سرپرست وزارت خارجه افغانستان در دیدار با نماینده یونسکو از اقدام ایران و ترکیه در ثبت مثنوی معنوی مولانا جلال الدین بلخی در یونسکو به نام خودشان، اظهار نگرانی کرد.
به گزارش آوا، نصیر احمد اندیشه سرپرست وزارت امور خارجه، امروز با خانم پتریشیا مک فلپس نماینده یونسکو برای افغانستان، ملاقات کرد.
در این دیدار سرپرست وزارت امور خارجه از این که ایران و ترکیه اخیراً توافق کرده اند که پیشنهاد کنند تا مثنوی معنوی مولانا جلال الدین محمد بلخی، به عنوان میراث مشترک فرهنگی این دو کشور، ثبت میراث جهانی یونسکو گردد، به نماینده یونسکو برای افغانستان ابراز نگرانی کرد و خاطر نشان ساخت که هر گاه قرار باشد این اثر شناخته شده ادبی و شهکار عرفانی مولوی ثبت میراث جهانی یونسکو گردد، واقعیت تاریخی زادگاه خداوندگار بلخ نباید نادیده گرفته شود و پیوند مولانای بزرگ با افغانستان نباید فراموش گردد.
گفته میشود که سال گذشته در جریان بازدید زلفی تومان، رئیس کتابخانه ملی ترکیه از کتابخانه ملی ایران، ثبت مشترک مثنوی با همکاری دو کشور مطرح شد.
انتشار مجدد این خبر در هفته گذشته و سخنان رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در رابطه با ثبت مشترک کهنترین نسخه موجود از مثنوی در حافظه جهانی یونسکو از سوی ایران و ترکیه، انتقاداتی را به همراه داشته و دارد.
حکومت افغانستان میگوید که اگر قرار باشد این اثر بزرگ عرفانی ثبت میراث فرهنگی جهان شود، این کار حق افغانستان است.
شکیب مستغنی، سخنگوی وزارت امور خاجه میگوید: «زمانی که ما از طریق سفارت افغانستان در تهران از این موضوع آگاه شدیم. وزارت امو رخارجه به سفارت افغانستان در پاریس تماس گرفتند و گفتند که بهگونۀ جدی این موضوع را با یونسکو در میان بگذارند و پیگیری کنند.»
سخنگوی وزارت اطلاعات و فرهنگ میگوید: «هنوز این در حد یک ادعا است و وزارت با دفتر یونسکو در کابل این موضوع را در میان گذاشتند و نگرانیشان را ابراز کردند.»
در جدیدترین واکنشها عطا محمد نور سرپرست ولایت بلخ اعتراضش را ضمن یک نامه رسمی به آدرس نمایندگی دایمی افغانستان در سازمان ملل فرستاده است.
نور این نامه را عنوانی محمود صیقل، نماينده دایمى افغانستان در سازمان ملل فرستاده و از وی خواسته تا به این اقدام اعتراض جدی خود را به یونسکو مطرح کند.
وی در این نامه نوشت: خبرها حاکی از آن است که در یک اقدام انحصارگرایانه قرار است "مثنوی معنوی" اثر جاودانهی مولانا جلال الدین محمد بلخی به عنوان میراث معنوی کشورهای ایران و ترکیه در بخش فرهنگی سازمان ملل (یونسکو) ثبت شود.
در ادامه این نامه اعتراضی آمده است: از آنجایی که مولانا جلال الدین محمد در بلخ به دنیا آمده و سالهای کودکی تا جوانی اش در وخش، سمرقند، شام، لارنده و بیشتر در قونیه تحت نظر پدر بزرگوارشان سلطان العلما بهاءالدین ولد که خود از دانشمندان نامی بلخ بودند شکل گرفته، مولانای بلخ میتواند سبب افتخار و همگرایی منطقه ما باشد.
به گفته عطامحمد نور، بلخ بخاطر داشتن فرزندی مانند مولانا جلال الدین محمد بلخی که از افتخارات و سرمایههای معنوی تمام جهان است به خودش میبالد؛ اما ما به این باوریم که محدود ساختن مولانا به یک یا دو کشور ریختن بحر در کوزه است و شایستهی نام بزرگ او نخواهد بود.
تعدادی از شاعران و اهالی فرهنگ افغانستان بر این موضوع نیز انتقاد کرده و با انتشار بیانیهای، اعتراض خود را به این مسئله مطرح کردند.
شماری از اعضای مجلس نمایندگان نیز از تلاشها مبنی بر ثبت «مثنوی معنونی»؛ اثر مولانا جلاالدین بلخی به عنوان میراث مشترک ایران-ترکیه در یونسکو، ابراز نگرانی کردند.
فکوری بهشتی، عضو مجلس نمایندگان در صحبت با خبرنگار صدای افغان(آوا) گفت: مولانا یک شخصیت شناخته شده است و هیچکشوری نمیتواند آثار مولانا را به نام خود ثبت کند.
آقای بهشتی با بیان اینکه «افغانستانی بودن مولانا تثبیت شده است»، گفت: مولانا بر سر مردم افغانستان حق اولی دارد، دولت افغانستان باید در ثبت آثار مولانا پیشنهادکننده باشد؛ پیش از آن که یونسکو و سازمان های بین المللی افکار و آثار مولانا را به نام یک کشور دیگر ثبت کند.
این عضو مجلس نمایندگان از حکومت خواست تا از شخصیت و هویت اشخاص ملی چون مولانا دفاع کند و در جلوگیری از ثبت آثار وی به عنوان میراث دیگر کشورها اقدام کند.
با اینحال نماینده یونسکو برای افغانستان به سرپرست وزارت خارجه اطمینان داد که نگرانی جمهوری اسلامی افغانستان در پیوند با مثنوی معنوی را به مرکز آن سازمان گزارش خواهد کرد.