در حالی که انتظارمی رود سومین نشست چهارجانبه افغانستان، پاکستان، چین و امریکا برای زمینه سازی به منظور گفتگوهای صلح، چند روز دیگر در اسلام آباد برگزار شود، شورای عالی صلح می گوید که طالبان به نشستن بر میز گفتگو با کابل، تمایل نشان داده اند.
شفیع الله شفیع نورستانی؛ عضو شورای عالی صلح می گوید:"شورای عالی صلح از ادامه نشست ها بسیار خوشبین است و ما امیدوار هستیم که در این نشست چهارجانبه در کنار طرح نقشه راه، زمان و مکان گفتگوهای رو در رو با طالبان نیز تعیین شود."
از سوی دیگر، شورای عالی صلح می گوید نشانه هایی وجود دارد که طالبان برای گفتگوی رو در رو با حکومت حاضر می شوند.
آقای نورستانی افزود:"در تلاش هایی که شورای عالی صلح انجام داده است و اشتراک سران طالبان در نشست های غیر رسمی و تماس های غیر مستقیم که ما داشتیم نشان می دهد که طالبان تمایل دارد با حکومت افغانستان در میز مذاکره بنشینند."
این اظهارات در حالی صورت می گیرد که پیش از این، طالبان برای شرکت در گفتگوهای صلح، پیش شرط هایی را از جمله حذف نام سران این گروه از فهرست سیاه سازمان ملل، تعیین کرده و همزمان گفته بودند که مسایل مربوط به نیروهای خارجی را در گفتگو با عناصر تصمیم گیرنده خارجی، در میان خواهند گذاشت؛ اما سخنگویان رسمی دولت، پذیرش هرگونه پیش شرط در روند صلح را مردود دانسته و تاکید کردند که دولت فقط با گروه هایی مذاکره می کند که بدون قید و شرط، به این روند حضور پیدا کنند.
با این حال، کارشناسان از امتیازاتی سخن می گویند که به باور آنها کشورهای مشخصی تلاش می کنند در روند گفتگوهای مقدماتی به منظور زمینه سازی برای صلح، برای طالبان کسب کنند.
ناظران می گویند که این کشورها به نوعی به نیابت از طالبان در این روند، چانه زنی و شرکت می کنند و مواضع آنها نیز به میزان زیادی بازتاب دهنده همان مواضعی است که طالبان، مد نظر دارند.
بنابراین، به باور آنها اینکه گفته شود، هیچگونه امتیاز و پیش شرطی در روند صلح، پذیرفته نیست، تصور نمی شود با روند واقعیت های جاری، همخوانی داشته باشد.
با این حال، آگاهان با اشاره به اینکه اگر آنچه از سوی شورای عالی صلح مبنی بر ابراز تمایل طالبان برای شرکت در گفتگوهای صلح مطرح شده، صحت داشته باشد، اظهار امیدواری می کنند که وضعیت به نفع صلح و آشتی و در نتیجه آرامش و ثبات در کشور برگردد و سرانجام دولت بتواند در این مسیر، توفیقی چشمگیر و قابل اعتنا به دست آورد.
با همه این احوال، هنوز نگرانی هایی وجود دارد که تا رفع کامل آن، به نظر می رسد زمان زیادی در پیش است.
نخستین نگرانی، حفظ دستاوردهایی است که دولت، مردم و رسانه ها در طول سال های گذشته به دست آورده اند. قوانینی که وضع شده، آزادی هایی که با وجود اما و اگرهای فراوان به صورت نسبی، به رسمیت شناخته و تا حدودی تامین گردیده است، گام های ابتدایی و ناقصی که برای مردم سالاری، حاکمیت قانون و تامین حقوق مردم و به ویژه اقلیت های قومی و مذهبی برداشته شده و هرچند هنوز تا بلوغ کامل این روند، راه درازی در پیش است و مسایلی از این نوع.
دولت بارها تاکید کرده است که از تمامی دستاوردها و ارزش هایی که در قانون اساسی به رسمیت شناخته شده، با تمام توان، صیانت خواهد کرد و آنها را هرگز در روند گفتگوهای صلح با طالبان «معامله» نخواهد کرد.
کارشناسان اما می گویند که برخی از شرایطی که طالبان پیش از این در خصوص شرکت در روند گفتگوهای صلح، مطرح کرده اند، مستقیما دستاوردهای یادشده را آماج قرار می دهد و اصولا با آنها قابل جمع نیست. به عقیده این گروه از ناظران، با این حساب، یا باید طالبان از پیش شرط های خود دست بکشند و یا دولت، نسبت به حفظ دستاوردهای مورد نظر، انعطاف پذیری نشان دهد و عقب نشینی کند تا به این ترتیب، توفیق اولیه برای توافق نهایی فراهم شود.
نگرانی دوم هم این است که طالبان نتوانند خود را از زیر سلطه پاکستان و دیگر کشورهای ذینفع در بازی جنگ و صلح افغانستان، رها سازند و به این ترتیب، جنگ، بی ثباتی و تروریزم همچنان اهرمی در خدمت سلطه بیگانه بر افغانستان باقی بماند.
به این ترتیب، ممکن است گفتگوهای صلح با طالبان آغاز شود؛ اما این امر، به پایان جنگ، منجر نشود.