وجود دارند که از جنگ نهایی با مخالفان دولت جلوگیری می کنند و در مواقع حساس و سرنوشت سازی که دشمن مسلح در تنگنای شکست و نابودی قرار گرفته است، ناگهان دستور توقف عملیات داده می شود و در عمل از شکست نهایی مخالفان مسلح جلوگیری می شود.
آن زمان و تا امروز بسیاری ها گمان می کردند که این اخبار شایعاتی هستند که برخی از انسانهای نادان و غیبت گر درست می کنند و یا در نهایت ممکن است کار دشمنان داخلی و خارجی این آب و خاک باشد که با هدف و قصد ایجاد تفرقه میان افغانها، سازماندهی می شود؛ اما پس از گذشت چندین سال و قوی شدن روز تا روز طالبان و مخالفان مسلح و نیز میزان بسیار تلفات نیروهای امنیتی کشور و مردم ملکی در حملات فراوان و بدون وقفه طالبان، امروز برای بسیاری ها به روشنی معلوم شده که بسیاری از سخنان و حرف و حدیث های چند سال پیش، نه تنها بیهوده و شایعه نبوده؛ که مطابق با واقعیت های موجود در میادین جنگ مطرح شده است.
بر اساس چشم دید بسیاری از فرماندهان و سربازانی که در میادین جنگ علیه مخالفان و شورشیان حضور داشته اند، در برخی از مواردی که نیروهای دولتی در آستانه برد نبرد قرار می گرفتند و مجالی برای طالبان باقی نمی ماند، بلافاصله از مرکز دستور عقب نشینی و عدم تعقیب شورشیان صادر می شد.
همین واقعیت تلخ و خیانت آمیز را برخی از رسانه ها از زبان جنرال دوستم نیز نقل می کنند. معاون اول رئیس جمهور روز یکشنبه هنگام ترک غورماچ به خبرنگار پژواک گفت که از کارکرد برخی از قوماندان‌های نیروهای خیزش مردمی نیز رضایت ندارد. وی گفته که در همین زمینه، عبدالرحمان مشهور به شمال را که از از قوماندان‌های ارشد حزب جنبش ملی اسلامی است، به دلیل غفلت در وظیفه بازداشت کرده است.
همچنین حبیب الرحمان قویاش می گوید که جنرال دوستم در اعتراض به ادامه این وضعیت با نیروهای امنیتی همراهش جبهه جنگ در غورماچ را ترک کرده و به شهر شبرغان مرکز جوزجان رفته است. دوستم گفته است:«این کارشکنی‌ها دسیسه است و هدف آن ایجاد چالش برای من بوده است.»
این عضو تیم مطبوعاتی معاون اول رئیس جمهور افزود که قرار است جنرال دوستم به کابل برگردد و این مسائل را با رئیس جمهور مطرح کند.
موضوع توطئه ها در میادین جنگ به همین محدوده ختم نمی شود و این غائله از چشم متحدان امریکایی دولت کابل هم پنهان نمانده است؛ به گونه ای که فرمانده عمومی ناتو در افغانستان نیز تلفات فراوان ارتش و نیروهای ملکی در کشور را مربوط می داند به ناکارایی در فرماندهی نیروهای افغان در جبهات نبرد علیه طالبان.
جنرال جان نیکلسون، فرمانده عمومی نیروهای ناتو و امریکا در افغانستان گفته است که ناکارایی در فرماندهی پولیس و ارتش افغانستان، آمار تلفات را در نیروهای دولتی افزایش داده است.
این فرمانده ارشد ناتو و امریکا در افغانستان در گفت و گو با رسانه ها در مورد شمار تلفات در صفوف قوای امنیتی افغانستان ابراز نگرانی کرده است.
نیکلسون گفته است که نیروهای امنیتی پولیس و ارتش افغانستان نتوانسته اند در برخی مواقع، تجهیزات کافی و بموقع را از فرماندهان افغان خود در نبرد با طالبان و گروه تروریستی داعش، دریافت کنند.
این فرمانده ناتو در دومین سالگرد انتقال مسئولیت امنیت از ارتش امریکا به نیروهای افغان، خاطر نشان کرد که فرماندهان افغان در برخی مواقع در جریان عملیات حضور ندارند.
اگر بخواهیم واقعیت ها را در نظر بگیریم این اظهارات فرمانده عمومی ناتو با ادعاهای جنرال دوستم و نقد و نظرهای سیاسیون و آگاهان مسائل جنگ افغانستان، در هم صدایی و هم آهنگی قابل درک و لمسی قرار دارد و در اساس عمده دلیل عدم یکسره شدن جنگ کشور نیز در همین آسیب ها و آفت های خیانت آمیز و منافی با مصالح ملی کشور و مردم ما قرار دارد.
از دید قاطبه آگاهان اگر جنگ در کشور به همین روال و منوال ادامه پیدا کند که تعدادی سرسختانه به طبل عصبیت قومی و قبیله ای بکوبند و با گامها و قدمهای لرزان خیانت و انحصارگرایی در میادین جنگ حضور یابند و مشوق سایر همنژادی های خویش در این پروسه ضد ملی و برخلاف منافع کشور و مردم باشند، دیری نخواهد پایید که آتش جنگها و نزاعهای ویرانگر قومی و نژادی در این سامان نابسامان شعله ور خواهد شد و دود این آتش پیش از همه در چشم کسانی خواهد رفت که برای نخستین بار در آن دمیده اند.